Amanita

Patateskesesi Mantarı (Amanita citrina)

Published

3 yıl ago

09/05/2021

Ali Aydoğdu

Amanita citrina – Patateskesesi Mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Amanitaceae

Cins: Amanita

Tür: Amanita citrina

Yaygın olarak Sahte Ölüm Şapkası-False Death Cap veya Ağaç Kavunu Amanita-Citron Amanita olarak bilinen Amanita citrina, Amanita cinsinin pek çok türünden biri olan basidiomycotic bir mantardır. Yaz ve sonbahar aylarında silikat topraklarda yetişir. Beyaz gövde, yüzük ve volva ile soluk sarı veya bazen beyaz bir şapka taşır.

İlk olarak 1762’de Jacop Christian Schaeffer tarafından Agaricus citrinus olarak tanımlanmıştır (Lamelli mantarların çoğu ilk olarak Agaricus cinsine aktarılmıştır). Daha sonra 1797’de Christian Hendrik Persoon tarafından Amanita cinsine taşınmış ve bugün kullanılan bilimsel ismini almıştır.

Eş anlamlıları; Agaricus citrinus Schaef , Agaricus mappa Batsh ve Amanita mappa (Batsh) Bertill.

Sıfat olan citrina şapkanın limon sarısı (sitrin) olan rengine atıftır. Amanita isminin ise Türkiye’de bulunan Amanos dağlarından geldiği söylenmektedir.

Şapka: 5 ila10 cm çapında, parlak beyaz olan büyük volva parçaları ile genellikle limon sarısıdır. Başlangıçta yuvarlatılmış olan şapka genellikle vade sonunda düzleşir.

Şapka (Amanita citrina var. alba): Tamamen beyaz bir varyant da oldukça yaygındır. Amanita citrina var. alba (Gillet)-False Deathcap genellikle daha büyük şapkaya sahiptir.

Lameller: Patateskesesi mantarının lamelleri beyaz, serbest ve sıktır.

Gövde-Sap: 5 ila 8 cm uzunluğunda olup, beyaz bir volvadan yükselir. Volvanın tepesinde, taban etrafında gevşek bir torba oluşturmaktan ziyade gövde tabanına yapışan oluk benzeri bir çıkıntı vardır. Gövdede bulunan yüzük hafif aşağıya sarkar ve olgunluğa kadar genellikle bozulmaz.

Eti beyazdır, berelendiğinde, kesildiğinde ve dilimlendiğinde değişmez.

Koku: Gençken çiğ patates gibi kokar fakat, yaşlandıkça koku nispeten azalır.

Spor Baskısı: Küresel, pürüzsüz 6,5×10 µm, amiloid olup, spor baskısı beyazdır.

Habitat: Patateskesesi Mantarları, hem sert, hem yumuşak ağaçlar ile ektomikorizal (bazı bitkilerin kökleriyle ortak yaşam, simbioz ilişkisi geliştirmiş olan mantarlara verilen isimdir. Bu tip ortak yaşamda mantarlar bitkinin asalağı değil, destekçisi rolündedirler) olarak yaşarlar. Özellikle kayın ağaçlarını habitat seçerler. Alkali veya nötr topraklardaki karışık ormanlık alanlarda çok daha sık rastlanırlar.

Mevsim: Ağustos’tan Kasım’a kadar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Bu türün alfa-amanitin toksini içerdiği bilinmektedir. Az miktarda bulundurduğundan, çok fazla tüketilmedikçe, toksin miktarının yan etkiye sebep vermediği bildirilmiştir. Aynı zamanda bufotonin toksini içerir. Sahte Ölüm şapkasındaki en büyük tehlike ise, Amanita virosa (Ölüm meleği) ile karıştırılmasıdır. Çeşitli toksinler içeren bu mantar yenmez olarak kabul edilir.

Ek bilgiler: Uzman olmayan kişilerce, Ölüm meleği mantarı ( Amanita virosa) ve Köygöçüren mantarı (Amanita phalloides) ile karıştırılması muhtemeldir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.

GALERİ