Connect with us

Hypsizygus

Kırkkafa Mantarı (Hypsizygus ulmarius)

Published

on

Hypsizygus ulmarius – Kırkkafa Mantarı – Elm
Oyster Muahroom


Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Lyophyllaceae

Cins: Hypsizygus

Tür: Hypsizygus ulmarius

Hypsizygus ulmarius, genellikle Elm oyster mushroom yani Karaağaç istridyesi, nadiren de olsa “the elm leech ve elm Pleurotus” gibi ingilizce isimlerle bilinen yenilebilir bir mantar türüdür. Türkiye’de bu eneteresan mantara verilmiş isim ise “Kırkkafa” mantarıdır. Cins adı olan Hypsizygus, “yüksek”’ anlamına gelen Hypsi ve “boyunduruk” anlamına gelen -zygus’tan gelir;  mantar gövdelerinin genellikle büyük ağaçların gövdelerinin yukarı kısımlarında yetiştiği gerçeğini yansıtır. Spesifik sıfat “ulmarius”ise habitatı olan “karaağaçları” ifade eder.

Bu güzel ve enteresan mantar, bilimsel literatürde ilk kez 1791 yılında, ona Agaricus ulmarius bilimsel adını veren öncü Fransız mikolog Jean Baptiste Francois Pierre Bulliard tarafından tanımlanmıştır. Şu anda kabul gören ve geçerli olan bilimsel ismi Hypsizygus ulmarius ise, 1984 tarihinde Kanadalı mikolog Scott Redhead tarafından yayımlanmış bilimsel bir yayından gelmektedir. 

Sinonimleri arasında Agaricus ulmarius, Pleurotus ulmarius, Tricholoma ulmarium and Lyophyllum ulmarium  bulunmaktadır.

Şapka: 5 – 15 (istisnai olarak 30cm’e kadar) cm çapında olan şapka, dışbükey, olgunlaşma ile düze yakın genişler. Şapkanın kıvrılmış kenarları göze çarpar, beyaz veya beyazımsı renklerde olan şapkası pürüzsüz ve kurudur.

 

Hypsizygus ulmarius
Hypsizygus ulmarius

Lameller: Adnate veya biraz decurrent olan lamelleri geniş, sık ve beyazdır.

Hypsizygus ulmarius
Hypsizygus ulmarius

Gövde-Sap: 5 – 13 cm uzunluğunda ve 2 ila 3 cm çapında olan sap,  beyaz veya beyaza yakın renklerde, pürüzsüz veya ince fibriloz olup, sap üzerinde yüzük ve volva bulunmaz.

Hypsizygus ulmarius
Hypsizygus ulmarius

Koku: Koku ve tat ayırt edici olmamakla birlikte, hafif unsu bir kokusu olduğu bildirilmiştir.

Spor Baskısı: Spor baskısı rengi beyazdan soluk krem rengine olabilir. Sporlar, büyük ölçüde subblobose, pürüzsüz, 3,5-6,5 x 3-5µm boyutlarında ve amiloid’dir. 

Habitat: Kırkkafa Mantarı, genellikle karaağaçların (Ulmus spp.) ve bazen de diğer geniş yapraklı, yaprak döken ağaçların gövdelerinde ve büyük dallarında büyürler. Genellikle mantar gövdeleri, gövde tabanları tek bir dal izinden çıkan kompakt kümeler oluşturur ve bu nedenle gövdeler neredeyse her zaman düz olmaktan çok bükülür. H. ulmarius, canlı ağaçlarda bulunmasına rağmen, ev sahiplerinin canlı veya ölü dokusu ile beslenip beslenmediği ile ilgili net bir veri olmadığı için hem saprotrof (saprofit-çürükçül) hem de parazit olarak kabul edilirler.

Mevsim: Yaz – Sonbahar – Kış (Ağustos’tan Aralık sonuna kadar).

Yenilebilirlik ve Toksisite: Bazı kaynaklarda yenilebilir bir mantar olarak bildirilmesine rağmen, Karaağaç İstiridyelerinin ender bulunan bir İstiridye tür- olması ve genellikle ağaçların yüksek yerlerinde (kolay erişilemeyecek yerlerde) yetişmeleri gerçeği, onları yemek için yabani mantar toplayanların pek ilgisini çekmez.

Ek bilgiler: Genellikle Pleurotus cinsindeki istiridye mantarları ile karıştırılır, ancak lamelleri ya decurrent ya da derin decurrent olmadığı için kolayca ayırt edilebilirler.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.

