Pullu Mantar (Cerioporus squamosus)

Pullu Mantar (Cerioporus squamosus- Polyporus squamosus)

Taksonomi – Bilimsel Sınıflandırma

Alem:  Mantarlar- Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım:  Polyporales

Aile: Polyporaceae

Cins: Cerioporus

Tür: Cerioporus squamosus

Cerioporus squamosus, bilinen diğer ismi ile Polyporus squamosus, Dryad’s saddle  mushroom (Dryad’s eyeri mantarı) ve Pheasant’s back (Sülün sırtı mantarı) gibi yaygın isimleri olan bir basidiomycete ağaç (bracket) mantarıdır. Kuzey Amerika, Avustralya, Asya ve Avrupa’da bulunan, canlı ve ölü sert ağaçların öz odununda beyaz bir çürümeye neden olduğu bilinen, yaygın bir dağılıma sahip ağaç mantarlarındandır.  “Dryad’ın eyeri” adı, Yunan mitolojisindeki dryad adı verilen ve bu mantara sığabilecek ve üzerine binebilecek yaratıklara atıfta bulunurken, sülünün sırt benzetmesi, sülünün sırtına uyan dirsek üzerindeki renk modelinden kaynaklanmaktadır. Biz bu mantarı bizde en yaygın bilinen ismi ile “Pullu mantar”olarak işleyeceğiz

Tür, bilimsel olarak ilk kez 1778’de Boletus squamosus adını veren İngiliz botanikçi William Hudson tarafından tanımlanmıştır. Şu anki ismi Cerioporus squamosus 1886’da Quélet tarafından verilmiştir, ancak hala yaygın olarak “Polyporus squamosus” Friesian adı ile bilinmektedir.

Şapka: 5-35 cm çapında, 1-5 cm kalınlığında, değişken şekilli olmakla beraber, genellikle dairesel veya yelpaze şeklinde ve biraz içe çöküktür. Rengi açık sarı-krem, sarımtıraktır. Üzeri kahverengi siyahımsı yassı pullarla kaplıdır. Yaşlılık döneminde şapka merkezinde bazen kırmızımsı ila siyah tonları olur, kenarlar ise beyaz renktedir. Gençken yumuşak, sap yakınında serttir. Yaşlandıkça her tarafı sertleşir. Et rengi beyaz olup dilimlendiğinde değişmez.

Lameller: Pullu mantarda lamel bulunmaz. Borucuk benzeri gözenekler mevcuttur. Beyazımsı krem rengi olup gözenekler sapa kadar uzanır. Yaşlanınca yeşil tonunda bir renk alır. Kestiğimizde kararma veya morarma olmaz. Köşeli ve 1-1.5 mm derinliğinde olan gözenekler yaşlandıkça daha da genişler. Borucuklu tabaka, şapka etinden kolayca ayrılamaz.

Gövde-Sap: 2-8 cm uzunluğunda; 1-4 cm kalınlığında olup sert yapılıdır. Genellikle merkezde veya biraz yanal konumludur. Üst bölümler beyazımsı, ama hemen kısa mesafede koyu kahverengi ile siyah renk kaplıdır.

Koku: Kokusu çok güçlü unsu hamurumsu yapıdadır.

Spor Baskısı: Dikdörtgen-elipsoidal, pürüzsüz, 10-15 x 4-5.5-7 µm. Renk: Beyaz

Habitat: Yaprak döken ölü ve yaralanmış ağaçlar üzerinde parazit yaşarlar. Özellikle söğüt,kavak vb sert ağaçların üzerinde görünür.

Mevsim: Genellikle ilkbaharda ve yaz başında yetişse de, sonbaharda ve sıcak iklimlerde bazen kışın da görünebilir.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Pullu Mantarın  meyvesi uzun ömürlüdür, aylarca aynı yerde çürümeden kalabilir. Fakat yaşlandıkça odunsu sert bir yapı kazanır ve yenmeyecek kadar sertleşir. Yaşlandığında görüntüleri de çok fazla değişir. Merkezi siyahımsı kırmızı kenarlara doğru beyazımsı renk alır. Yaşlı örnekler tercih edilmez. Taze örnekler yenebilir. Yaşlandıkça odunsu bir doku kazanır.

Ek bilgiler: Pullu mantarı bazı mantar avcıları genellikle Bataklık mantarı – Lentinus tigrinus’a benzetebilir ve başka Polyporus türleriyle karıştırılabilir. Yenilebilir istiridye mantarı (Pleurotus ostreatus) ve kararan mantara (Meripilus giganteus ) benzerliği vardır.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur!

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.