Boletaceae
Ayıboku Mantarı (Caloboletus radicans)
Published
1 sene agoon

Caloboletus radicans
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm : Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Boletales
Aile: Boletaceae
Cins: Caloboletus
Tür: Caloboletus radicans
Rooting Bolete (Köklenme boleti) veya Whitish Bolete (Beyazımsı bolet) olarak da bilinen Caloboletus radicans, Avrupa’da geniş yapraklı ağaçların altında bulunan, yaz ve sonbahar aylarında mantar veren büyük bir ektomikorizal mantardır. Soluk devetüyü veya grimsi beyaz bir başlığı, sarı gözenekleri ve kalın bir çizgisi vardır ve işlendiğinde veya kesildiğinde yoğun şekilde mavi lekeler bırakır. 2014 yılına kadar Boletus cinsine yerleştirildi, ancak o zamandan beri moleküler filogenetik verilere dayalı olarak yeni Caloboletus cinsine aktarıldı.
Eş Anlamlılar – Sinonimleri: Boletus radicans Pers. (1800), Boletus albidus Roques (1841), Versipellis radicans (Pers.) Quél. (1886), Suillus radicans (Pers.) Kuntze (1898)
Şapka: Şapka çapı 7,5 ila 30 cm arasında değişir ve şapkası genellikle kirli beyaz, grimsi beyaz, fildişi beyazı veya devetüyü renklidir. İlk başta tüylü olan şapkası genişledikçe, merkezde genellikle ince bir şekilde çatlama görülür.

Gözenekler: Gözenekler limon sarısı, küçük ve yuvarlak, dokunulduğunda veya yaralandığında morarır, mavi bir renk olur.

Gövde-Sap: Stipe yani sap, 5–8 cm boyunda ve 3–4 cm genişliğindedir. Gövdesi gençken genellikle şişer veya fıçı şeklinde olur, ancak kısa sürede uzar ve aşağı doğru sivrilen bir tabanıyla az çok füziform hale gelir. Genellikle alt tabakada köklenme gözlenir. Tepe tipik olarak parlak limon sarısıdır, ancak aşağıda solmaktadır. Bağlantının üst kısmında hafif saman rengi bir ağ şekli vardır, ancak nadir durumlarda bu belirsiz olabilir. Mantar eti soluk sarı renktedir, şapkasında biraz soluk beyazımsı ila saman rengindedir, kesildiğinde anında koyu maviye döner.

Koku: Acı bir tat ve hoş olmayan yoğun bir mantar kokusu hakimdir.
Spor Baskısı: Spor baskısı rengi zeytin-kahverengidir. 11.5–14 × 4–5.5 μm boyutlarında olan, elipsoidden fuziform sporlara sahiptir. Şapkanın hif yapısı, genellikle ince kabuklu olan iç içe geçmiş septat hiflerden oluşan bir trikodermiyumdur.
Habitat: Yaz aylarında ve sonbaharın başlarında sıcaklarda mantar veren Caloboletus radicans, ekolojik olarak çok yönlüdür. Meşe (Quercus), kayın (Fagus), gürgen (Carpinus), kestane (Castanea) ve ıhlamur (Tilia) gibi geniş yapraklı ağaçlarla ektomikorizal ilişkiler oluşturur. Avrupa’nın birçok ülkesinde (yaygın olduğu yer) hem kalkerli (kireçli) hem de asidik topraklarda yetişir. Memleketimizde kaydı yapılan bölgeler arasında, Istrança ve Çatalca-Kocaeli Bölümleri, Batı ve Doğu Karadeniz Bölümleri, Asıl Ege Bölümü, Yukarı Fırat Erzurum-Kars Bölümleri, Yukarı Murat – Van Bölümleri ve Antalya Bölümü bulunmaktadır.
Mevsim: Yaz ve Sonbahar.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Zehirli bir Bolet türüdür. Acıdır ve yenmez, yenildiğinde şiddetli kusmaya ve ishale neden olduğundan zehirli Kabul edilir. M.Schenk-Jaeger ve meslektaşları tarafından İsviçre’de mantar zehirlenmesi üzerine 2012 yılında yapılan bir araştırmada, Caloboletus radicans’ın, tekrarlayan kusma ve kanlı ishal de dahil olmak üzere, onu tüketenlerde ciddi gastrointestinal (Sindirim) semptomlara neden olduğunu anlaşılmıştır.
Ek bilgiler: Benzer türler vardır. Bunlar; Suillellus luridus daha koyu bir şapkaya ve gövde tabanında turuncu ete sahiptir. Kesildiğinde anında maviye döner. Rubroboletus satanas beyaz bir şapkaya ve olgunlaştıklarında turuncu veya kırmızı gözeneklere sahiptir. Eti kesildiğinde soluk maviye döner ve ardından orijinal soluk rengine geri döner. Caloboletus calopus kırmızı bir retikülat gövde tabanına sahiptir.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.
GALERİ





