Mavi Mantar (Entoloma hochstetteri)

Entoloma hochstetteri – Mavi mantar

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Entolomataceae

Cins: Entoloma

Tür: Entoloma hochstetteri

Entoloma hochstetteri, çok uzaklardan Yeni Zellanda’dan Entolama cinsine mensup mavi renkli bir mantardır. Bu makalemizde sizlere Yeni Zelanda’nın son derece popüler, heyecan verici mavi mantarını tanıtacağız. Yerel kültürün de önemli bir parçası olan bu eşsiz mantar pastel boya ile boyanmış gibi görünmektedir. Mantarın mavileri, mavi-griden gök mavisine ve mavi ahududu şekeri rengine kadar değişebilir. Yani mavinin değişik tonlarında olabilirler.

Mavi serçe (blue pinkgill), gök mavisi mantar (sky-blue mushroom) veya benzeri isimlerle de bilinen Entoloma hochstetteri, Yeni Zelanda’ya özgü bir mantar türüdür. Küçük mantar, belirgin tamamen mavi bir renge sahipken, lamelleri sporlardan dolayı hafif kırmızımsı bir renk tonuna sahiptir. Mantar gövdesinin mavi renginin, üç azulen pigmentinden kaynaklandığı sanılmaktadır. Entoloma hochstetteri’nin zehirli olup olmadığı ise henüz bilinmemektedir.

 Mantarın Māori (Yeni Zellenda yerli halkına verilen ad) dilindeki adı Werewere-kokako‘dur, çünkü rengi kōkako kuşunun mavi gerdanına benzer.

 Bu tür, 2002 yılında Yeni Zelanda’da yayınlanan bir dizi mantar damgasında yer alan altı yerli mantardan biriydi. Aynı zamanda Yeni Zelanda elli dolarlık banknotlarında da yer almaktadır. E. hochstetteri’nin eklenmesiyle, bu onu dünyada üzerinde mantar bulunan tek banknot haline getiriyor. 2018’de yapılan bir ankette, E. hochstetteri, Manaaki Whenua – Landcare Research tarafından Yeni Zelanda’nın ulusal (milli) mantarı seçildiği için ilk sırada yer almıştır.

Şapka: Entoloma hochstetteri, mavinin değişik tonlarında olabilen, küçük, narin bir mantardır. Şapkası 4 cm’ye kadar çapta ve konik şekilde olabilir. Şapka rengi yeşil bir renk tonu ile çivit mavisi ve fibrilozdur. Şapka marjı yani kenarlar çizgili ve içe doğru yuvarlanmış görünümlüdür. Mantar gövdesinin muhteşem mavi rengi, üç azulen pigmentinden kaynaklanmaktadır.

Lameller: Bu güzel mavi mantarın lamelleri ekli bitişik veya kenarlıdır. Lameller ince ve 3-5 mm genişliğindedir, esasen şapkası ile aynı renktedir. Ancak bazen sarıya yakın renk tonlarında olabilir. Özellikle olgunluk dönemlerinde lamelleri sporlardan dolayı hafif kırmızımsı bir renk tonunda olabilir.

Gövde-Sap: Silindirik uç yani gövdesi (sap) en fazla 5 cm uzunluğunda ve 0,5 cm kalınlığında, fibriloz ve doldurulmuştur. 

Koku: Koku ve Tat ayırt edici değildir.

Spor Baskısı: Spor baskısı kırmızımsı pembedir.  Sporlar 9.9–13.2 x 11.8–13.2 μm, boyutlarında olup, dört yüzlü, hiyalin, pürüzsüz ve ince duvarlıdır.  Bazidia 35.2–44.2 x 8.8–13.2 µm, sopa görünümlü, hiyalin ve iki veya dört sterigmata sahiptir. 

Habitat: E. hochstetteri, geniş yapraklı ağaçların olduğu ormanlarda, çöpler arasında toprakta tek tek veya küçük (genelde ikili) kümeler halinde büyürler. Yeni Zelanda’daki ormanlarda yaygındır.

Mevsim: Ocak-Temmuz ayları arasında (Yeni Zelanda’nın yaz ve sonbaharında) görülürler, en yoğun olarak Nisan ve Haziran ayları arasında büyüdüğü bildirilmiştir.. 

Yenilebilirlik ve Toksisite: Entoloma cinsinin birçok üyesi zehirli olmasına rağmen, bu türün toksisitesi henüz tam bilinmemektedir. Mavi renginin gıda boyası olarak üretilip üretilemeyeceği araştırılmıştır.

Ek bilgiler: 1989’da Hindistan’dan ve Avustralya’dan da bildirilmiştir, ancak bunların aynı tür olup olmadığı gibi E. hochstetteri’nin Yeni Zelanda’ya özgü endemik bir tür olup olmadığı da belirsizdir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.