Connect with us

Agaricaceae

Tarla Mantarı (Agaricus bitorquis)

Published

on

Agaricus bitorquis – Tarla Mantarı


Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Agaricaceae

Cins: Agaricus

Tür: Agaricus bitorquis

Agaricus bitorquis, Türkiye Mantarları Listesi – Aralık 2020 kitabında memleketimizin çok değerli hocalarınca,” Tarla Mantarı” olarak adlandırılmıştır. A. bitorquis – Tarla Mantarı, genellikle kaldırımların kenarlarında ortaya çıktığı ve hatta bazen asfalttan patladığı veya kaldırım levhaları arasındaki boşlukları itip yeryüzüne çıktığı için “Pavement Mushroom” (Kaldırım Mantarı) olarak da adlandırılır. Bu mantarın kurtlanmamışına rastlarsanız iyi yenilebilir ve çok lezzetli bir çayır mantarı türüdür.

Özel sıfat bitorquis Latince “iki yakalı” anlamına gelir ve peçenin üst ve alt kısmından ayrılmasından kaynaklanan iki halkayı ifade eder. Tür ilk olarak 1884 yılında Fransız mikolog Lucien Quélet tarafından Psalliota bitorquis (modern Agaricus yerine başka bir cins adı kullanılarak) şeklinde tanımlanmıştır.

Şapka: Şapka, kuru, pürüzsüz ve beyazdır (ancak yaşlandıkça sarımsı lekeler belirebilir). 4 ila 15 cm çapındadır. Başlangıçta dışbükey ve daha sonra düzleşen şapksının yüzeyi beyazdır. Şapka eti kalın ve beyazdır, hava ile temasında hafifçe pembeye döner. Çoğu zaman şapka yüzeyinin rengi toprakla bozulur ve bazı durumlarda bu mantarlar aslında yeraltında olgunlaşır veya kapak kenarının yalnızca küçük bir kısmı yerden görülebilir. Bu nedenlerden dolayı şapka üstü genellikle toz, toprak ve kirli olarak bulunurlar. 

Agaricus bitorquis
Agaricus bitorquis

Lameller: Lameller serbest, dar ve sık aralıklıdır. Genç evrelerde beyaz veya grimsi olan lamel rengi zamanla soluk pembe ve sporlar olgunlaştığında ise kırmızımsı kahverengi olur.

Agaricus bitorquis
Agaricus bitorquis

Gövde-Sap: Tarla mantarı, tepeye yakın pürüzsüz ve silindirik, tabana doğru ise yine silindirik fakat hafif, köklenen veya daralan gövdeye sahiptir. Sap genellikle 4-6 cm uzunluğunda ve 2-4 cm çapındadır. Sap üzerinde bir çift halka bulundururlar, yani yüzük (halka) çifttir.

Agaricus bitorquis
Agaricus bitorquis

Koku: Güçlü bir mantar kokusu hakimdir.

Spor Baskısı: Spor baskısı kahverengidir. Basidiosporlar eliptik görünümlü, pürüzsüz ve 5–7 x 4–5.5 µm boyutlarındadır. Basidia 20–25 x 6.5–8.5 µm boyutlarındadır, genellikle dört sporludur, ancak sıklıkla iki sporlu olanlarına da rastlanılmıştır.   

Habitat: Saprofit (Çürükçül) bir mantar türü olan A. bitorquis, kuru toprakta, bahçelerde, parklarda, patika ve yol kenarlarında, bazen asfalt üzerinde hatta kaldırım levhaları arasındaki boşluklarda dahi büyürler. Nadir bulunan bir çayır mantarı türü olan A. bitorquis, ortaya çıktıkları yerlerde tekil olarak değil de küçük gruplar halinde çok daha sık görülürler.

Agaricus bitorquis
Agaricus bitorquis – Kaldırım taşları arsında büyümüş

Mevsim: Sezonu uzun olan bir mantardır. İlkbahardan Sonbahara kadar görülürler.

Yenilebilirlik ve Toksisite:A. bitorquis, tipik bir “mantarsı” tada sahip, yakın akrabaları çayır mantarları gibi iyi yenilebilir bir türdür. Doğada toplanan örnekler, genellikle yeraltındaki habitatları nedeniyle kumlu olabilir. Tarla mantarları sanayi bölgeleri, fabrika yakınları, şehir merkezleri, ve işlek yol kenaraları gibi kirli alanlardan toksik ağır metalleri, özellikle kurşunu biyolojik olarak bünyesinde toplayıp biriktirebildiğinden, toplama alanının uygunluğunun dikkate alınmasına ayrıca özen gösterilmelidir. Çok çabuk kurtlanan, kurtçukların favorisi diyebileceğimiz bir mantardır. Bu sebeple pişirilmeden önce mantar sahipli mi değil mi iyice incelenmelidir:)

