Hygrophoraceae
Koca gaypaşuk mantarı (Hygrophorus penarius)
Published
2 yıl agoon
Hygrophorus penarius – Koca gaypaşuk
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm : Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Agaricales
Aile: Hygrophoraceae
Cins: Hygrophorus
Tür: Hygrophorus penarius
Hygrophorus penarius, geniş yapraklı ağaçlarda özellikle meşe ağaçlarında geç sonbaharda bile sürü halinde yetişir. Yenilebilir, çok etli ve bu nedenle çok verimli, kaynamış süt veya tereyağ gibi çok özel kokusu onu tanımamıza yarıdımcı olur. Orta-güney ormanlarında yaygın bir türdür, kesinlikle tanımlanması en basit mantarlar arasındadır ve benzer türlerle ciddi bir karışıklık riski yoktur. Larvalar tarafından erkenden istila edilen bir mantar olduğu için, genç mantarlar toplanması daha uygundur.
Şapka: 8-13 (max 20) cm çapındaki şapkası, yarım küreden çan şekline, dışbükey, yassı, basık, geniş umbolu, fazla tırtırlı ve kıvrımlı kenarlıdır. Şapka düz kütikül kuru, ancak nemliyse hafif sümüksü, ince lifli ve kadifemsi, diske kadar krem-koyu rengi, kenara doğru giderek beyazlaşana kadar fildişi beyazıdır.
Lameller: Fildişi krem renginde, buruşuk bir yüzeye sahip, kalın, kıvrımlı, alçak ve aralıklı, adnate (sapa bitişik) veya sub-decurrent (çok az,hafif sapa doğru inen) lamellerden oluşur.
Gövde-Sap: Sap 5-9 × 1-3 cm boyutlarında olup, alt silindirik-konik, genellikle kök kısmına doğru incelir. Sert, dolgun ve sonra oyuk, fibriller ve kuru, nemli havalarda hafif sümüksü olan sapta, sarımsı krem zemin üzerinde küçük hardal rengi pullar görülebilir.
Koku: Kaynamış süt veya tereyağı gibi çok özel kokusuyla bilinir.
Spor Baskısı: Spor baskın rengi beyaz olup, sporlar 7 x 4,5 µm boyutlarındadır.
Habitat: Geniş yapraklı ağaçlar, özellikle meşe ağaçları altında gruplar halinde bulunurlar..
Mevsim: Çoğunlukla Sonbahar sonlarında ve kış aylarında görülmektedir.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Yenilebilir, çok etli ve bu nedenle verimli bir ete sahiptir. Benzerlik gösterdiği türler zehirlilik bakımından çok riskli olmadığı için iyi tanımlanan mantarlar tüketim açısından sorun oluşturmaz. Hygrophorus türlerinin bazı bireylerinin lezzetli olduğu bilinir. Koca gaypaşuk mantarı da bazı mantar otoriteleri tarafından lezzetli yenilebilir olarak gösterilmektedir.
Ek bilgiler: Benzer türler vardır. Hygrophorus eburneus toprakta, çoğunlukla iğne yapraklı ağaçlıklarda, çalılıklarda ve çimenlik alanlarda yetişir. Mantar nemli, ve kireçli toprakları tercih eder.
Hygrocybe virginea – Snowy Waxcap beyaz veya fildişi rengi şapkalı, yaygın ve sürü halinde yaşayan küçük bir otlak mantarıdır.
Hygrophorus penarius’un benzer bir türü, daha az sümüksü bir şapkaya, kuru ila hafif yapışkan bir gövdeye sahip olması ve ladin ile sık sık birlikteliği ile farklılık gösteren Hygrophorus piceae’dir.
Hygrophorus gliocyclus da aynı derecede yapışkandır, ancak krem renkli bir şapkaya, daha kalın bir sapa sahiptir ve çam ağaçları ile mikorizaldır.
Kar beyazı mumsu başlık – Hygrophorus borealis’de görünüş olarak benzerdir, ancak 4,5 cm’ye kadar daha küçük bir şapka çapına sahiptir ve yapışkan değildir.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.