Geyik Sütü Mantarı (Lactifluus volemus)

Geyik Sütü Mantarı (Lactifluus volemus)

Taksonomi- Bilimsel sınıflandırma

Alem: Mantarlar-Fungi

Bölüm : Basidiomycota 

Sınıf:   Agariccomycetes

Takım: Russulales 

Aile: Russulaceae 

Cins: Lactifluus

Tür: Lactifluus volemus

Eskiden Lactarius volemus olarak bilinen Lactifluus volemus (2008), Russulaceae familyasındaki bir mantar türüdür. Kuzey yarımkürede, Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’nın ılıman bölgelerinde ve ayrıca Orta Amerika ve Asya’nın bazı subtropikal ve tropikal bölgelerinde yaygın olarak dağıtılır. Mikorizal bir mantar olan meyve gövdeleri, yaz aylarından sonbahara kadar çeşitli ağaç türlerinin tabanında, ister tek tek, ister gruplar ocaklar halinde, yerde, toprakta büyür. Yenilebilir bir mantar olarak değerlendirilir ve Asya’daki pazarlarda satılır.  Diğer bazı Lactifluus mantarları ile yakından ilişkilidir. Yenilebilir türlerden Lactifluus corrugis Geyik sütü mantarı yani Lactifluus volemus’a benzer. Bunlar ancak dağılımdaki, görünür morfolojideki ve mikroskobik özelliklerdeki farklılıklarla ayırt edilebilir.

Şapka: Şapkası 5–15 cm kadar büyüklükte, kuru ve et gibidir, hiçbir zaman yapışkan olmaz. Gençken yarım küre şeklinde tümsek olup olgunlaşınca açılır ve derin olmayan huni şekline dönüşür, üst tarafı düzensiz, dalgalı gibi bir hal alır. Kenarı başlangıçta içeri kıvrıktır, daha sonra düzensiz olarak dalgalı olur. Gençken sarımtırak kahverengi olgunlaşınca kırmızımsı kahverengi olan mantarın iki formu vardır. Kırmızı kahverengi tipi iğne yapraklı ağaç ve kayın ormanlarında yosunlar arasında, ateş sarısı tipi yalnızca kayın ve meşe ormanlarında bulunur.

Lameller: Gençken sarımsı beyaz turuncu olan lamelleri, olgunlaşınca sarı açık kahverengidir, dokunulduğunda kahverengi olur. Bol miktarda beyaz sıvıya sahiptir. Oldukça sık olup, sap üzerinde az olarak aşağı devam eder. Sapı 12 cm kadar uzunlukta ve oldukça kalın ve sağlamdır. Mum gibi bir örtüsü vardır. Şapka ile aynı renkte veya birazcık daha açık, şapka tarafındaki birkaç santimetrelik kısımda sarımsı, diğer kısımlarında kırmızımtırak kahverenktedir. Etli kısmı gençken yumuşak, beyaz, olgunlukta sünger gibi, katı ve açık sarıdır, daha sonra yavaş yavaş kahverengi lekelilik kazanır.

Gövde-Sap:  Sapı 12 cm kadar uzunlukta oldukça kalın ve sağlamdır. Mum gibi bir örtüsü vardır. Gençken sarımtırak kahverengi olgunlaşınca kırmızımsı kahverengi olan mantarın iki formu vardır. Kırmızı kahverengi tipi iğne yapraklı ağaç ve kayın ormanlarında yosunlar arasında gelişir, ateş sarısı tipi yalnızca kayın ve meşe ormanlarında bulunur.

Koku ve Tat:  Badem gibi hoş bir tadı, balık gibi kokusu vardır. Kolay tanınabilen bir mantardır, bol miktarda çıkarılan beyaz sıvısı (sütü) ile iyi ayırt edilebilir. Bu süt çok lezzetlidir, renk değiştirmez ve balık kokusundadır. Taze mantar kesildiği zaman bol miktarda beyaz sıvısı akar, kuru ve yaşlı örneklerde bu özellik yoktur. Salamura edilmiş balık gibi olan kokusu, mantar yaşlandıkça artar.

Spor Baskısı: Spor izi beyazımsı tonlarda olup, 6.5-9 x 5.5-9 µm boyutlarındadır.

Habitat: Temmuz ve Eylül arasında yapraklı ağaçların olduğu ormanlık , koruluk alanlarda, bilhassa kayın ormanlarında ve sınırlarında, bazen çam ağaçları etrafında yetişirler.

Mevsim: Genelde Temmuz ve Eylül ayları arası sezonudur. Bu durum bulunduğu habitatın iklim koşullarına göre değişiklik gösterebilir.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Yenilebilen iyi bir mantardır. Hatta, çiğ olarak bile güvenle yenilebilen ender mantarlardandır. Tuzlanıp baharatla muamele edildiği, sıcak yağda kızartıldığı zaman çok lezzetli olur. Kızartılırken lamelleri yukarı gelecek şekilde tavaya konulmalıdır. Çorbalar için de iyidir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur!

GALERİ

Galerideki fotoğrafların birçoğu Türkiye’nin Mantar Avcıları Facebook sitesinden alınmıştır. Emeği geçen herkese çok teşekkür ederiz.