İri Mortopaç Mantarı (Gomphus crassipes)

Gomphus crassipes – İri Mortopaç

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Gomphales

Aile: Gomphaceae

Cins: Gomphus

Tür: Gomphus crassipes

Gomphus crassipes, Gomphaceae familyasının Gompus cinsine mensup bir Mortopaç mantarıdır. bu enteresan türü sizlere İri Mortopaç mantarı olarak anlatacağız. G. crassipes ve G.clavatus Domuz kulağı (Pig’s ear) veya Menekşe Chantrelle (Violet Chantrelle) olarak da bilinirler.

Türün sinonim yani eşanlamlı isimleri arasında; Cantharellus crassipes (1889), Merulius crassipes Kuntze (1898) ve Neurophyllum crassipes (1914) bulunur.

Şapka: 4-13 cm (max 18 cm) çapında olan şapkası, dışbükey, topaklı ve düzensizdir. Şapkasının kavisli kenarları, kuru bir yüzeyi ve dokunulduğunda yumuşak bir dokusu vardır. Şapkası düz ila ortası hafifçe basık olup huni ila yelpaze şeklindedir. Şapka rengi kirli sarı ila turuncumsu kahverengidir.

Lameller: Cantharellus türlerinde yani Kazayağı mantarlarında olduğu gibi bu cinse ait türlerde de gerçek lameller bulunmaz, bunun yerini İngilizce de “ridge” denilen, damarlı yapılar almıştır.

Hymenium, azalan ve çok anastomozlu kıvrımlardan oluşur, alçak, menekşe rengindedir ve yaşlandıkça sporlar nedeniyle koyu renkli lekelenir.

Gövde-Sap: Ortalama 40-70 × 25-45 mm boyutlarında oldukça kalın ve kısa olan G.crassipes sapı, silindirik ila hafifçe aşağıya doğru sivrilme eğilimindedir. Sapın kesit alındığında görülen iç yüzeyi, sert, soluk menekşe rengi veya menekşe tonlarında olup, mermer desenlidir.

Koku: Ayırt edici değildir.

Spor Baskısı: Spor baskısı rengi sarımsı kahverengi  (ochracea) olup , Basidia 70-100 x 8-12 µm, klavat, 2-4 düz sterigmatalıdır. Basidiosporlar 11-17 × 5.5-7 µm boyutlarında olup, iğ şeklinde ve tepede hafifçe kıvrık, oldukça siğilimsi duvarlara sahip, mikroskop altında hafif sarımsı renktedir.

Habitat: Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerden Cezayir, Fas ve İspanya’dan bildirilmiştir. Habitatlarında tek başına veya küçük gruplar halinde büyürler, yaprak döküntüleri üzerinde veya kızılçam (Pinus sylvestris) ve sedir çam ormanlarındaki çimenler arasında gelişirler.

Türkiye’de, Akdeniz bölgesinin yüksek rakamlarında varlığı ile ilgili bulgulara rastlanmış olsa da, henüz bu türün ülkemizde resmi bir kaydının olmadığını düşünüyoruz.

Mevsim: Eylül’den Aralık ayına kadar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Gomphus türlerinin genç ve tazelerinin iyi pişirildiğinde yenilebilir olduğu, yaşlandıkça acı ve sert oldukları bildirilmiştir. Çok iyi pişirilmediği takdirde, bu mantarlardan dolayı mide-bağırsak rahatsızlığı yaşayanabileceğini unutmamak gerekir..

Ek bilgiler: G. crassipes Gomphus clavatus ile çok benzer makro ve mikroskobik özelliklere sahiptir, Ancak G. clavatus’ta menekşe, kirli beyaz ila soluk gül olan bağlamın mor ila mermerimsi menekşe rengiyle farklılık gösteriyor. Ancak, spor boyutları ve coğrafi dağılım G. crassipes’in G. clavatus’tan farklı olduğunu göstermektedir.

Bu mantar Avrupa’da tehdit altındadır ve hasadı bazı ülkelerde yasal olmayabilir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.