Sihirli Kek Mantarı (Psilocybe cyanescens)

Psilocybe cyanescens (Sihirli Kek Mantarı / Brownie Mushroom)

Taksonomi- Bilimsel sınıflandırma:

Alem: Mantarlar-Fungi

Bölüm : Basidiomycota 

Sınıf:   Agariccomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Strophariaceae

Cins: Psilocybe

Tür:   Psilocybe cyanescens

Psilocybe cyanescens – Sihirli Kek Mantarı içerisinde psilosibin ve psilosin olan halusinatif, zehirli bir mantar türüdür. Ayrıca içeriğinde psilosibin ve baeocystin bileşenlerinin bulunduğu bilinen bu mantarların Maya’lar tarafından ruhani ayinlerde kullanıldığı rivayet edilmiştir. Bu tür ilk olarak 1838’de İngiliz mikolog Elsie Maud Wakefield (1886 – 1972) tarafından Psilocybe cyanescens bilimsel adını ile tanımlanmıştır. Konsantrasyon bozukluğu, kalp atışlarının hızlanması, algı bozukluğu, görsel ve işitsel halüsinasyonlar gibi etkileri aslında zehirlenmenin göstergeleridir. Bununla beraber kusma ağır kas ağrıları ve mide sancılarıda görülebilir. Yanlışlıkla veya bilerek tüketilecek miktarın artırılmalısı halinde daha tehlikeli, durumlara yol açabilirler.

Anormal bilinç durumları meydana getiren, psilocyn (psilocin) ve psilocybin maddelerini içeren mantarlara halüsinojen veya sihirli mantarlar adı verilmiştir. Halüsinojen mantar cinslerinin en önemlilerinden olan Psilocybe cinsine ait türler birçok eski medeniyette, örneğin; Aristo zamanında Yunanistan’da ve daha sonraları diğer Avrupa ülkelerinde çeşitli amaçlar için kullanılmıştır. Tarihi kaynaklar, Aztek ve Maya medeniyetlerinde yaşayan etnomikologların halüsinojen mantarların gücüne inandıklarını, onları kullanarak farklı bir bilinç düzeyine geçtiklerini, tanrılar ve diğer ruhlarla iletişim kurduklarını anlatmaktadır.

Bu mantarların en büyük tehlikesi Galerina marginata – Pholiotina rugosa ( gibi bazı ölümcül mantar türlerine (amatör bir mantar toplayıcısı için ayırt etmesi hayli zordur) çok benzemeleri ve aynı habitatı paylaşmalarıdır. Son zamanlarda Psilocybin gibi maddelerin tıpta kullanımlarının ne şekilde olabileceği yönünde yapılmış araştırma projeleri de bir yandan devam etmektedir. Pek çok ülkede psilosibin (Psilocybin) içeren mantara (psikoaktif maddeler içeren) sahip olmak yasadışıdır, suçtur. Ülkemizde topyekün uyuşturucu maddeleri bulundurmak üretmek ve dağıtmak yasak ve büyük cezaları olduğundan, Psilocybe türlerini üretmek ve bulundurmak yasaktır. Ancak bazı ülkelerde dozajları ayarlanmış şekilde satılmasına ve tüketilmesine izin verilmektedir. Tüketilmesini Mantarlı Yaşam ailesi olarak kesinlikle tavsiye etmediğimiz bu türü, başka türler ile karıştırmamak için ayrıntılı olarak tanımaya devam edelim;

Şapka: Çapları 2 ila 5 cm arasında değişen dışbükey bir şapkaya sahiptir. yaşla beraber önce düzleşir son evrede ise dalgalı bir yapıya bürünür. Şapka rengi kahverengi olmakla beraber yaşla beraber beyazımsı bir renk üzerinde lekelenmeler yapmaya başlar, şapka etekleri genellikle morumsu mavimsi çerçeve ile çevrilidir. Şapka eti kırıldığında ve zedelendiğinde mavimsi çürükler meydana getirir.

Lameller : Psilocybe cyanescens lamelleri orta derece sıklıktadır. Şapkanın dalgalanmasıyla birlikte lameller aralıklaşır ve açılır hale bürünür. Yine şapka etinde olduğu gibi yaşla beraber üzerinde mavimsi ufak benekler barındırmaya başlar.

