Connect with us

Mantarların Faydaları

Prev1 of 2
Use your ← → (arrow) keys to browse

Hindi Kuyruğu Mantarı-Trametes versicolor

 

Hindi Kuyruğu Mantarı- Trametes versicolor

Mantarların faydaları nelerdir? İnsan sağlığında, Endüstride, Ekosistemimizde ne gibi etkileri vardır?

Makalemizde, mantarların faydaları konusunu, siz okuyucularımız  için derinlemesine araştırıp, herkesin anlayacağı bir dil ve üslup ile sizler için  konuyu yazdık. İnşallah faydalı olur.

Mantar deyip geçmemek lazım. Mantarlar aleminin bu enteresan canlılarının, gerek insanlar için, gerekse bitkiler ve hayvanlar için, hatta ve hatta tüm ekosistemin dengesi için çok büyük önem arzederek canlılar olduklarını en baştan belirterek başlayalım.

Fomes fomentarius

 

Fomes fomentarius

Mantarlar, çok eski çağlardan beri insanoğlunun varlığından ve faydalarından haberdar olduğu ve günlük yaşamlarında kullandığı esrarengiz ve müthiş organizmalardır. İnsanlar çağlar boyu, çoğu zaman mantarı bir besin, bir açlık giderecek yiyecek olarak düşünmüş, bazen de bir ilaç ve dini merasim malzemesi olarak kullanmışlardır. 1991 yılında Avrupa alplerinde bulunmuş olan, 5300 yıllık mumya Ötzi’nin eşyaları içinde bulunmuş olan 2 mantar çeşidi ( Huş Polipor- Birch polypore -Piptoporus betulinus ve Kav Mantarı- Fomes fomentarius) mantarların önemine en güzel anlatan bir örnek olsa gerektir. Hem besin, hem ilaç, hem de ateş tutuşturma vb ihtiyaci sebeblerden, insanoğlu mantara her zaman ihtiyaç duymuş ve kullanmıştır.

Piptoporus betulinus

 

Piptoporus betulinus

Mantarlar, ekosistemimizin yani tabiatın ayrılmaz, çok önemli parçalarıdır. Bitkileri ve hayvansal yapıları çürüttükleri yüzyıllardır bilinmektedir. Bitki ve hayvansal yapılardaki  elementlerin ekosisteme serbest bırakılıp döngüye katılmaları mantarlar syesinde gerçekleşir. Böylece ormanlarda ve bulundukları habitatlarda, Karbondioksit (CO2) salınımını geçekleştirmişte olurlar. Yani mantarlar atmosferdeki tüm canlılar için hayati önem arz eden Oksijen (O2) ve Karbondioksit (CO2) dengesinde önemli rol oynarlar.

Ayrıca toprağın yapısını, bitki gelişimi için uygun hale getirirler. “Mikoriza” denilen ortaklıklar oluşturarak ( Simbiyoz) bitkilerin köklerine tutunurlar ve bitkilerin köklerinden karbonhidrat alırlar,  bu sırada bitkilerde mantarın hifleri yardımı ile topraktan su ve suda çözünen tuzları emerler. Mantarların, Algler ile birleşerek ekosistem için çok önemli olan likenleri oluşturdukları da bilim insanlarınca ispatlanmıştır.

Mantarların ekosistemimiz içim ne kadar önemli organizmalar olduğunu koşacaklar geçtikten sonra şimdi de mantarların daha başka ne faydaları var onları anlatalım;

Tarım ilaçları ve Zararlılarla mücadele

Armillaria mellea-Bal Mantarı

 

Armillaria mellea

Bazı parazit mantarlardan, tarım zararlıları ve hastalıkları ile biyolojik mücadelede yararlanılmaktadır, piyasada “Collego” ismiyle satılan  ve yabancı otlar ile mücadelede kullanılan ilaç, Colletotrichum gloeosporoides adlı bir mantar türünden elde edilen ( mikoherbisit) bir tarım ilacıdır.

( Parazit Mantarlarlara en iyi örnek Bal mantarıdır. )

Ekmek, Peynir ve İçki Yapımı

Mantarların faydaları o zamanlar bilinmese de, ilk çağlardan beri kullanılmış ve fayda temin edilmiştir.Misal, Ekmek ve içki yapımının temelini oluşturan “Maya” bir mantardır. Mayalar, genellikle tek hücreli, bazı türleri ise çok hücreli ökaryot yapılı Mantarlardır. Örnek, Ekmek ve içki yapımında, mayalanmasında Saccharomyces cerevisiae türü mantar kullanılmaktadır.Görüldüğü üzere fırıncılar ve fermantasyon endüstrisinin kalbini de mantarlar oluşturmaktadır. Aynı zamanda dünyada ün salmış bazı peynirlerinde ( rokufor, kamembert, gorgonzola) mayalanmasını yine mantarlar sağlamaktadır.

Rokufor peyniri

 

Rokufor peyniri (Penicillium roqueforti) Mantarların faydaları

Sitrik asitin endüstriyel olarak üretilmesindedir mantarlar rol oynar.