Continue Reading
Click to comment

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Agaricaceae9 saat ago

Çakalosuruğu Mantarı (Lycoperdon excipuliforme)

Mantar Türleri2 gün ago

Akkarakız Mantarı (Tricholoma album)

Amanita5 gün ago

İrisiğilli Kese Mantarı (Amanita magniverrucata)

Amanitaceae1 hafta ago

Başlı Duvakluca Mantarı (Saproamanita codinae)

Cortinariaceae2 hafta ago

Vişne Örümcekmantarı (Cortinarius violaceus)

Mutinus2 hafta ago

Kızıl Kokarboynuz Mantarı (Mutinus ravenelii)

Amanita3 hafta ago

Şampanyakese Mantarı (Amanita crenulata)

Mantar Türleri3 hafta ago

Kızıl Pulbaş Mantarı (Pholiota alnicola)

Gomphaceae3 hafta ago

İri Mortopaç Mantarı (Gomphus crassipes)

Aspergillaceae4 hafta ago

Divane Asper Mantarı (Aspergillus tubingensis)

Gomphaceae4 hafta ago

Tellice Mantarı (Ramaria flava)

Britzelmayria4 hafta ago

Çit Pulcuklu Mantar (Britzelmayria multipedata)

Hygrocybe1 ay ago

Bal Mummantarı (Hygrocybe reidii)

Agaricaceae1 ay ago

Solguntellice Mantarı (Ramaria pallida)

Mantar Türleri1 ay ago

Kızılkenet Mantarı (Pycnoporus cinnabarinus)

Mantar Türleri1 ay ago

İri İztutan Mantarı (Paxillus obscurisporus)

Elaphomyces2 ay ago

Benli İçikara Mantarı (Elaphomyces granulatus)

Gomphidiaceae2 ay ago

Kaygan Gabaramantarı (Gomphidius glutinosus)

Boletaceae2 ay ago

Enginsüngercik Mantarı (Rubroboletus pulchrotinctus)

Agaricaceae2 ay ago

Hosmantarı (Lycoperdon echinatum)

Amanita2 ay ago

Uzak Doğu Sezar Mantarı (Amanita caesareoides)

Hypsizygus2 ay ago

Kahve Kırkkafa Mantarı (Hypsizygus tessulatus)

Hymenogaster2 ay ago

Kaba Papazküre Mantarı (Hymenogaster griseus)

Boletaceae2 ay ago

Gri Sap Örgübacak (Leccinum cyaneobasileucum)

Hydnangiaceae2 ay ago

Çam Düzenbazı (Laccaria trichodermophora)

Boletaceae2 ay ago

Karakalpak Mantarı (Strobilomyces strobilaceus

Hebeloma2 ay ago

Meşe Turpkokan (Hebeloma quercetorum)

Inocybaceae2 ay ago

Çırpıkümbet Mantarı (Inocybe lacera)

Genel2 ay ago

Çatlakyumurta Mantarı (Gyroporus castaneus)

Boletaceae2 ay ago

Oktavyan Mantarı (Octaviania asterosperma)

Cortinariaceae2 ay ago

Akça Örümcekmantarı (Cortinarius variegatus)

Agaricaceae3 ay ago

Sarıçalan Mantarı (Agaricus iodosmus)

Bankeraceae3 ay ago

Turuncuağlayan Mantar (Hydnellum aurantiacum)

Boletaceae3 ay ago

Bahçeboleti (Hortiboletus bubalinus)

Genel3 ay ago

GDPR Gizlilik Politikası

Mantar Türleri3 ay ago

Gevrek Süngermantarı (Suillus spraguei)

Abortiporus3 ay ago

Karanfilmantarı (Abortiporus biennis)

Mantar Türleri3 ay ago

Yer yumurtamantarı (Volvariella surrecta)

Mantar Türleri3 ay ago

Aslan Çıtkırdı Mantarı (Pluteus leoninus)

Asterophora3 ay ago

Mantareniği (Asterophora parasitica)

Bondarzewia3 ay ago

Yanıktere Mantarı (Bondarzewia mesenterica)

Boletaceae3 ay ago

Tapa Bolet Mantarı (Boletus barrowsii)

Mantar Türleri4 ay ago

Gölgeli Çıtkırdı Mantarı (Pluteus umbrosus)

Inocybaceae4 ay ago

Utangaçmantar (Inocybe godeyi)