Güzel mantar görselleri için Türkiye’nin Mantar Avcıları Facebook sitemizi de ziyaret edebilirsiniz. Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
You may like

Bu Mantar da İlk Türkiye’de Keşfedildi

Leylak göbek mantarı (Morchella purpurascens)

Albatrellus ovinus (Akgevrek Mantarı)

İsli Göbek Mantarı (Morchella vaporaria)

Battarrea phalloides (Boylubaş Mantarı)

Phytophthora infestans (Mildiyö)

Sıralı Göbek Mantarı (Morchella inamoena)

Psilosibin-Psilosin

İbreligöbek mantarı (Morchella conifericola)

İri göbek mantarı (Morchella importuna)

Suillus mediterraneensis (Ak Süngermantarı)

Amerikan Sezar Mantarı (Amanita jacksonii)

Esnek Semermantarı (Helvella elastica)

Kırışık Metelik Mantarı (Agrocybe rivulosa)

Tuber magnatum Yetiştiriciliği

Peçeli Kadın Mantarı (Phallus indusiatus)

Pembe Kokar Boynuz Mantarı (Phallus hadriani)

Göz Karasünger Mantarı (Melanogaster broomeanus)

Kuş Yuvası Mantarı (Crucibulum laeve)

Kızıl Kirmit Mantarı (Russula atropurpurea)

Hıyar Mantarı (Lacrymaria lacrymabunda)

Kızıl Yağlıbolet (Butyriboletus fuscoroseus)

Yağlıbolet (Butyriboletus appendiculatus)

Tarla Mantarı (Agaricus bitorquis)

Çuvaldız mantarı (Clavaria argillacea)

Morgöbek mantarı (Morchella hortensis)

Boz Kirmit (Russula albonigra)

Mantarlı Yaşam Indeksi (A – Z)

Safran Boleti (Leccinellum crocipodium)

Gür göbek mantarı (Morchella rielana)

Sünger göbek mantarı (Morchella fluvialis)

Yaş Gökkadeh Mantarı (Chlorociboria aeruginascens)

Mantar Akademisi Katılım Belgesi

Koca göbek mantarı (Morchella magnispora)

Mortopaç mantarı (Gomphus clavatus)

Sandal göbek mantarı (Morchella arbutiphila)

Kıvrık göbek mantarı (Morchella pulchella)

Boyalıkarakız mantarı (Tricholoma sulphureum)

Türkiye’de Kuzugöbeği Yetiştirildi

Leş kafesi mantarı (Colus hirudinosus)

Penisilin

Orta göbek mantarı (Morchella intermedia)

Kraliyet sinek mantarı (Amanita regalis)

Akdeniz göbeği mantarı (Morchella mediterraneensis)

Peçeli Kadın Mantarı (Phallus indusiatus)

Tuber magnatum Yetiştiriciliği

Kızıl Kirmit Mantarı (Russula atropurpurea)

Kuş Yuvası Mantarı (Crucibulum laeve)

Yağlıbolet (Butyriboletus appendiculatus)

Kırışık Metelik Mantarı (Agrocybe rivulosa)

Pembe Kokar Boynuz Mantarı (Phallus hadriani)

Kızıl Yağlıbolet (Butyriboletus fuscoroseus)

Amerikan Sezar Mantarı (Amanita jacksonii)

Hıyar Mantarı (Lacrymaria lacrymabunda)

Göz Karasünger Mantarı (Melanogaster broomeanus)

Sıralı Göbek Mantarı (Morchella inamoena)

İsli Göbek Mantarı (Morchella vaporaria)

Esnek Semermantarı (Helvella elastica)

Suillus mediterraneensis (Ak Süngermantarı)

Bu Mantar da İlk Türkiye’de Keşfedildi

Phytophthora infestans (Mildiyö)

İri göbek mantarı (Morchella importuna)

İbreligöbek mantarı (Morchella conifericola)

Leylak göbek mantarı (Morchella purpurascens)

Battarrea phalloides (Boylubaş Mantarı)

Albatrellus ovinus (Akgevrek Mantarı)