İlaç ve kimya endüstrisi

Mantarların faydaları saymakla bitmez, Penisilin gibi birçok antibiyotik ilacın, Biyotin, Riboflavin, Thiamin gibi pek çok vitaminin, Ergotamin, Kortizon gibi çok önemli ilaçların yapımında yine mantarlardan yararlanılmıştır. Amilaz, Pektolaz gibi enzimler, Gibberallin gibi bazı hormonlar da mantarlardan yararlanılarak üretilmektedir. Ayrıca, son yıllarda hız kazanmış genetik çalışmalarda kullanılan “Neurospora” cinsi yine bir mantardır.

Penicillium chrysogenum-Penisilin

 

Penicillium chrysogenum

İnsan sağlığında mantarın yeri, önemi ve faydaları

Bilimsel çalışmalar göstermiştir ki, 100 gramlık etin insan vücuduna sağladığı faydaların aynısını bir tabak mantar da sağlayabilmektedir. İçeriğinde çok yüksek miktarlarda D vitamini bulunan mantarlar mevcuttur. Yeşil biber, domates, havuç vb D vitamini bakımından oldukça zengin besinlerin olduğu hepimizce bilinir. Ama, güneş ışıklarından sonra doğada en çok D vitaminini bünyesinde barındıran besinin Mantar olduğunu çoğumuz bilmeyiz. D vitamini eksikliğinde vücutta meydana gelebilecek rahatsızlıkların giderilmesinde ve azaltılmasında mantar tüketiminin önemi büyüktür. En az et kadar vitamin ve mineral deposu olan mantarın insan sağlığına inanılmaz faydaları vardır. Uzmanlar, özellikle et tüketmeyenlerin (Örnek: Vejeteryanlar), D ve B vitamini ihtiyaçlarını karşılaması için mantar tüketmesini tavsiye ederler. 

Kırmızı peri kasesi mantarı

 

Kırmızı Peri Kasesi mantarı

Bağışıklık sistemimizin güçlendirilmesinde de mantar etkili bir besindir. Antioksidanlar (Ergotiyonin ve Glutatyon) bakımından zengindirler. Bunlar vücudun direncini artırdığından , bağışıklık sistemini güçlendirip , hastalıklara yakalanma riskini azaltırlar. İçerdikleri yüksek antioksidan oranları cildin bakımlı, vücudun sağlıklı ve genç kalmasında yardımcı olur. Selenyum elementi bakımından  zengin olan mantarlar vücutta oluşabilecek kanserli hücre sayısını azaltabildiği  ve genç hücre sayısını artırabileceği yapılan bilimsel  çalışmamalarca tespit edilmiştir. İlginçtir, ama yapılan bir başka bilimsel çalışmada, ortadan ikiye bölünerek güneşte bırakılan bir mantarın D vitamini değerlerinde artış gözlenmiştir.

Trametes versicolor-Hindi Kuyruğu Mantarı ve inanılmaz faydaları mutlaka okunmalı

 

Trametes versicolor

Mantarlar bünyelerinde yüksek lif oranına sahip olduğundan, kandaki şeker seviyesini dengelerler. içerdiği zengin lifler sayesinde özellikle Karaciğer, Bağırsak ve Akciğerlerdeki toksin maddelerin atılmasında yardımcı olurlar. Aynı zamanda sindirimi kolaylaştırırlar. Bu bakımdan diyet listelerinde ilk sıralarda yer alır. Fırında pişirilmiş bir tabak mantar 3 gram life sahiptir. Bu lif aynı zamanda metabolik sendrom riskini azaltır. C vitamini bakımından da zengin olan mantar, kan akışını dengelediğinden yüksek tansiyon riskini azaltarak kalp ve beyin sağlığını korur.

Mantarlar iyi bir diyet besinidir. Diyetisyenlerin diyet yapacaklara verdikleri reçetelerde mantarlar mutlaka bulunur. Bunun sebebi ise mantarların düşük kaloriye sahip olmalarıdır. Öyleki, Mantarlar yiyecekler arasında en düşük kaloriye sahip olan besinlerdendir.

Amanita caesarea -Sezar -İmparator mantarı

 

Amanita caesarea 

Mantar, enerji kaynağı besinlerdendir. D vitaminleri gibi B vitaminleri bakımından da zengindir.Riboflavin (B2), Folat (B9), Tiamin (B1), Pantotenik asit (B5) ve Niasin (B3) içerirler. Bu vitaminler sayesinde metabolizmamız, tükettiğimiz yiyeceklerden azami faydalanılmasında yardımcı olurlar ve vücudumuzun her bir köşesine oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin üretilmesine de yardımcı olurlar.

Kas ve kemik gelişimine faydası olduğu, kolesterolü düşürücü etkisinin ( Kitin ve Beta-Glukan lifleri) olduğu bilinir.

Bazı araştırmacı yazarların ve mikologlarında dediği gibi, Mantar geleceğin süper besini olmaya  adaydır. Mantarların sayılamayacak kadar çok olan faydalarından yaralanırken, birbirlerine çok benzer ama zehirli öldürücü mantarların da olduğunu sakın unutmayın. %100 yenilebilirliğinden emin olmadığınız hiç bir mantarı tüketmek üzere sepetinize koymayın. 

