Geopora
Koca Dalgatopu Mantarı (Geopora sumneriana)
Published
1 yıl agoon
Geopora sumneriana – Koca Dalgatopu Mantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Ascomycota
Sınıf: Pezizomycetes
Takım: Pezizales
Aile: Pyronemataceae
Cins: Geopora
Tür: Geopora sumneriana
Geopora sumneriana, Pezizales takımının Pyronemataceae familyasına ait bir mantar türüdür. Bu tür, yeraltında yuvarlak kahverengi, kabaca tüylü bir askokarp oluşturur. Bu mantar yılın büyük bir bölümünde yer altında kalır, ancak ilkbaharda yüzeyi kırarak 7 cm genişliğe ve 5 cm yüksekliğe kadar krem renkli bir çanak (apothecium) oluşturur. Bu tür küçük gruplar halinde bulunur. Türün yalnızca sedir ağaçlarıyla ilişkili olduğu bildirilmiştir.
Tür ilk olarak Mordecai Cooke tarafından tanımlanan ve Peziza sumneriana olarak adlandırılan bu çanak mantarı, uzun yıllar Sepultaria sumneriana olarak biliniyordu ve bu isim ona 1895’te İngiliz Mikoloji Derneği’nin kurucu ortağı ve ilk başkanı George Edward Massee (1850 – 1917) tarafından verilmiştir. Bugün kabul edilen bilimsel adı Geopora sumneriana, İspanyol mikolog M. de la Torre tarafından Anales del Instituto Botanico A.J.’de 1976 yılında yayınlanan bir yayından gelmektedir.
Geopora sumneriana’nın eşanlamlıları arasında Sepultaria sumneriana, Sepultaria sumneri ve Peziza sumneriana bulunur.
Makroskobik Özellikleri: Rengi turuncu-kahverengiden kırmızımsı-kahverengiye değişen, dış yüzey kısırdır ve 2 mm uzunluğa kadar yuvarlak uçlu ve çok sayıda berrak kristalle kaplı kıvırcık kahverengi ince tüylerle kaplıdır.
Cedar Cups (Sedir Kupaları) toprağın yüzeyini kırmadan ve tipik olarak 5 ila 8 düzensiz ışın şeklinde ayrılmadan önce birkaç ay boyunca yer altı küreleri olarak gelişir. Boyları 5 cm’ye kadar olan kaplar, tamamen açıldığında genellikle 5 ila 7 cm çapındadır. Yıldız benzeri ışınları, taç benzeri kenarlı daha geniş, daha sığ bir kap oluşturmak için daha da geriye doğru katlanır (Çoğu fincan mantarı gibi, Cedar Cup’ın eti oldukça kırılgandır).
İç yüzey, temiz ve pürüzsüzdür ve sporları taşır. Ve soluk kremden açık grimsi beje kadar renklerde olabilir.
Koku: Ayırt edici değildir.
Spor Baskısı: Spor izi rengi beyazdır. Elipsoidal-iğ şeklinde ve pürüzsüz olan sporlar 27-37 x 13-16µm boyutlarındadır. Her biri genellikle iki büyük yağ damlası içerir.
Habitat: Sedir ağaçlarının altındaki kuru topraklarda, genellikle küçük gruplar halinde bulunurlar. G. sumneriana bir Avrupa mantarıdır ve en yaygın olarak sedir ağaçlarının (Cedrus spp.) yoğunlaştığı Orta Avrupa’da görülür. Türkiye’de resmi kaydı olan bölgeler arasında, Çatalca-Kocaeli Bölümü, Orta ve Doğu Karadeniz Bölümleri, Ege Bölgesi, İç Anadolu Bölümü, Akdeniz Bölgesi ve Orta Fırat Bölümü bulunur.
Mevsim: İlkbahar- Yaz.
Yenilebilirlik ve Toksisite: G. sumneriana çiğ yenildiğinde zehirlidir. Pişirildiğinde dahi zehirli olabileceği bildirilmiştir. Her halükarda, yemek için bu mantarın eti önemsizdir ve bu ve benzeri çanak mantarlarının nadir olması nedeniyle,onları toplamak ise sorumsuzca bir davranış olur.
Ek bilgiler: Benzer türler vardır; G. arenosa ve G. tenuis çok daha küçük ve daha solgundurlar, kuru kumlu yerlerde, özellikle de kumul sistemlerinde görülürler. Sarcoscypha austriaca, Kızıl Elf Kupası, parlak kırmızıdır ve ölü dallarda ve yosunlu ormanlardaki dallarda ve bazen de nemli çitlerin altında yetişir.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.