Hymenopellis radicata – Boz Zarderi Mantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm : Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Agaricales
Aile: Physalacriaceae
Cins: Hymenopellis
Tür: Hymenopellis radicata
Yaygın olarak derin kök mantarı (deep root mushroom) veya kök sapı (rooting shank) olarak bilinen Hymenopellis radicata, köklü sapıyla kolayca tanınan agarik bir mantar türüdür.
Türkiye’de Sıçan kuyruğu olarak da anılan bu türü, Mantarlı Yaşam ailesi olarak ” Boz Zarderi Mantarı” ismi ile inceleyeceğiz.
Kısa zaman öncesine kadar Xerula radicata (daha önceleri Oudemansiella radicata) olarak bilinen bu tür, ağaç çürükçüllerindendir. Uzun ve güzel görünümlü bir mantardır.
İngiliz botanikçi/mikolog Richard Relhan tarafından 1785’te, ilk olarak Agaricus radicatus olarak tanımlanmıştır. Alman mikolog Heinrich Dörfelt 1995’te Xerula radicata olarak adlandırmış, ancak 2010’da Amerikalı mikolog Ron Petersen tarafından Hymenopellis cinsine taşınmıştır.
Sıfat olan ”radicata” köklenme anlamına gelir. Bu türün ayırt edici özelliklerinden olan uzun köküne atıftır.
Şapka: 4 ila 10 cm arasında olup, soluk gri-kahverengi ila orta kahverengidir. Dışbükey veya çan şeklinde iken, daha düz ve umbonat hale gelir. Nemliyken yapışkan, radyal kırışıklarla birlikte kuruyan ipeksi kıvamdadır.
Lameller: Bir çentik vasıtasıyla sapa bağlı, uzak, bununla birlikte bazen yakın, beyaz, kalın, kısa lameller sıktır.
Gövde-Sap: 6-17 cm uzunluğunda, 4–15 mm çapındadır. Kel veya çok ince ipeksi/kıllı, beyazımsı ila soluk kahverengimsi olup, yeraltında 4 ila 18 cm uzanır.
Eti beyaz ve incedir, dilimlendiğinde değişmez.
Koku: Ayırt edici değildir.
Spor Baskısı: Sporları beyaz renkli olup, genel olarak elipsoidal ila limon şeklinde, pürüzsüz, 12-17 x 9-14 μm boyutlarındadır. Mikrop gözenekli, inamiloiddir. Basidia 4 sporludur.
Habitat: Sert ağaçların (özellikle ceviz) ölü parçaları üzerinde saprobik olarak yaşarlar. Bazende doğrudan çok iyi çürümüş kütüklerde büyürler. Ancak daha yaygın olarak kütüklerin yakınındaki gömülü ölü ağaçlara bağlanır ve karasal görünür.
Türkiye genelinde yaygın olarak görünmektedir.
Mevsim: İlkbaharın sonundan sonbahara kadar.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Genellikle yenilebilir bir mantar olarak kabul edilir, ancak mutfak değeri düşüktür. Çoğunlukla az sayıda bulunduğu için toplamaya değmeyecektir.
Ek bilgiler: Güzel mantar görselleri için Türkiye’nin Mantar Avcıları Facebook sitemizi de ziyaret edebilirsiniz, ayrıca sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Hymenopellis radicata
