Keseli Fındıkseven Mantarı (Amanita corylophila)

Amanita corylophila – Keseli Fındıkseven Mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Amanitaceae

Cins: Amanita

Tür: Amanita corylophila

Amanita corylophila, dünyaya ilk kez 2024 yılında Türkiye’den duyurulan Amanita cinsine mensup endemik bir mantardır. Türün resmi kaydı 2024 yılında yapılmış olup, bu çalışmada 2022 yılı Agustos ayında, Ordu ilimizde bir fındık bahçesinden toplanan örnekler kullanılmıştır.

Bu endemik yeni türe, mantarın habitatına bir gönderme yapılarak “fındıkseven” anlamına gelen “corylophila” epiteti yani tür ismi verilmiştir (Corylus = hazel yani fındık ve phylos = friend yani arkadaş (Latinised Greek). Mantarlı Yaşam ekibi olarak henüz Türkçe bir ismi olmayan endemik Amanita corylophila türüne, hocalarımızın da uygun gördüğü “Keseli Fındıkseven Mantarı” ismini verdik! Bu yeni türü sizlere Keseli Fındıkseven Mantarı olarak anlatacağız.

Şapka: 5 cm çapa kadar olabilen pileus yani şapkası, gençken çan şeklinde olup, mantar olgunlaştığında dışbükeyden düze olabilir veya basık bir görünüm kazanır. Şapka merkezinde bir umbosu yoktur. Şapka yarıçapının yaklaşık dörtte bir kadarı çizgilidir. Şapka yüzeyi başlangıçta açık gri-kahverengi, sonra koyu gri-kahverengidir. Daha soluk olan, çizgili kenar bölgelerinde bej veya krem renkler hakimdir. Şapka üzerinde yaygın evrensel peçe kalıntıları vardır. Bu kalıntılar başlangıçta beyazımsı olup, dokunulduğunda veya yaşla birlikte sarımsı renk alır.

Lameller: Keseli Fındıkseven Mantarı- Amanita corylophila lamelleri diğer Amanita türlerinde olduğu gibi beyazdır.

Gövde-Sap: Amanita corylophila sapı, 9 × 2.5 cm boyutlarında, silindirik ila dar klavat, hafif şişkin tabanlı, kırılgan, fibrilloz-floküloz yani lifli ve pıhtılı olup beyazımsıdır. Sapın tabanında bulunan 3.1 × 1.7 cm boyutlarındaki volvasının, başlangıçta hem dış ve iç kısımları beyazımsıdır, daha sonra dokunma ve yaşla birlikte ochraceous, yani sarımsı, turuncumsu veya kahverengimsi olur.

Koku: Bilinmiyor.

Spor Baskısı: Keseli Fındıkseven Mantarı Bazidiosporları 8.3–9.8(–10.1) × 7.9–9.6 (–9.9) μm, Q = 1–1.13, Lav = 9.2 μm, Wav = 8.8 μm, Qav = 1.05 (n = 62) boyutlarındadır. Sporlar küresel veya yarı küresel, ince duvarlı be şeffaftır. Sporları koruyan kese yani Bazidia 40.7–61 × 11.6–15.8 μm boyutlarında olup, genellikle 4 sporlu, ancak nadiren 3 sporlu olanları da mevcuttur. Bazidia klavat ila uzun klavat, ince duvarlı ve hiyalindir. Sterigmata 6 μm’ye kadar olabilir.    

Habitat: Mantarın Corylus avellana (Common Hazel) plantasyonunda yani fındık bahçesinde dağınık olarak büyüdüğü bildirilmiştir.

Mevsim: Bu endemik türün ilk örnekleri Yaz mevsiminde (Agustos) toplanmıştır.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Yenilebilirliği henüz bilinmemekte olup, Amanita cinsine mensup zehirli ve öldürücü zehirli türlerin olduğu unutulmamalıdır.

Ek bilgiler: Keseli Fındıkseven – Amanita corylophila, Doç Dr Fuat Bozok, Prof Dr Hatıra Taşkın, Dr İsmail Şen ve Bulgar Akademisyen ve mikolog Boris Assyov’un birlikte çalıştığı ortak bir proje ile kayıt altına alınmış olup, 2024 yılında, dünyada kabul gören ve prestijli bir dergi olan FUSE’de (Fungal Systematic And Evaluation) ilk kez yayımlanmıştır. Çalışmada görev alan tüm hocalarımıza ve mantarın bulunmasında büyük katkısı olan Ordu’lu Mimar Ahmet Selam Küçük kardeşimize çok teşekkür eder, başarılarının devamını dileriz. Projeye katkılarından dolayı TUBİTAK ‘a ve BAS’a (Bulgarian Association of Science) da ayrıca teşekkür ederiz.

Bu yazımızın derlenmesinde FUSE’de yayımlanmış olan olan bilimsel makaleden yararlanılmıştır. Bu makaleye erişim için lütfen tıklayınız. Makalenin yazılmasında, fotoğrafların temininde büyük yardımları olan, mantarın kaşifleri değerli hocalarımız Prof Dr Hatıra Taşkın ve Doç Dr Fuat Bozok’a minnettarız.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.