Uysalkümbet mantarı (Inocybe rimosa)

Inocybe rimosa- Torn fibrecap

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım:  Agaricales

Aile: Inocybaceae

Cins: Inocybe

Tür: Inocybe rimosa

Inocybe rimosa eski adıyla Inocybe fastigiata, Avrupa’da Torn fibrecap olarak da bilinen zehirli bir mantardır. Inocybe rimosa, geniş yapraklı ağaçların altında, yaz ve sonbaharda görülür. Bu mantar tehlikeli muskarin zehiri içerir ve bu nedenle kesinlikle başka mantarlarla karıştırılmamalıdır. Inocybe cinsindeki mantarlar mikroskop altında incelene kadar aynı görünen sayısız küçük kahverengi mantarlardan olan tanımlanması zor bir cinstir. 1789’da Fransız doğa bilimci Jean Baptiste Francois (Pierre) Bulliard bu mantarı bilimsel olarak tanımladı ve ona Agaricus rimosus adını verdi. 1871’de bu türü Inocybe cinsine aktaran Alman mikolog Paul Kummer’di ve bu zehirli mantara şu anda kabul edilen bilimsel adını (I. rimosa) verdi. Bizler Mantarlı Yaşam ailesi olarak bu küçük ama zehirli mantarı Uysalkümbet mantarı olarak tanımlayacağız.

Şapka: Bu zehirli Uysalkümbet Mantarının pürüzsüz ve ipeksi şapkasının çapı 3 ila 10 cm arasındadır. İlk evrelerde koniktir, olgunlaştıkça düzleşir, genellikle sivri bir umbo ve çizgili radyal lifleri korur ve kuru havalarda şapkanın kenarına doğru radyal olarak ayrılma eğilimi gösterir.

Şapka yüzeyinin altında et beyazdır ve havaya maruz kaldığında renk değiştirmez.

Lameller: Çok sık, birbirine eklenmiş lamelleri beyaz kenarlı, kremsi gri renkte başlar ve sporlar olgunlaştıkça zeytin-kahverengiye döner.

Gövde-Sap: 5 ila 12 mm çapında ve 3 ila 9 cm boyunda olan Uysalkümbet mantarının soluk gövdesi (sap), pürüzsüz ve ipeksi, bazen saman sarısı olduğu taban bölgesine doğru hafifçe fibrilözdür.

Koku: Mantarımsı kokusu ayırt edici değildir.

Spor Baskısı: Spor baskısı rengi donuk kahverengidir. Sporlar elipsoidden fasulyeye kadar, pürüzsüz 9-12 x 4,5-7µm boyutlarındadır.    

Habitat: Yaprak döken ağaçların altında, özellikle kayın ağaçlarının altında ülkemizin bir çok bölgesinde görülebilir.

Mevsim: Bu zehirli mantarın mevsimi Haziran sonundan Kasım ayına kadardır.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Uysalkümbet mantarı  ciddi şekilde zehirli bir mantardır. Birkaç Inocybe türünün ölümcül zehirli olduğu ve güvenle tanımlanmasının zor olduğu bilinmektedir ve bu nedenle yiyecek için mantar toplarken hepsinden kaçınılmalıdır.

Ek bilgiler: Uysalkümbet mantarına (I. rimosa) benzer türler kendi cinsindeki ölümcül zehirli Inocybe erubescens ve Tricholoma cinsinde ki Tricholoma terreum ve daha bir çok küçük mantarla karıştırılabilinir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.