Gomphaceae
Mortopaç mantarı (Gomphus clavatus)
Published
2 sene agoon

Gomphus clavatus – Mortopaç
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm : Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Gomphales
Aile: Gomphaceae
Cins: Gomphus
Tür: Gomphus clavatus
Gomphus clavatus, dünyada yaygın olarak domuz kulağı (pig’s ears) veya menekşe kanterel (the violet chanterelle) olarak bilinen Gomphaceae familyasının Gomphus cinsine mensup yenilebilir bir mantardır.
Tür ilk olarak 1796’da Persoon tarafından adlandırılan bir Avrupa türüdür.
Şapka: Bir, iki veya daha fazla düzensiz şekilli, loblu şapkalar ortak bir saptan gövdeden çıkarlar ve mantarın alt tarafı buruşuk ve morumsu renktedir. Bu ortak bir gövdeden çıkan ve genellikle kenarlarında birbirine kaynaşan bir, iki veya daha fazla sayıda olan şapkalar olgunluğa göre 15 cm yüksekliğe ve 20 cm çapa kadar büyürler.
Şapka loblu ve ana hatları düzensizdir. İlk başta geniş dışbükey olan şapka kuru ve pürüzsüzdür. Mantar tazeyken leylak tonlarında soluk kahverengidir, olgunlaşma ile kremsi bir bronz renk alır.

Lameller: Gerçek lamelleri yoktur. Bunun yerine vazo görünümlü olan şapkasının dış yüzeyi, damarlı alçak sırtlarla kaplanmıştır. Genç örneklerde koyu leylaktan mora, ancak genellikle yaşla birlikte açık leylak rengine dönüşür.

Gövde-Sap: Şapka ve sap bir bütün gibidir. Fotoğraflarda da görüldüğü üzere damarlı dış yapı gövdeden aşağı doğru akar, derin buruşuk ve çapraz damarlıdır. Mantar gençken koyu leylak veya mordur, ama olgunlaşma ile genellikle soluk leylak rengine dönüşür. Gövdesi yaklaşık 2-4 cm yüksekliğinde ve 1-3 cm genişliğindedir.

Koku: Koku ve tat ayırt edici değildir.
Spor Baskısı: Spor baskısı rengi kahverengidir. Sporlar 11–16 x 4,5–6.5 µm boyutlarında olup, uzun ve incedir. Elipsoidden subamigdaliforma görünümlüdür.
Habitat: Kozalaklı ağaçlarla özellikle ladin ve köknar ile mikorizaldır. Tek başına, dağınık veya toplu halde büyürler. Avrupa, Asya, Afrika ve Amerika kıtasında birçok ülkede nadirde olsa mevcuttur. Bazı ülkelerde koruma altına alınmış tür statüsündedir. Türkiyede Ergene Bölümü, Doğu Karadeniz Bölümü, Yukarı Kızılırmak Bölümü, Akdeniz Bölgesi ve Orta Fırat Bölümünde resmî kaydı vardır.
Mevsim: Sezonu Yaz aylarında başlar. Sonbahar ve Kış boyunca devam eder.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Yenilebilir: Bazı yazarlar tarafından yenilebilir ve tercih edilebilir olarak tanımlanır. Bazı kaynaklarda ise genellikle vasat bir mantar olarak kabul edilir. Genellikle sinek larvası musallat olur.
Ek bilgiler: Mortopaç mantarının çok yakın benzeri yoktur. Vazoya benzer şekli ve gerçek lamellerinin yerine damarlı yapılara sahip olması ve menekşe (leylak) rengi bu tür için iyi birer ayıraçtır. Yine de şu 3 tür ile benzerlikleri vardır;
Pullu-Tüylü Kanterel (Scaly chantrelle) – Turbinellus floccosus : Gerçek bir Chantrelle değildir, o da vazo benzeri bir şekle sahiptir. Mortopaç mantarından birkaç açıdan farklıdır, özellikle de sap asla çatallanmaz ve şapkada pullu turuncu lekeler bulunur.
Mavi Kanterel (Blue chantrelle) – Polyozellus multiplex: Bir diğer gerçek olmayan Chantrelle’dir. Çok daha koyu mavi bir rengi vardır ve Mortopaç mantarından daha küçüktürler.
Sahte domuz kulağı (False pig’s ear) – Pseudocraterellus pseudoclavatus: Mortopaç mantarı ile neredeyse aynı görünümlüdür ve bu benzerlik bazen uzmanların bile kafasını karıştırabilir. Bu iki benzer tür en iyi mikroskobik olarak ayırt edilir. Neyse ki, bu iki tür genellikle çok farklı habitatlarda büyürler. Pseudocraterellus pseudoclavatus sert ağaçlı ormanlarını tercih eder.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ











Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
You may like

Çakalosuruğu Mantarı (Lycoperdon excipuliforme)

Akkarakız Mantarı (Tricholoma album)

İrisiğilli Kese Mantarı (Amanita magniverrucata)

Başlı Duvakluca Mantarı (Saproamanita codinae)

Vişne Örümcekmantarı (Cortinarius violaceus)

Kızıl Kokarboynuz Mantarı (Mutinus ravenelii)

Şampanyakese Mantarı (Amanita crenulata)

Kızıl Pulbaş Mantarı (Pholiota alnicola)

İri Mortopaç Mantarı (Gomphus crassipes)

Divane Asper Mantarı (Aspergillus tubingensis)

Tellice Mantarı (Ramaria flava)

Çit Pulcuklu Mantar (Britzelmayria multipedata)

Bal Mummantarı (Hygrocybe reidii)

Solguntellice Mantarı (Ramaria pallida)

Kızılkenet Mantarı (Pycnoporus cinnabarinus)

İri İztutan Mantarı (Paxillus obscurisporus)

Benli İçikara Mantarı (Elaphomyces granulatus)

Kaygan Gabaramantarı (Gomphidius glutinosus)

Enginsüngercik Mantarı (Rubroboletus pulchrotinctus)

Hosmantarı (Lycoperdon echinatum)

Uzak Doğu Sezar Mantarı (Amanita caesareoides)

Kahve Kırkkafa Mantarı (Hypsizygus tessulatus)

Kaba Papazküre Mantarı (Hymenogaster griseus)

Gri Sap Örgübacak (Leccinum cyaneobasileucum)

Çam Düzenbazı (Laccaria trichodermophora)

Karakalpak Mantarı (Strobilomyces strobilaceus

Meşe Turpkokan (Hebeloma quercetorum)

Çırpıkümbet Mantarı (Inocybe lacera)

Çatlakyumurta Mantarı (Gyroporus castaneus)

Oktavyan Mantarı (Octaviania asterosperma)

Akça Örümcekmantarı (Cortinarius variegatus)

Sarıçalan Mantarı (Agaricus iodosmus)

Turuncuağlayan Mantar (Hydnellum aurantiacum)

Bahçeboleti (Hortiboletus bubalinus)
GDPR Gizlilik Politikası

Gevrek Süngermantarı (Suillus spraguei)

Karanfilmantarı (Abortiporus biennis)

Yer yumurtamantarı (Volvariella surrecta)

Aslan Çıtkırdı Mantarı (Pluteus leoninus)

Mantareniği (Asterophora parasitica)

Yanıktere Mantarı (Bondarzewia mesenterica)

Tapa Bolet Mantarı (Boletus barrowsii)

Gölgeli Çıtkırdı Mantarı (Pluteus umbrosus)

Utangaçmantar (Inocybe godeyi)

Tellice Mantarı (Ramaria flava)

Çit Pulcuklu Mantar (Britzelmayria multipedata)

İri Mortopaç Mantarı (Gomphus crassipes)

Divane Asper Mantarı (Aspergillus tubingensis)

Kızıl Pulbaş Mantarı (Pholiota alnicola)

Kızıl Kokarboynuz Mantarı (Mutinus ravenelii)

Şampanyakese Mantarı (Amanita crenulata)

Vişne Örümcekmantarı (Cortinarius violaceus)

Başlı Duvakluca Mantarı (Saproamanita codinae)

İrisiğilli Kese Mantarı (Amanita magniverrucata)

Akkarakız Mantarı (Tricholoma album)
