Lepista multiformis – Boz Cincile Mantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Agaricales
Aile: Tricholomataceae
Cins: Lepista
Tür: Lepista multiformis
Lepista multiformis, aynı cinse mensup olan yakın akrabası Lepista saeva ile kolayca karıştırılabilen , ancak nadir bulunan otlakların, çayırlıkların bir mantarıdır. Türkiye Mantarları Listesindeki Türkçe ismi “Boz Cincile” mantarıdır.
Tür ilk kez 1911 yılında İsveçli mikolog Lars Romell (1854 – 1927) tarafından tanımlanmış ve ona iki terimli bilimsel ismi Tricholoma multiforme vermiştir. Bu, nadir bulunan Lepista türü çayır mantarı, 1983 yılında Norveçli mikolog Gro Sissel Gulden (d. 1939) tarafından Lepista cinsine aktarılmış olup, mantarın bilimsel adı Lepista multiformis olarak tescillenmiştir.
Lepista cins adı latince şarap sürahisi veya kadeh anlamına gelir. Lepista cinsine mensup mantarların şapkalarının tamamen olgunlaştığındaki görüntüsüne atıfta bulunulur. Bu bazen infundibuliform şapka şekli olarak da adlandırılır. Spesifik sıfat yani tür adı multiformis ise basitçe ‘birçok şekil veya formdan’ anlamına gelir.
Şapka: 4-12 cm çapında olan L.multiformis şapkası genellikle dışbükeydir. Yuvarlak veya hafifçe konik bir şekle sahip olabilir. Genellikle mor, menekşe veya mor-kahverengi renkte olabilir.
Mantar olgunlaştıkça çoğunlukla basık ve dalgalı kenarları göze çarpar. Kenarlara yakın hafif fibriloz bir bölge ile pürüzsüzdür.
Mantarın eti beyazdan mora kadar değişebilir. Genellikle kırıldığında, berelendiğinde veya kesildiğinde mor tonları gösterir.
Lameller: Oldukça sık olan Boz Cincile mantarı lamelleri mantar çok gençken beyazımsıdır, olgunlaştığında ise kısa sürede pembemsi kahverengiye dönüşür.
Gövde-Sap: Ortalama 3.5-10 cm uzunluğunda ve 5-20 mm çapındadır. Sap, fibriloz, sarımsı kahverengi ama şapkadan biraz daha soluk renklidir, ayrıca sap üzerinde bir yüzüğü yoktur.
Koku: Ayırt edici olmamakla birlikte karakteristik aromatik güzel bir kokuya sahip olduğu bildirilmiştir.
Spor Baskısı: Spor baskısı rengi soluk pembe veya kil rengi olup sporlar, elipsoid ve hafif siğilimsi olup, 6 -7.5 x 3.5-5μm boyutlarındadır.
Habitat: Tek tek yerine küçük tutamlar halinde, yaprak çöpü bakımından zengin yol kenarı kenarları ve diğer bozulmuş, çimenli alanlar da dahil olmak üzere her türlü otlakta; bazen çimenliklerde ve parklarda peri halkaları üretiyorlar.
Mevsim: Yaz ve sonbahar.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Lepista multiformis için yenilebilir ve lezzetli bir mantar olduğu bildirilmişse de, biz Mantarlı Yaşam olarak benzer ama zehirli türler olabileceği için, özellikle acemi mantar avcılarının bu türden uzak durması gerektiğini söyleyebiliriz.
Ek bilgiler: Benzer türler gebnellikle aynı cinse mensup yakın akrabası olan mantarlardır; Benzer tür, Almabeni Mantarı – Paralepista flaccida (Tawny funnel mushroom) bir ormanlık alan mantarıdır ve Boz Cincile Mantarı gibi otlaklık, çayırlık alanları sevmez. Diğer bir benzer tür ise Lepista saeva’dır. Bu tür ün mor renkte bir sapı ve genellikle daha soluk bir şapkası vardır. Buna ek olarak bir çayır mantarıdır.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
