Amanita
Kabakese Mantarı (Amanita gemmata)
Published
3 yıl agoon
By
Ali AydoğduAmanita gemmata – Kabakese mantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm : Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Agaricales
Aile: Amanitaceae
Cins: Amanita
Tür: Amanita gemmata
Amanita gemmata, yaygın olarak Değerli Amanita (Gemmed Amanita) veya Jonquil Amanita olarak bilinen, Amanitaceae familyasına ve Amanita cinsine ait zehirli bir agarik mantardır.
İlk kez 1832’de İsveçli mikolog Elias Magnus Fries tarafından Agaricus gemmatus olarak tanımlanmıştır. 1866’da Fransız istatistikçi Louis-Adolphe Bertillon tarafından Amanita cinsine transfer edilmiş ve şu an kullanılan bilimsel adını almıştır.
Eş anlamlıları; Amanita muscaria var. gemmata, Amanitopsis gemmata, Amanitaria gemmata’dır.
Sıfat olan gemmata, mücevherli anlamına gelir. Bu yüzden bazı yerlerde Gemmed (değerli) Amanita olarak anılır. Mantarlı yaşam ailesi olarak bu türü Kabakese mantarı olarak inceleyeceğiz.
Şapka: Kabakese mantarının şapkası genellikle 5 ila 10 cm çapındadır. Önce ovalden yarım küreye, sonra dışbükeyden plano-konvekse, son olarak merkezde hafifçe bastırılmış, orta derecede grimsi sarıdan açık sarıya, biraz daha koyu bir merkeze sahip, nemliyken viskoz, çizgili kenarlı ve tüysüzdür.
Lameller: Lamelleri sık, beyazımsı ila soluk krem ve ortasına yakındır. Kısa lamelleri kesiktir.
Gövde-Sap: Beyaz, renkli hardal olup 7 ila 10 cm uzunluğunda, 1 ila 1.5 cm çapındadır. Kısa ömürlü bir yüzük bulundurur, gövdenin aşağısında belirsiz bir iz bırakmak için sonra bu yüzük düşer. Hafif şişmiş gövde tabanının etrafında kısa bir volva bulunur.
Koku: Belirgin değil.
Spor Baskısı: Sporlar 8 – 10 × 6.5 – 7.5 µm boyutlarındadır ve inamiloid, elipsoid ila geniş olarak elipsoiddir. Spor baskısı beyazdır.
Habitat: Özellikle çam ağaçları, ancak zaman zaman sadece sert ağaç ağaçlar ile mikorizaldir. Yaygın olarak kıyı çam ormanlarındaki kumlu topraklarda görünür.
Mevsim: Temmuz ayından Aralık ortasına kadar.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Toksik yani zehirli bir türdür. Zehirinin kaynağı, Amanita muscariada da (sinek mantarı) bulunan muscimol ve ibotenic asit varlığıdır. Genellikle zehirlenme belirtileri, mantar yenildikten sonra üç saat içinde halüsinasyonlar, bulantı, ishal, midede ağrı, düzensiz kalp atışı ve ajitasyon şeklinde görünür. Nadiren koma hali ve ölüm kaydı bulunmaktadır.
Ek bilgiler: Amanita citrina ile çok benzer ancak citrina, beyaz veya sitrin şapka yamaları ve belirgin bir gövde halkası ile genellikle daha büyük ve soluktur.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri için Türkiye’nin Mantar Avcıları Facebook sitemizi de ziyaret edebilirsiniz. Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.