Connect with us

Lyophyllaceae

Küme Cincile Mantarı (Lyophyllum decastes)

Published

on

Küme Cincile Mantarı – Lyophyllum decastes


Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar-Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Lyophyllaceae

Cins: Lyophyllum

Tür: Lyophyllum decastes

Bulunduğu bölgelerde genelde kümeler halinde yetişen bir mantar türüdür. İngilizce’de ”Fried Chicken Mushroom (Kızarmış Tavuk Mantarı), Chicken on the road (Yoldaki Tavuk) gibi isimlerle anılan bu tür, genel olarak iyi bir yenilebilir mantar olarak tanımlanmaktadır. Ancak sindirim sorunları olarak bir takım etkileri olduğu bazı araştırmalarda yer almıştır. Bu bölüme yenilebilirlik ve toksisite bölümünde detaylı yer vereceğiz. Türkiye’de de yöresek olarak ”Öbek Cincile, Küme Cincile, Öbek Mantarı” gibi isimlerle anılmaktadır. Ülkemizde Batı ve Orta Karadeniz, Orta Kızılırmak, Adana Civarları, Fırat Bölümü ve Ege bölgesinde karşılaşılır (Türkiye Mantarları Listesi (2020), Sayfa :486, Küme Karadönek). Biz de Mantarlı Yaşam ailesi olarak bu mantarı Küme Cincile Mantarı olarak detaylı tanıyacağız.

Şapka: 4 ila 10 cm arasında, başlangıçta yarı kapalı iken zamanla dışbükey hale bürünür. Ortasında umbo olarak tabir ettiğimiz çıkıntı kubbemsi yapıdadır. Yaşla beraber umbo kaybolabilir. Başlangıçta düzenli kenarlara sahipken yaşla beraber kenar boşlukları genellikle dalgalı yapıya bürünür. Kapak kolayca soyulur, pürüzsüz, parlak, gri-kahverenginin çeşitli tonlarındadır.

Lyophyllum decastes
Lyophyllum decastes

Lameller: Lameller sıralı orta seyrek yapıdadır. Gençlik evresinde beyaz ve soluk gri tonlarında olan lamel rengi yaşla beraber kremsi- sarımsı tonlara döner, şapka ile birleşme noktalarında dişçikler olarak tabir ettiğimiz, sap ile birleşmeyen kısa lameller barındırır.

Lyophyllum decastes
Lyophyllum decastes

Gövde-Sap: 4-8 cm uzunluğunda 1-2 cm çapında örnekleri ile sıkça karşılaşılabilir. Sap şapkadan başlayarak köke kadar eşit kalınlıkta giderken kökte hafif şişkinlik gözlemlenir,genellikle kavislidir. Üzerinde herhangi bir yüzük veya benzer doku barındırmaz. Sap rengi beyaz-krem tonları arasındadır. Sap üzerinde kahverengi lekeler gözlemlenebilir.

Lyophyllum decastes
Lyophyllum decastes

Koku: Baskın olmamakla beraber hafif turp kokusu vardır.

Spor Baskısı:  Spor baskısı rengi beyazdır.                   

Habitat: Ülkemizde çoğu karışık ormanda rastlanmasına rağmen genellikle, yaprak döküntüsü bol görülen geniş yapraklı ormanlık alanlarda, yol kenarlarında, içerisinde ağaç bulunduran park ve bahçelerde karşılaşılabilir. Genellikle küme halinde görülmesine rağmen tek veya ikişerli gruplar halinde örnekleri de mevcuttur.

Mevsim: Yağmurlu yaz günlerinden sonra da rastlanabildiği gibi genellikle sonbahar mevsimin de yaprak dökümlerinden sonra sıkça görülür.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Genellikle iyi yenilebilir tür olarak gösterilmektedir. Ayırt edici olmayan tadı bir takım çevreler tarafından kızarmış tavuk etine benzetildiği bildirilmiştir. Ancak sert dokulu yapısından dolayı bazı sindirim sorunlarına yol açtığı gözlemlenmiştir. Kuzey Amerika’da rapor edilen bir kaç vakada ise küme cincile mantarı yediğini söyleyen kişilerin Paxillus Sendromu geçirdiği gözlemlenmiş ise de içerisinde ihtiva ettiği maddeler incelendiğinde bu sendroma sebep olacak toksinleri barındırmadığı muhtemelen kişilerin başka bir mantar türü ile karışık tüketim yaptıkları sonucuna ulaşılmıştır. Ancak sindirimde yaşattığı sıkıntılar nedeniyle tüketmeden önce iyice haşlanmalı ve etinin yumuşatılması gerekmektedir.

