Yünlüsütlüce Mantarı (Lactarius pubescens)

Lactarius pubescens – Yünlüsütlüce Mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Russulales

Aile: Russulaceae

Cins: Lactarius

Tür: Lactarius pubescens

Lactarius pubescens, Downy milkcap ve Bearded milkcap gibi isimlerle tanınan bir agarik (lamelli) mantardır. Türkiye Mantarları Listesi adlı referans kitabımızda ismi “Yünlüsütlüce Mantarı” olarak geçmektedir.

Tür, ilk kez1815 yılında, ona Agaricus pubescens bilimsel adını veren İsveçli ünlü mikolog Elias Magnus Fries tarafından tanımlanmıştır.

Etimolojisi incelendiğinde, Jenerik adı Lactarius, süt üretmek fiilinden gelir ve kesildiklerinde veya yırtıldığında sütlü mantarlarının (milkcap) lamellerinden akan süte (latekse) bir referanstır. Spesifik epithet “pubescens” ise Latince’den gelir ve bu mantarların şapkalarını saran ince tüyleri ifade eder.

Şapka: 5 ila 15 cm çapında olan Yünlüsütlüce mantarı şapkası başlangıçta dışbükeydir. Şapka daha sonra hafifçe düzleşme eğiliminde olur. Şapka rengi soluk pembe, özellikle şapka uçlarında, kenarlarda yünlüdür ve genellikle hafif pembemsi eşmerkezli bantlara ve merkeze doğru pembemsi kahverengi bir bölgeye sahiptir. Yünlü üst tabakanın altında, kalın, beyaz ve kırılgan bir şapka eti vardır.

Lameller: L. pubescens lamelleri gayet sık ve yoğun, hafif decurrent (sapa doğru hafif akar), nadiren çatallı, beyazımsı ila soluk sarı ile pembemsi renk tonlarındadır. Berelendiğinde yavaşça kahverengimsi veya sarımsı-kahverengi (ochraceous) lekelenir. Sütü beyazdır ve renk değiştirmez.

Gövde-Sap: Yünlüsütlüce mantarı sapı 10 ila 23 mm çapında ve 3 ila 6 cm boyunda olup, genellikle tabana doğru hafifçe daralma eğilimindedir.

Koku: Koku ve tat ayırt edici özellikler olmamakla birlikte, hafif sardunya kokusunun ve acı, buruk bir tadının olduğu bildirilmiştir.

Spor Baskısı: Spor baskısı rengi soluk krem, fildişi veya pembemsi tonlarda kremdir. Sporlar elipsoi, hiyalin (yarı saydam), amiloid ve 6-8.5 x 5-6.5 µm boyutlarındadır.

Habitat: L.pubescens, kozmopolit bir dağılıma sahip mikorizal (Huş ağacı – Birch Tree ile) bir türdür ve genellikle huş ağacı altında veya yakınındaki kumlu topraklarda tek başına veya dağınık gruplar halinde bulunurlar. Tür, Avrupa’nın ılıman bölgelerinde yaygındır, ayrıca Kuzey Amerika’dan ve Kanada’dan da bildirilmiştir. Türkiye’de resmi kaydı olan L. pubescens-Yünlüsütlüce Mantarına Doğu Karadeniz Bölümünde rastlanmıştır.

Mevsim: Yaz ve Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Yünlüsütlüce mantarının yenebilirliği konusunda farklı görüşler vardır. Ancak, mide-bağırsak rahatsızlıklarına (Gastro-intestinal) neden olduğu bildirilmiş ve bu konuda zehirlenme vakaları olduğu bilinmektedir. Bu nedenle tüketimi tavsiye edilmemeli ve bu tür toksik olarak kabul edilmelidir.

Ek bilgiler: Lactarius torminosus’da huş ağacı ile ilişkilidir ve görünüş olarak çok benzerdir, ancak daha canlı renklerde, turuncumsu pembe bir şapkası ve daha büyük sporları ile ayırt edilir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Güzel fotoğraflar için Avusturya’dan Hatice Küçükkipritçi’ye ve web sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.