Köklükese Mantarı (Amanita franchetii)

Amanita franchetii – Köklükese Mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Amanitaceae

Cins: Amanita

Tür: Amanita franchetii

Amanita franchetii, Amanitaceae ailesine mensup bir mantar türüdür.

Bu tür ilk kez 1881 yılında, Amanita aspera var adı ile, Fransız mikolog Jean-Louis A mile Boider tarafından tanımlanmıştır. Şu anda kabul edilen bilimsel isim A. franchetii , İsviçreli mikolog Victor Fayod tarafından, Fransız botanikçi Adrien René Franchet onuruna verilmiştir.

Amanita aspera ve Amanita queletii var. franchetii ile eş anlamlıdır.

Şapka: 4 ila 8 cm genişliğinde, sitrin sarısından sarıya, genellikle kenara doğru soluk, bazen beyazımsı, yarım küre sonra dışbükey, nihayet düzlemsel, genellikle oldukça düzensiz, bazen merkezde çökmüş, parlak, viskoz ve sonra ipeksidir. Üzerinde volva kalıntısı kükürt sarısı veya daha soluk piramidal siğiller bulunur. Baş derisinin hemen altında ince sarı bir bölge vardır ve yaralandığında kahverengiye dönme eğilimindedir.

Lameller: Serbest, beyaz ve orta sıklıktadır. 7 mm’ye kadar genişliktedir, ince flokozlu değildir veya çok azdır. Kısa lameller kesik, yuvarlak kesik veya zayıflatılmıştır.

Gövde-Sap: Sap, 5 ila 8 cm uzunluğunda ve 1 ila 2 cm çapında olup, sarımsı pullarla çevrelenmiş soğanlı bir tabandan sivrilir. Volva, şapkanın tepesinde 2 veya 3 tamamlanmamış siğil halkası olarak bulunur ve ilk başta sarı, yaşla birlikte soluk grimsi bej rengine dönüşür. Et beyazdır, özellikle gövdede ve dibinde yaralandığında kahverengiye dönme eğilimindedir. Yüzüğün üzeri yivli olup kenarları sarı veya kahverengimsidir.

Koku: Ayırt edici değildir.

Spor Baskısı: Geniş olarak elipsoid, 8-11.5 x 6-8μm boyutlarında ve  amiloiddir. Bazidia tabanlarında kelepçeler yoktur.        

Habitat: İlk olarak Fransa’dan tanımlanmıştır, ancak Avrupa ve Kuzey Afrika’nın çoğundan bildirilmiştir. Bu tür, queletii formuyla aynı ortamlarda bulunur. Meşe (Quercus pubescens, Q. suber ), kestane (Castanea sativa ) ve çam (Pinus ) gibi ağaçlarla ve odundu bitkilerle ilişkilidir.

Türkiye’de Batı ve Doğu Karadeniz Bölümü ve İç Batı Anadolu Bölümü’nden kaydı vardır. Bizzat çektiğim fotoğraflar Çanakkale’nin Biga ilçesinde bulunmuştur.

Mevsim: Temmuz-Kasım arası.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Yenmez kabul edilir. Şu ana kadar kimyasal analiz, diğer Amanita’larda bulunan amatoksinlerin varlığını ortaya çıkarmamış olsa da, son zamanlarda Çin’de on kişinin ölümüyle ilişkilendirilmiştir. Amatoksin zehirlenmesinin neden olduğu semptomlara benzer semptomlar görülmüştür.

Benzer Türler: Amanita pantherina; şapkasında beyaz (sarı olmayan) kalıntılar bulur.

Amanita rubescens; çok benzer lakin Amanita rubescens zedelendiğinde özelikle tabanda kızarır.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.

GALERİ