Hardal Balmantarı (Armillaria sinapina)

Armillaria sinapina – Hardal Balmantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Physalacriaceae

Cins: Armillaria

Tür: Armillaria sinapina

Armillaria sinapina, Physalacriaceae familyasında yer alan parazit, miselleri biyolüminesans (yani ışık saçan) bir mantar türüdür. Bitkiler için patojen bir mantar olup, Armillaria kök hastalığına neden olur. Mantarın miselyumu biyolüminesanslıdır.

Bu bal mantarı diğerlerinden farklı olarak biyolüminesans özelliklerine sahiptir! Tür, gün boyunca donuk ve ten renginde olup, kısa bir sapın üzerine tünemiş, geniş, hacimli bir şapkası ile kendini gösterir.

Şapka: A.sinapina şapka çapı, ortalama 2-7 cm kadardır. Şapka, başlangıçta konik-dışbükey ila çan şeklinde ve az çok hafif umboludur. Mantar olgunlaştıkça şapka genişler ve düz-dışbükey olur. Kavisli kenarlı şapkası bal-kahverengimsi ila kırmızımsı-kahverengi renklerde olup merkeze doğru daha koyudur. Şapka yüzeyinde sarı siğiller veya şişlikler olabilir.

Lameller: Lameller sapa bitişik veya sapa doğru az akıntılı olup, sık ve geniştir. Beyazımsıdan kreme ​​ve tarçına kadar olabilen lamellerin rengi, mantar olgunlaştığında kahverengimsi olur.

Gövde-Sap: Ortalama 4-8 cm uzunluğunda olan sap, tepede 0,5-1 cm kalınlığındadır. Yaşa bağlı olarak daha fazla veya daha az klavatlı, önce pul pul, sonra fibrilozdur. Sap rengi sarıdan altın sarısına, yaşlandıkça kahverengimsi sarıya ve tabana doğru kahverengimsiye doğru değişir. Şapkaya yakın üst kısımda lifli bir halkası yani yüzüğü bulunur. Yüzük bazen membranöz ama çok ince ve narindir.

Koku: Ayırt edici değildir.

Spor Baskısı: Sporlar kütle olarak fildişi renginde, genişçe eliptikten ovale kadar, 5.9-8 x 8.2-10 µm boyutlarında, pürüzsüz ve sivri uçludur. Basidia klavatlı olup dört sporludur.

Habitat: Armillaria sinapina ormanlık alanlardaki çok çeşitli ağaçları, özellikle de huş ağacını (Betula sp.) kendine konakçı seçer. Esas olarak yaprak döken ağaçların ölü kütüklerinin dibinde, ayrıca köklerde veya büyük gömülü odunsu döküntülerde parazit bir mantar olarak büyür. Tek başına veya küçük gruplar halinde bulunabilirler. Henüz, Türkiye’de resmi kaydı yapılmamış olan bu mantarın ülkemizde de mantar avcılarınca bulunduğuna dair bilgiler mevcuttur. İlk fırsatta resmi kaydının da yapılacağını umuyoruz.

Mevsim: Yaz sonundan Sonbahar bitimine kadar habitatlarında görmek mümkündür.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Bu mantarın genç örneklerinin iyi pişirildiğinde yenilebilir olduğu bildirilmiştir. Ancak, nadir rastlanılan bir tür olması nedeniyle tüketilmemesi önerilir.

Ek bilgiler: A.sinapina, görünüm olarak yakın akrabası, Armillaria ostoyae – Külahlı Balmantarına çok benzer, örümcek ağı gibi bir örtü ve biraz daha küçük şapka üzeri pullarıyla tek başına veya yalnızca birkaç bireyden oluşan kümeler halinde büyürler. A. ostoyae, kozalaklı ağaçların öldürücü bir patojenidir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.