Connect with us

Lactifluus

Geyik Sütü Mantarı (Lactifluus volemus)

Published

on

Geyik Sütü Mantarı (Lactifluus volemus)

Taksonomi- Bilimsel sınıflandırma

Alem: Mantarlar-Fungi

Bölüm : Basidiomycota 

Sınıf:   Agariccomycetes

Takım: Russulales 

Aile: Russulaceae 

Cins: Lactifluus

Tür: Lactifluus volemus

Eskiden Lactarius volemus olarak bilinen Lactifluus volemus (2008), Russulaceae familyasındaki bir mantar türüdür. Kuzey yarımkürede, Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’nın ılıman bölgelerinde ve ayrıca Orta Amerika ve Asya’nın bazı subtropikal ve tropikal bölgelerinde yaygın olarak dağıtılır. Mikorizal bir mantar olan meyve gövdeleri, yaz aylarından sonbahara kadar çeşitli ağaç türlerinin tabanında, ister tek tek, ister gruplar ocaklar halinde, yerde, toprakta büyür. Yenilebilir bir mantar olarak değerlendirilir ve Asya’daki pazarlarda satılır.  Diğer bazı Lactifluus mantarları ile yakından ilişkilidir. Yenilebilir türlerden Lactifluus corrugis Geyik sütü mantarı yani Lactifluus volemus’a benzer. Bunlar ancak dağılımdaki, görünür morfolojideki ve mikroskobik özelliklerdeki farklılıklarla ayırt edilebilir.

Şapka: Şapkası 5–15 cm kadar büyüklükte, kuru ve et gibidir, hiçbir zaman yapışkan olmaz. Gençken yarım küre şeklinde tümsek olup olgunlaşınca açılır ve derin olmayan huni şekline dönüşür, üst tarafı düzensiz, dalgalı gibi bir hal alır. Kenarı başlangıçta içeri kıvrıktır, daha sonra düzensiz olarak dalgalı olur. Gençken sarımtırak kahverengi olgunlaşınca kırmızımsı kahverengi olan mantarın iki formu vardır. Kırmızı kahverengi tipi iğne yapraklı ağaç ve kayın ormanlarında yosunlar arasında, ateş sarısı tipi yalnızca kayın ve meşe ormanlarında bulunur.

Lactifluus volemus
Lactifluus volemus

Lameller: Gençken sarımsı beyaz turuncu olan lamelleri, olgunlaşınca sarı açık kahverengidir, dokunulduğunda kahverengi olur. Bol miktarda beyaz sıvıya sahiptir. Oldukça sık olup, sap üzerinde az olarak aşağı devam eder. Sapı 12 cm kadar uzunlukta ve oldukça kalın ve sağlamdır. Mum gibi bir örtüsü vardır. Şapka ile aynı renkte veya birazcık daha açık, şapka tarafındaki birkaç santimetrelik kısımda sarımsı, diğer kısımlarında kırmızımtırak kahverenktedir. Etli kısmı gençken yumuşak, beyaz, olgunlukta sünger gibi, katı ve açık sarıdır, daha sonra yavaş yavaş kahverengi lekelilik kazanır.

Lactifluus volemus
Lactifluus volemus

Gövde-Sap:  Sapı 12 cm kadar uzunlukta oldukça kalın ve sağlamdır. Mum gibi bir örtüsü vardır. Gençken sarımtırak kahverengi olgunlaşınca kırmızımsı kahverengi olan mantarın iki formu vardır. Kırmızı kahverengi tipi iğne yapraklı ağaç ve kayın ormanlarında yosunlar arasında gelişir, ateş sarısı tipi yalnızca kayın ve meşe ormanlarında bulunur.

Lactifluus volemus
Lactifluus volemus

Koku ve Tat:  Badem gibi hoş bir tadı, balık gibi kokusu vardır. Kolay tanınabilen bir mantardır, bol miktarda çıkarılan beyaz sıvısı (sütü) ile iyi ayırt edilebilir. Bu süt çok lezzetlidir, renk değiştirmez ve balık kokusundadır. Taze mantar kesildiği zaman bol miktarda beyaz sıvısı akar, kuru ve yaşlı örneklerde bu özellik yoktur. Salamura edilmiş balık gibi olan kokusu, mantar yaşlandıkça artar.

Spor Baskısı: Spor izi beyazımsı tonlarda olup, 6.5-9 x 5.5-9 µm boyutlarındadır.

Habitat: Temmuz ve Eylül arasında yapraklı ağaçların olduğu ormanlık , koruluk alanlarda, bilhassa kayın ormanlarında ve sınırlarında, bazen çam ağaçları etrafında yetişirler.

Mevsim: Genelde Temmuz ve Eylül ayları arası sezonudur. Bu durum bulunduğu habitatın iklim koşullarına göre değişiklik gösterebilir.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Yenilebilen iyi bir mantardır. Hatta, çiğ olarak bile güvenle yenilebilen ender mantarlardandır. Tuzlanıp baharatla muamele edildiği, sıcak yağda kızartıldığı zaman çok lezzetli olur. Kızartılırken lamelleri yukarı gelecek şekilde tavaya konulmalıdır. Çorbalar için de iyidir.

