Ala Turpkokan Mantarı (Hebeloma mesophaeum)

Hebeloma mesophaeum – Ala Turpkokan Mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Hymenogastraceae

Cins: Hebeloma

Tür: Hebeloma mesophaeum

Hebeloma mesophaeum, Türkiye Mantarları Listesi (Aralık 2020) referans kitabımızdaki ismi ile Ala Turpkokan Mantarı, Hymenogastraceae familyasından ülkemizde de sık rastlanılan bir mantar türüdür. Kendi cinsinin tüm türleri gibi, H. mesophaeum’da zehirli olabileceği ve ciddi gastrointestinal rahatsızlığa neden olabileceği bildirilmiştir. Bu bilgi ve tüm uyarılara rağmen, bu tür Meksika’da tüketilmekte ve yaygın olarak pazarlarda satılmaktadır.

Bu mantar, işl olarak 1828 yılında, ona Agaricus fastibilis var. mesophaeus ve on yıl sonra da Agaricus mesophaeus bilimsel adını veren Christiaan Hendrik Persoon tarafından tanımlanmıştır. 1872’de bu türü Hebeloma cinsine aktaran Fransız mukolog Lucien Quélet olmuştur. Ala Turpkokan – Peçeli Zehirli turta (Veiled Poisonpie) mantarı şu anda kabul edilen bilimsel Hebeloma mesophaeum adını almıştır.

Şapka: Genç örnekler konik ve sonra dışbükeydir. Tam olgunlukta neredeyse düz hale gelir. Dış alan neredeyse beyaz kenarlı soluk devetüyü iken merkezde kahverengidir. Şapka çapı 2-5 cm arasında değişir. Islak havalarda yüzey yapışkanımsıdır ve şapka eti beyazdır.

Lameller: Ala Turpkokan Mantarı genç örenkelerinin soluk kil-kahverengi lamelleri vardır. Lameller orta derecede sıklıktadır Sporlar olgunlaştıkça lamelleri de daha koyu kahverengiye döner.

Gövde-Sap: 3 ila 4 mm çapında ve 4 ila 7 cm boyunda olan lifli gövdeler soluk devetüyü rengindedir ve mantar veren gövde yaşlandıkça yavaş yavaş kahverengiye döner. Sap üzerinde belirgin bir halkası yoktur, sadece iz benzeri bir bölge vardır.

Koku: Türkçe isminden de (Ala Turpkokan) anlaşılacağı üzere turp kokar, tadı ise acıdır.

Spor Baskısı: Spor baskısı Kahverengidir. Sporları elipsoidal ve 7.5-9.5 (10) x 5-5.5 µm boyutlarında, inamiloiddir.

Habitat: Dağınık veya küçük gruplar halinde, genellikle kozalaklı ağaçların (özellikle çam ağaçları) altındaki bazen de karışık ağaçların altında) nemli topraklarda bulunurlar. Mikorizal bir mantar türüdür.

Ülkemizde, Güney Marmara Bölgesi, Asıl Ege Bölümü, Orta Kızılırmak ve Konya Bölümleri, Yukarı Murat-Van Bölümü ve Akdeniz Bölgesinde resmî kaydı mevcut bir mantardır.

Mevsim: Yaz – Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Yaygın olarak bilinen ingilizce adından da (Veiled Poisonpie = Peçeli zehirli turta) anlaşılacağı üzere zehirli bir mantardır. Her ne kadar Meksika’da tüketiliyor ve de satılıyor olsa da Biz mantarliyasam.com olarak bu zehirli türün asla tüketilmemesini tavsiye ediyoruz.

Ek bilgiler: Birçok Hebeloma türünde yaygın olan turp kokusu, onu benzer renkli sporlara sahip ancak farklı kokulara sahip Inocybe türlerinden ayırt etmeye yardımcı olur. Inocybe türleri ayrıca tipik olarak belirgin bir şekilde fibriloz, ve kuru şapkalara sahiptir. Bazı Cortinarius türleri de benzerdir, ancak paslı, donuk olmayan kahverengi sporlara ve genellikle iyi gelişmiş bir fibriloz kısmi örtüsüne sahiptirler. 

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.