Bahar (Mart) Mantarı (Hygrophorus marzuolus)

Hygrophorus marzuolus – Mart Mantarı

Taksonomi- Bilimsel Sınıflandırma

Alem: Mantarlar-Fungi

Bölüm: Basidiomycota 

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Hygrophoraceae

Cins: Hygrophorus

Tür: Hygrophorus marzuolus

Sitemizin “Bahar Mantarı” olarak adlandırdığı Mart Mantarına ( Hygrophorus marzuolus) en çok Mart ayında rastlandığından, ismini Almanca’dan marzuolus ( Marz: Mart) olarak almıştır. İstisna bir durum olarak bazen diğer aylarda (Aralık ayında) bile ) rastlamak mümkündür. Türkiye Mantarları Listesi -Aralık 2020 Mart Mantarını “Yanık Kaypaşuk” Mantarı olarak bildirmekte ve ülkemizde resmî kaydı yapılan bölgeleri Doğu Karadeniz Bölümü ve Adana Bölümü olarak yazmaktadır.

Şapka: Mart mantarı (Hygrophorus marzuolus) şapkasının çapı normalde 4-10 cm olup, 16 cm ye kadar olabilir. Şapka kalın ve etine dolgundur. Şapka rengi genç örneklerde dışbükey yapıda, kirli beyaz ve gri tonlardadır. Olgun örneklerde şapka dalgalı bir hal alıp, gri, koyu gri ve mavimsi tonlarda olabilir. Orman zemininde iyi kamufle olurlar. Zemindeki yapraklar aralanarak kaldırıldığında bu yapraklar altından lamellerin beyazlığı ve belirginliği ile kolayca görülüp toplanırlar.

Lameller: Hygrophorus marzuolus (Bahar- Mart mantarı) lamelleri oldukça geniş, seyrek ve açık renklidir. Şapka açılmadan evvel (genç bireylerde) lamellar beyaz iken, mantar olgunlaşıp büyüdükçe giderek koyulaşır.

Gövde-Sap: Bahar-Mart mantarının kısa ama kalın bir sapı vardır. Sap 3-8cm boyunda, ve 1.5-4 cm kalınlığında olabilir.

Koku: Kendisine has hoş bir kokusu ve tadı vardır.

Spor Baskısı: Sporlar beyaz renkli olup , şekli ovaldir.

Habitat: Mart Mantarı bir mikorizal mantardır.  Genellikle, Avrupa Göknarı (Abies alba) ağaçlarıyla ve bazen Avrupa Ladini (Picea excelsa) ve Sarıçam (Pinus sylvestris) ve Kayın ağacı (Fagus sp)  ile  mikorizal ilişkileri kaydedilmiştir. Mikorizal Mantar (mycorrhizal); bazı bitki ve ağaçların kökleriyle simbiyotik yani ortak yaşam  geliştirmiş olan mantarlara verilen isimdir. Bu tip ortak yaşamda mantarlar bitkinin asalağı-paraziti  değil, destekçisi rolündedirler, bitkiyi, ağacı öldürmezler aksine yaşatırlar.

Mevsim: Adı üstünde Bahar aylarının güzel bir mantarıdır. Türkiye’de Şubat başından Nisan sonlarına kadar toplanabilir. En yoğun zamanı Mart ayıdır.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Avrupa’da yenilebilir mantarlar arasında kabul edilir, bazı ülkelerde ise çok sevilen, aranan bir mantardır.

Dip not: Mart Mantarı, Tricholoma türlerinden, artık zehirli kabul edilen Tricholoma terreum -Karaoğlan (veya Karakız olarak da bilinir) ☠️ mantarına çok benzer. Lakin, Bahar-Mart Mantarlarında lameller Karakız Mantarına nazaran daha seyrektir. Benzer diğer bir tür ise Hygrophorus camarophyllus’tur, Şapka ve sapın kahverengi olması ve şapkanın radyal liflere sahip olması ile Mart Mantarı- Hygrophorus Marzuolus tan farklılık gösterir.

Ek Bilgiler: Mart mantarı ülkemizde yaygın olarak tanınan bir tür olmamak ile birlikte işinin ehli mantar avcılarınca, Kuzu göbeği ile birlikte bahar aylarının vazgeçilmez mantarıdır.

Referanslar ve Kaynaklar:

http://www.en.m.wikipedia.org/wiki/

http://www.first-nature.com/index/php

http://www.facebook.com/groups/51525456599169/

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.