Altın göbek mantarı (Morchella eximia)

Morchella eximia – Altın göbek mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Ascomycota

Sınıf: Pezizomycetes

Takım: Pezizales

Aile: Morchellaceae

Cins: Morchella

Tür: Morchella eximia

Morchella eximia (bilinen diğer eski isimleri ile Morchella septimelata, Morchella anthracophila ve Morchella carbonaria), Türkiye’de de kaydı olan ve “Altın göbek mantarı” olarak bilinen, iyi yenilebilir bir morel türüdür. İlk olarak 1910’da Émile Boudier tarafından M.eximia olarak tanımlanmıştır.

M.eximia, son zamanlarda yanmış ormanlarda bol miktarda yetişen, yanan ormanlarla ve ateşle ilişkili bir kuzugöbeği mantarı türüdür. Kesinlikle yangın sonrası zeminde gelişebilen pyrophilic bir mantardır.

Makroskobik Özellikleri: Şapka 55-65 mm boyutlarda, oval ve kırmızımsı kahverengidir. Kalın uzunlamasına olan kaburgalar kahverengimsi-siyah ve alveolattır.

Eti ince ve beyazımsı gri renktedir.

Gövde-Sap: Sap uzun, düzenli ve sıra dışı bağlantılı. 15-25 mm beyaz ila soluk sarımsı olan sap ve yüzey furfuraceous-granüler. Şapka kenarı keskin bir şekilde içe doğru bükülmüş ve sapa bağlanmıştır.

Koku: Hoş bir kokusu ve tadı vardır. Lakin koku ve tat ayırt edici değilidir.

Spor Baskısı: Spor baskısı rengi kremdir. Sporlar 20-23 x 12-14,5 μm boyutlarında, eliptik, hiyalin ve pürüzsüzdürler.

Habitat: Karbonlu topraklarda, yanmış alan ve ormanlarda ve iğne yapraklı (kozalaklı) ağaçların yoğun olduğu ormanlarda bulunurlar. Morchella eximia, Arjantin, Avustralya, Kanada, Çin, ABD ile Fransa, İtalya, Kıbrıs, İspanya, Yunanistan ve Türkiye gibi Akdeniz kıyısında yer alan ülkelerde doğal olarak yayılış göstermektedir. Güneşli yerlerde, çam ormanlarında, meşe ve dişbudak ağaçlarında, özellikle yanmış alanlarda, bazen açıklıklarda, genellikle yığılmış ağaç kabuklarının yakınında, talaş veya talaşların üzerinde, ayrıca Nisan aylarında bahçelerde, çimenliklerde ve parklarda bulunur. Özellikle yağışlardan sonra olabilir. Türkiye’de örneklerine Asıl Ege Bölümü, Akdeniz Bölgesinde (Antalya) ve Samsun ilimizin yanık ormanlarında rastlanmıştır.

Mevsim: Altın göbek mantarı İlkbahar mevsimi başlarından itibaren kendilerini gösterirler.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Aroması ve lezzeti, genç toplandığında daha iyidir. Çiğ iken asla tüketilmemeli ve yenilebilmesi için İyi pişirilmeleri gerekir. Bazı insanlar M.eximia türünün alkolle tüketildiğinde Coprinus’a benzer bir reaksiyon gösterdiğini ve zehirleyebileceğini bildirmişlerdir. Bu yüzden her zaman küçük bir parça tüketilip en az 1 gün beklenmelidir. Taze veya kurutularak tüketilebilir.

Ek bilgiler: Türkiye’de mevsimi geldiğinde birçok insan için bir ek gelir kaynağı olabilecek kalitede ve değerde bir mantar türüdür. Morchella’nın çeşitli türleri Türkiye’den başta Fransa, İsveç, Almanya, İngiltere, Belçika, Hollanda ve Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere yabancı ülkelere ihraç edilmektedir. Diğer tüm gerçek moreller gibi Altın göbek mantarı da hem Türk ekonomisine hem de yöre halkına katkı sağlayan mantarların başında gelir. Orman köylüleri mantar aramak için erken kalkar ve ormanlık alanda her yere yürüyerek giderler. Toplanan mantarlar toptan veya parekende olarak alıcılara satılmaktadır.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.