Ek bilgiler: Agaricus bernardii ile benzerlik gösterir, ancak A. bernardii tuzlu kokusu ve kesildiğinde etinin kızarması ile A.bitorquis-Tarla Mantarından ayırt edilebilir. Ayrıca, Agaricus campestris ile de görünüş olarak biraz benzerler, ancak A.campestris türünün tek bir halkaya sahip olması onun için önemli bir ayıraçtır.
İlk olarak 1968’de ticari olarak yetiştirilen. A. bitorquis- Standart button (düğme) mantarı, Agaricus bisporus’a alternatif arayan mantar yetiştiricilerinin ilgisini çekmiştir. Çeşitli büyüme özelliklerine sahip bir tür olarak ön plana çıkmıştır. Örneğin, A. bitorquis çeşitli viral hastalıklara karşı daha dirençlidir, daha yüksek sıcaklıklarda ve Karbondioksit (CO2) konsantrasyonlarında büyüyebilir ve morarmaya karşı daha dirençlidirler.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.

Continue Reading
Click to comment

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Inocybaceae21 saat ago

Çırpıkümbet Mantarı (Inocybe lacera)

Genel3 gün ago

Çatlakyumurta Mantarı (Gyroporus castaneus)

Boletaceae4 gün ago

Oktavyan Mantarı (Octaviania asterosperma)

Cortinariaceae1 hafta ago

Akça Örümcekmantarı (Cortinarius variegatus)

Agaricaceae1 hafta ago

Sarıçalan Mantarı (Agaricus iodosmus)

Bankeraceae1 hafta ago

Turuncuağlayan Mantar (Hydnellum aurantiacum)

Boletaceae2 hafta ago

Bahçeboleti (Hortiboletus bubalinus)

Genel2 hafta ago

GDPR Gizlilik Politikası

Mantar Türleri2 hafta ago

Gevrek Süngermantarı (Suillus spraguei)

Abortiporus3 hafta ago

Karanfilmantarı (Abortiporus biennis)

Mantar Türleri4 hafta ago

Yer yumurtamantarı (Volvariella surrecta)

Mantar Türleri4 hafta ago

Aslan Çıtkırdı Mantarı (Pluteus leoninus)

Asterophora4 hafta ago

Mantareniği (Asterophora parasitica)

Bondarzewia1 ay ago

Yanıktere Mantarı (Bondarzewia mesenterica)

Boletaceae1 ay ago

Tapa Bolet Mantarı (Boletus barrowsii)

Mantar Türleri1 ay ago

Gölgeli Çıtkırdı Mantarı (Pluteus umbrosus)

Inocybaceae1 ay ago

Utangaçmantar (Inocybe godeyi)

Agaricaceae1 ay ago

Pullu Kızıl Mantarı (Agaricus impudicus)

Amanita1 ay ago

Keseli Peri Mantarı (Amanita alseides)

Lactarius1 ay ago

Kanayan Kanlıca (Lactarius rubrilacteus)

Inocybaceae2 ay ago

Terskümbet Mantarı (Inocybe mixtilis)

Boletaceae2 ay ago

Elma Şekeri Boleti (Exsudoporus frostii)

Mantar Türleri2 ay ago

Orakkarakız Mantarı (Tricholoma focale)

Mantar Türleri2 ay ago

Esmer Bolet (Porphyrellus porphyrosporus)

Mantar Türleri2 ay ago

Beyaz Trappe Trüfü (Tuber oligospermum)

Agaricaceae2 ay ago

Saklı Etlice Mantarı (Leucoagaricus nympharum)

Mantar Türleri2 ay ago

Sapısulu Mantarı (Roridomyces roridus)

Boletaceae2 ay ago

Sarıkızıl Bolet (Neoboletus flavosanguineus)

Cantharellaceae2 ay ago

Düzsarıkız Mantarı (Cantharellus lateritius)

Amanita2 ay ago

Sarkıkkese Mantarı (Amanita decipiens)

Agaricaceae2 ay ago

Kısaşalvarlı Mantar (Leucocoprinus cepistipes)

Agaricaceae2 ay ago

Belkızılı Mantarı (Agaricus bernardii)

Amanita2 ay ago

Gizlikese Mantarı(Amanita abscondita)

Amanita2 ay ago

Yamalıgelin Mantarı (Amanita nivalis)

Boletaceae2 ay ago

Pestifal Mantarı (Tylopilus felleus)

Mantar Türleri2 ay ago

Kızıl Domalan Mantarı (Terfezia claveryi)

Basında Mantar2 ay ago

Mantar nasıl saklanmalı?

Bolbitiaceae2 ay ago

Kor Tersçanı Mantarı (Panaeolus cinctulus)

Caloscypha3 ay ago

Portakalçanak Mantarı (Caloscypha fulgens)

Mantar Türleri3 ay ago

Anadolu Karasüngeri (Melanogaster anatolicus)

Amanita3 ay ago

Dikenlikese Mantarı (Amanita echinocephala)

Basında Mantar3 ay ago

Kanlıca ve Sahte Kanlıca Mantarı

Basında Mantar3 ay ago

Yeni bir mantar daha keşfedildi (Melanogaster anatolicus – Anadolu Karasüngeri)

Basında Mantar3 ay ago

Yeni Bir Amanita türü keşfedildi