Kadınmemesi (Macrolepiota excoriata)

Macrolepiota excoriata – Kadınmemesi

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Agaricaceae

Cins: Macroleopiota

Tür: Macrolepiota excoriata

Macrolepiota excoriata, birçok özellikleri ile kuzeni olan Macrolepiota procera-Kartalayağı, Şemsiye Mantarı’nın minyatür bir benzeridir. Daha büyük boyutlarda olan yakın akrabası M.procera gibi, bu da yenilebilir bir mantardır. Ancak, çok nadir bulunan bir tür olduğundan, ticari mantar toplayıcılar için ciddi bir hedef değildirler.

İlk olarak 1762 yılında ona Agaricus excoriatus adını veren Jacob Christian Schaeffer tarafından tanımlanmıştır (çoğu lamelli mantar, o günlerde Agaricus cinsine yerleştirilmiştir). Mantara bugünkü bilimsel ismini Ukraynalı mikolog Solomon P Wasser 1978 yılında tarafından vermiştir.

Macrolepiota excoriata’nın sinonim yani eşanlamlı isimleri arasında Agaricus excoriatus, Lepiota excoriata, Leucocoprinus excoriatus, Leucoagaricus excoriatus, Leucocoprinus heimii, Lepiota heimii, and Macrolepiota heimii bulunur.

Şapka: Spesifik sıfat “excoriata”, pulların şapkasının kenarından uzaklaşma (excoriate) durumunu ifade eder. Şapka çapı 5-10 cm çapında değişebilir. Mantarın rengi beyazdan krem rengine değişir. Şapka kahverengimsi bir merkeze (umbo) sahiptir ve şapka -serinde koyu sarı ila uçuk kahverengi pullar vardır. Genç örneklerde yarım küre şeklinde olan şapkası küçük bir umbo (merkezdeki şişkinlik) ile dışbükeydir (veya bir kalkan görünümündedir). Şapka eti eti neredeyse beyazdır ve kesildiğinde önemli ölçüde renk değiştirmez. Şapka yüzeyindeki pullar düzensiz, büyük ve kalkık kenarlara sahiptirler.

Lameller: Lameller geniş, sık ve serbest olup, gövdeye yakın bir yerde son bulur. Lamellerin kenarları ince tüylüdür.

Gövde-Sap: Sapı düz ve silindiriktir. Bombeli bir tabanı ve sapta bir yüzüğü vardır. Yüzük rengi beyaz veya beyazımsıdır. Eti beyaz, liflidir ve renk değiştirmez. Sap çapı 0,7 ila 1 cm arasında değişir (soğanlı taban boyunca 2 cm’ye kadar genişler) ve sap yüksekliği 15 cm’ye kadar olabilir.

Koku: Hafif ve hoş bir tadı olduğu (fındık gibi) bildirilmiştir. Kokusu da çok hafif ve ayırt edici değildir.

Spor Baskısı: Sporlar pürüzsüz, hiyalin ve elipsoiddir. Spor baskısı beyaz, krem ​​veya sarımsıdır.       

Habitat: Mantar saprofitiktir. Saprobik, yaygın olmayan bir tür olan M.excoriata çoğunlukla yol kenarlarında, zayıf kumlu topraklarda, kalıcı meralarda ve ormanlık alanların yanındaki çimenlik alanlarda, tek başına veya küçük birlik grupları halinde bulunurlar. Ayrıca, ara sıra çimenlerle kaplı kum tepelerinden de rapor edilmiştir.

M.excoriata, Orta ve Güney Avrupa’nın birçok ülkesinde ve Kuzey Amerika’nın bazı bölgelerinde de görülür. Türkiye’de de resmî kaydı olan bu güzel tür, “Kadınmemesi mantarı” olarak adlandırılmıştır (Türkiye Mantarları Listesi Aralık-2020).

Mevsim: Yaz ortasından Sonbahar sonuna kadar toplanabilir.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Toprağın egzoz dumanları veya petrol sızıntıları ile kirlenmiş olabileceği yol kenarlarında çok sık büyüyebildiklerinden, bu çekici ve güzel mantarları yol kenarlarından toplamamak gerekir. Bununla birlikte, tarlalardan ve diğer açık çayırlık alanlardan toplanan temiz numuneler yemek için çok iyidirler.

Ek bilgiler: Mantar çok sayıda toksik türe benzer, bu nedenle dikkatli toplanmalıdır. Tür, Macrolepiota procera’ya benzer, ancak M.procera çok daha büyüktür ve sapındaki yılan derisi desenleri ile rahat ayırt edilir. Shaggy Parasol, Chlorophyllum rhacodes ile biraz benzer. Shaggy Parasol, kesildiğinde kırmızıya dönen bir ete sahiptir, tıknazdır ve pürüzsüz bir gövdeye sahiptir

Hassas bir tür olarak listelenmiştir. Bu türe yönelik tehdit, otlakların ve biçilmemiş çayırların aşırı büyümesidir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.