Gövde – Sap : Psilocybe cyanescens‘in gövdeleri yaklaşık 3 ila 6 mm çapında ve 4,5 ila 8 cm boyundadır. Gövde tebeşir beyazı, dairesel ve liflidir. Yaşla beraber mantarların üstte daha geniş ve ortada daha dar bir gövdesi vardır. Mantarın kısmi örtüsü döküldüğünde, gövde üzerinde uçup giden bir halka bırakır. Kökün toprağa yakın kısmı mavi çürüklere sahiptir.

Koku: Un kokusu vardır.

Spor Baskısı: Spor rengi koyu mordur.

Habitat: Coğrafi olarak, Psilocybe cyanescens’ e dünyanın farklı bölgelerinde rastlansa da, Anavatanı Batı ve Orta avrupadır ki İlk Olarak İngiltere’de tanımlanmıştır. Psilocybe türleri çeşitli habitatlarda bulunabilir. Ancak, Psilocybe cyanescens daha fazla döküntü odunların bulunduğu bölgelerde, talaş birikintilerinde ve sürülmüş dal ve iğne yaprak birikintilerinde karşılaşılabilir. Bununla beraber nadir de olsa geniş yaprak döküntülerinde ortaya çıkabilir.

Mevsim: Sonbahar

Yenilebilirlik ve Toksisite: Psilocybe cyanescens aslen zehirli mantarlar kategorisindedir. Tüketildikten sonra yaşanılan psychedelic etki aslen bir zehirlenmedir. Tüketilmelerinin ardından 30 dakika sonra, ilk etkilerini göstermeye başlarlar ve dört saat kadar sürebilen, zehirlenme kaynaklı bir takım etkiler gösterirler. Bu etkileri sıralayacak olursak; konsantrasyon bozukluğu, kalp atışlarının hızlanması, kusma, ağır kas ağrıları ve mide sancıları, algı bozukluğu ve görsel ve işitsel halüsinasyonlar görülmektedir.

Psilocybe türlerinin bazılarında kayda değer olmayan miktarda, bazı türlerde ise etkili derecede yüksek miktarlarda halüsinojen madde bulunur. Bu türler Magic Mushrooms – Sihirli Mantarlar olarak adlandırılırlar.

Psilocybe cyanescens, psilosibin , psilosin ve baeocystin dahil olmak üzere farklı İndol alkaloitlerine sahiptir. İndol alkaloid seviyeleri, mantarların nerede büyüdüğüne bağlı olarak değişir. Bildirildiğine göre, Kuzey Amerika da ki cyanescens ‘ler, Avrupa’daki muadillerinden daha yüksek seviyelere sahiptir.

Psilocybe cyanescens psilosibin seviyeleri %0,39-0,66 arasında değişirken, psilosin içerikleri %0,75-1,96 arasında değişmektedir. Bu, diğer çoğu psilosibin mantarından daha yüksektir, bu nedenle dalgalı kapaklar, en güçlü psilosibin mantarlarından biri olarak kabul edilir.

Dünya genelinde Sihirli Mantarlar olarak adlandırılan Psilocybe sp. mantarların içeriğinde;
Psilocybin (4-Phosphoryloxy-N,N-dimethyltryptamine) – Psilocin (4-hydroxy-N,N-dimethyltryptamine)- Baeocystin (4-Phosphoryloxy-N-methyltryptamine) – Norbaeocystin (4-Phosphoryloxytryptamine) etken maddeleri bulunmaktadır. Yanlışlıkla veya bilerek tüketilecek miktarın artırılmalısı halinde daha tehlikeli, durumlara yol açabilirler.

Ek Bilgiler: Ölümcül zehirli mantar türlerinden ikisi ile yakın benzerlik göstermektedir. Bu sebeple kesinlikle uzak durulması gerek bir mantar türüdür.

Galerina marginata, oldukça zehirli dalgalı bir şapkaya sahip benzeridir. Her ikisi de kahverengidir ve her ikisi de kuruduğunda sarımsı olur. Bununla beraber benzer habitatlar da yetişmesi de cabasıdır.

Philiotina rugosa, oldukça zehirli bir başka benzerdir. Karaciğeri yok eden ve ölüme yol açan amatoksinler içerir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur!

Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.