Ek Bilgiler: Geyik Tirmiti yani Lactarius volemus, tadı çok acı olan ve şapkasının ortasında konik bir çıkıntı bulunan Lactarius rufus ile karıştırılmamalıdır. Bu mantar zehirli değildir, fakat tüketilmesi çok acı olduğundan tavsiye edilmez. Bir lezzet denemesi yapmak için küçük bir parça çiğ olarak tadılabilir.

Sembiyoz (ortak yaşar) bir mantar olup çevresindeki bitkilerle mikrozal ilişkileri vardır. Bu yüzden kültürü yapılamayan bir türdür.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur!

GALERİ

Galerideki fotoğrafların birçoğu Türkiye’nin Mantar Avcıları Facebook sitesinden alınmıştır. Emeği geçen herkese çok teşekkür ederiz.

Continue Reading
Click to comment

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Agaricaceae6 saat ago

Ak Pullu Mantar (Lepiota alba)

Agaricaceae4 gün ago

Siğillibaş Mantarı (Echinoderma asperum)

Lactarius1 hafta ago

Sütlümürekkep Mantarı (Lactarius flavidus)

Basında Mantar1 hafta ago

Mantar kesilmeli mi

Agaricaceae2 hafta ago

Küt Kızıl Mantarı (Agaricus urinascens)

Mantar Türleri2 hafta ago

Alaca Gövertek Mantarı (Rhodocollybia maculata)

Basında Mantar3 hafta ago

Benzer Mantarlar

Balsamia4 hafta ago

Şabankızılı Mantarı (Balsamia guenerii)

Hydnangiaceae1 ay ago

Kırk Düzenbaz Mantarı (Laccaria proxima)

Mantar Türleri1 ay ago

Kızılkıvırcık Mantarı (Podoscypha multizonata)

Inocybaceae1 ay ago

Ihlamur Mantarı (Pseudosperma tiliae)

Balsamia1 ay ago

Tulukmantar (Balsamia vulgaris)

Clitocybaceae1 ay ago

Kış Hunimantarı (Clitocybe brumalis)

Amanita1 ay ago

Sararan Ölüm Meleği Mantarı (Amanita ocreata)

Biannulariaceae1 ay ago

Bozhuni mantarı (Bonomyces sinopicus)

Boletaceae1 ay ago

Oynaktüplü Mantar (Lanmaoa fragrans)

Mantar Türleri1 ay ago

Geniş Kirmit Mantarı (Russula adusta)

Entoloma2 ay ago

Bıdık Kavrıkbaş Mantarı (Entoloma mougeotii)

Leotia2 ay ago

Sarıtokmak Mantarı (Leotia lubrica)

Mantar Türleri2 ay ago

Ay Karakızmantarı (Tricholoma bonii)

Cortinariaceae3 ay ago

Lop Örümcekmantarı (Cortinarius camphoratus)

Mantar Türleri3 ay ago

Gübretopu Mantarı (Pilobolus crystallinus)

Mantar Türleri3 ay ago

Kop Yılanmantarı (Melanoleuca grammopodia)

Mantar Türleri4 ay ago

Ala Süngermantarı (Suillus variegatus)

Amanita4 ay ago

Kocakese Mantarı (Amanita amplivelata)

Basında Mantar4 ay ago

Yeni bir Amanita mantari daha bulundu

Mantar Türleri4 ay ago

Dikenlitabak Mantarı (Scutellinia scutellata)

Amanita4 ay ago

Keseli Fındıkseven Mantarı (Amanita corylophila)

Basında Mantar4 ay ago

Yeni bir Amanita türü mantar dünyaya ilk kez Türkiye’den tanıtıldı.

Bankeraceae4 ay ago

Zarağlayan Mantarı (Hydnellum auratile)

Mantar Türleri4 ay ago

Kestane Yılanmantarı (Melanoleuca castaneofusca)

Inocybaceae4 ay ago

Mısırpüskülü Pseudosperma (Pseudosperma sororium)

Clitocybaceae5 ay ago

Sünük Hunimantarı (Clitocybe vibecina)

Boletaceae5 ay ago

Süngertop Mantarı (Wakefieldia macrospora)

Aspergillaceae5 ay ago

Mavi Küf Mantarı (Penicillium italicum)

Boletaceae5 ay ago

Sahte Çörek Mantarı (Boletus huronensis)

Mantar Türleri5 ay ago

Tepeli Paraşüt Mantarı (Marasmius collinus)

Gloeophyllaceae5 ay ago

Kokulu Kütüktereği Mantarı (Gloeophyllum odoratum)

Boletaceae5 ay ago

Kuzumantarı (Neoboletus eryhtropus)

Bjerkandera5 ay ago

Kandermantarı (Bjerkandera adusta)

Mantar Türleri5 ay ago

Ak Dikenlitabak Mantarı (Scutellinia armatospora)

Mantar Türleri5 ay ago

Keme Mantarı (Terfezia boudieri)

Asterophora6 ay ago

Top Mantareniği (Asterophora lycoperdoides)

Mantar Türleri6 ay ago

Mekik Sarıpelte Mantarı (Tremella fuciformis)