 Pleurotus ostreatus,istiridye -Kavak mantarı

 

Pleurotus ostreatus,

Sağlıklı ve güzel mantarlı günler dilerim…

Galerideki fotoğrafların birçoğu Türkiye’nin Mantar Avcıları ve Mantarları Tanıyalım  Facebook sitelerimizden alınmıştır. Emeği geçen herkese çok teşekkür ederiz.

 

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.

 

 

Prev1 of 2
Use your ← → (arrow) keys to browse
Cortinariaceae1 gün ago

Öcü Örümcekmantarı (Cortinarius cinnabarinus)

Basında Mantar2 gün ago

Tayvan’da Bulunan Büyüleyici Mantar

Hypsizygus6 gün ago

Kırkkafa Mantarı (Hypsizygus ulmarius)

Hygrocybe1 hafta ago

Has Mummantarı (Hygrocybe acutoconica)

Mantar Türleri1 hafta ago

Yumurtamantarı (Volvariella volvacea)

Gomphaceae1 hafta ago

Saçaktellicesi Mantarı (Ramaria stricta)

Calocybe2 hafta ago

Arı Çobandamı Mantarı (Calocybe ionides)

Mantar Türleri2 hafta ago

Ağulu Morsarı Mantarı (Tricholomopsis decora)

Geoglossaceae2 hafta ago

Tüylü Karakaşık Mantarı (Trichoglossum hirsutum)

Amaurochaetaceae3 hafta ago

Kara Nazlıbaş Mantarı (Comatrichia nigra)

Favolaschia3 hafta ago

Portakal Gözenekli Mantar (Favolaschia calocera)

Hygrocybe3 hafta ago

Sarı Mummantarı (Hygrocybe ceracea)

Cortinariaceae1 ay ago

Üç Örümcekmantarı (Cortinarius trivialis)

Stereum hirsutum
Mantar Türleri1 ay ago

Kıllı Katmantarı (Stereum hirsutum)

Mantar Türleri2 ay ago

Sık Ağulumantar (Omphalotus illudens)

Mantar Türleri2 ay ago

Fırfırlı Tubarya Mantarı (Tubaria furfuracea)

Mantar Türleri2 ay ago

Kanlı Kirmit Mantarı (Russula torulosa)

Mantar Türleri2 ay ago

Altınpelte Mantarı (Tremella aurantia)

Mantar Türleri2 ay ago

Yaş Ağulumantar (Omphalotus olivascens)

Mantar Türleri2 ay ago

Maral Kirmit (Russula sardonia)

Agaricaceae2 ay ago

Kahve Pullu (Lepiota castanea)

Clavariadelphaceae2 ay ago

Haşmetli Topuzmantarı (Clavariadelphus pistillaris)

Mantar Türleri2 ay ago

Göl Süngermantarı (Suillus lakei)

Anthracobia2 ay ago

Zennezili Mantarı (Anthracobia melaloma)

Mantar Türleri2 ay ago

Gavur Süngermantarı (Suillus bellinii)

Agaricaceae2 ay ago

Ağulu Kum Pullusu (Lepiota brunneolilacea)

Amanita2 ay ago

Zarlıçanak Mantarı (Amanita submembranacea)

Hydnaceae2 ay ago

Royal Sığır Dili Mantarı (Hydnum reginae)

Mantar Türleri2 ay ago

Parlak Kirmit Mantarı (Russula graveolens)

Bolbitiaceae2 ay ago

Dönşapka Mantarı (Panaeolina foenisecii) 

Mantar Türleri3 ay ago

Ecel Kirmiti (Russula subnigricans)

Agaricaceae3 ay ago

Deli Pullu Mantar (Lepiota subincarnata)

Mantar Türleri3 ay ago

Alagöz Kirmiti (Russula integra)

Gerronema3 ay ago

Takah Mantarı (Gerronema nemorale)

Mantar Türleri3 ay ago

Pullukarakız (Tricholoma atrosquamosum)

Mantar Türleri3 ay ago

Başlı Kukulcuk Mantarı (Mycena leptocephala)

Leucocoprinus3 ay ago

Sarı Şalvarlı Mantar (Leucocoprinus birnbaumii)

Lactarius3 ay ago

Melez Sütlüce Mantarı (Lactarius chelidonium)

Mantar Türleri3 ay ago

Vellinga Çıtkırdısı (Pluteus vellingae)

Agaricaceae3 ay ago

Şiş Poslak Mantarı (Lycoperdon umbrinum)

Agaricaceae3 ay ago

Chlorophyllum hortense – Sapıkızaran Şemsiye Mantarı

Mantar Türleri3 ay ago

Russula mustelina – Russet Kirmit

Mantar Türleri3 ay ago

Defne Mantarı (Pluteus lauracearum)

Lactarius3 ay ago

Acısütlüce Mantarı (Lactarius acris)