Ek bilgiler: Zehirli Entoloma türleri ve Clitocybe ler karıştırılma olasılığı nedeniyle dikkat edilmelidir. Ayrıca Öbek halinde yetişen diğer türler ile sıkça karıştırılabilir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.

Continue Reading
Click to comment

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Genel17 saat ago

Çatlakyumurta Mantarı (Gyroporus castaneus)

Boletaceae2 gün ago

Oktavyan Mantarı (Octaviania asterosperma)

Cortinariaceae5 gün ago

Akça Örümcekmantarı (Cortinarius variegatus)

Agaricaceae6 gün ago

Sarıçalan Mantarı (Agaricus iodosmus)

Bankeraceae6 gün ago

Turuncuağlayan Mantar (Hydnellum aurantiacum)

Boletaceae1 hafta ago

Bahçeboleti (Hortiboletus bubalinus)

Genel2 hafta ago

GDPR Gizlilik Politikası

Mantar Türleri2 hafta ago

Gevrek Süngermantarı (Suillus spraguei)

Abortiporus3 hafta ago

Karanfilmantarı (Abortiporus biennis)

Mantar Türleri3 hafta ago

Yer yumurtamantarı (Volvariella surrecta)

Mantar Türleri4 hafta ago

Aslan Çıtkırdı Mantarı (Pluteus leoninus)

Asterophora4 hafta ago

Mantareniği (Asterophora parasitica)

Bondarzewia1 ay ago

Yanıktere Mantarı (Bondarzewia mesenterica)

Boletaceae1 ay ago

Tapa Bolet Mantarı (Boletus barrowsii)

Mantar Türleri1 ay ago

Gölgeli Çıtkırdı Mantarı (Pluteus umbrosus)

Inocybaceae1 ay ago

Utangaçmantar (Inocybe godeyi)

Agaricaceae1 ay ago

Pullu Kızıl Mantarı (Agaricus impudicus)

Amanita1 ay ago

Keseli Peri Mantarı (Amanita alseides)

Lactarius1 ay ago

Kanayan Kanlıca (Lactarius rubrilacteus)

Inocybaceae2 ay ago

Terskümbet Mantarı (Inocybe mixtilis)

Boletaceae2 ay ago

Elma Şekeri Boleti (Exsudoporus frostii)

Mantar Türleri2 ay ago

Orakkarakız Mantarı (Tricholoma focale)

Mantar Türleri2 ay ago

Esmer Bolet (Porphyrellus porphyrosporus)

Mantar Türleri2 ay ago

Beyaz Trappe Trüfü (Tuber oligospermum)

Agaricaceae2 ay ago

Saklı Etlice Mantarı (Leucoagaricus nympharum)

Mantar Türleri2 ay ago

Sapısulu Mantarı (Roridomyces roridus)

Boletaceae2 ay ago

Sarıkızıl Bolet (Neoboletus flavosanguineus)

Cantharellaceae2 ay ago

Düzsarıkız Mantarı (Cantharellus lateritius)

Amanita2 ay ago

Sarkıkkese Mantarı (Amanita decipiens)

Agaricaceae2 ay ago

Kısaşalvarlı Mantar (Leucocoprinus cepistipes)

Agaricaceae2 ay ago

Belkızılı Mantarı (Agaricus bernardii)

Amanita2 ay ago

Gizlikese Mantarı(Amanita abscondita)

Amanita2 ay ago

Yamalıgelin Mantarı (Amanita nivalis)

Boletaceae2 ay ago

Pestifal Mantarı (Tylopilus felleus)

Mantar Türleri2 ay ago

Kızıl Domalan Mantarı (Terfezia claveryi)

Basında Mantar2 ay ago

Mantar nasıl saklanmalı?

Bolbitiaceae2 ay ago

Kor Tersçanı Mantarı (Panaeolus cinctulus)

Caloscypha2 ay ago

Portakalçanak Mantarı (Caloscypha fulgens)

Mantar Türleri3 ay ago

Anadolu Karasüngeri (Melanogaster anatolicus)

Amanita3 ay ago

Dikenlikese Mantarı (Amanita echinocephala)

Basında Mantar3 ay ago

Kanlıca ve Sahte Kanlıca Mantarı

Basında Mantar3 ay ago

Yeni bir mantar daha keşfedildi (Melanogaster anatolicus – Anadolu Karasüngeri)

Basında Mantar3 ay ago

Yeni Bir Amanita türü keşfedildi

Mantar Türleri3 ay ago

Eksiketek Mantarı (Rickenella fibula)