Sahte Trüf-Tavşan Böbreği Mantarı (Rhizopogon roseolus)

Rhizopogon roseolus – Tavşan böbreği

Taksonomi- Bilimsel Sınıflandırma

Alem: Mantarlar- Fungi

Bölüm: Basidiomycota 

Sınıf: Agaricomycetes 

Takım: Boletales

Aile: Rhizopogonaceae

Cins: Rhizopogon

Tür: Rhizopogon roseolus

Rhizopogon bilimsel adı Yunancada ‘kök’ (Rhiz) “sakal” (pogon) anlamına gelir. R. roseolus, Türkiye’de yaygın olarak Sahte yer mantarı olarakta bilinir. İngilizce’den çevirisi ise Sahte Trüf mantarıdır. Tarım ve bahçecilikte aşılayıcı olarak kullanılan ektomikorizal bir mantardır. Yakın zamanda yapılan mikromorfolojik çalışma Suillus ile yakından ilişkili olduğunu ve Boletales takımının bir üyesi olduğunu kanıtlamıştır.

Şapka: Toprak altında yumru şeklinde yetişir. Böbreğe benzeyen yapısı nedeniyle ülkemizde Tavşan böbreği olarak adlandırılır. Gövdeden sarkan sakala benzeyen kök benzeri uzantılara sahiptir. Soluk kordonlar ile zemine ve çam ağaçlarının köklerine bağlanırlar. Dış yüzey zamanla düzensiz çatlamalar gösterir.

Lameller: Yumru şeklinde olduğundan lamel bulundurmaz. İç kısmı kesit alındığında başlangıçta neredeyse beyazdır. Sporlarını taşıyan bu kısım olgunlaştığında süngerimsi bir yapı alarak önce sarıya sonrasında kahverengiye dönüşür. Kuru ve pudralı hale gelir.

Gövde-Sap: Sap bulundurmaz. Patatese çok benzeyen, onun gibi büyüklük ve şekil bakımından değişiklik gösteren Sahte Trüf- Tavşan böbreği 1.5 -5 cm’dir. Oval , elips , basık olabilir.

Koku: Ayırt edici bir kokuya sahip değildir .

Spor Baskısı: Kremsi beyaz veya sarımsı renklerde olup 7-10 x 2.5-3.5 μm. Düzensiz kaba bir retikulum ile çevrilidir.

Habitat: Rhizopogon roseolus- Sahte Trüf mantarları tek veya yaygın olarak genellikle orman yolları etrafında, kumlu yumuşak toprak üzerindeki çam ormanlarında gruplar halinde bulunurlar.. Çam ağaçları ile ektomikorizal olarak yaşarlar.

Mevsim: Yaz sonu ve sonbahar aylarında gözlemlenir.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Yumru genç evrelerinde yenebilir ve değerli olarak bilinir. Örnekler yaşlandıkça sporları taşıyan iç kısım, süngerimsi bir hal alır tüketilmez.

Dip not: Zehirli Pisolithus arhizus (Ölü adamın ayağı , dyeball) ve diğer benzeri zehirli Scleroderma sp (kesit alındığında içi siyahtır) türleri ile karıştırılmamalıdır. Kesinlikle emin olunmadan mantar tüketilmemelidir.

Ek bilgiler: 20. yüzyılın başlarında Pinus ormanlarına bilinçli sokulup ağaçların büyümesini arttırmak için kullanılmaya başlandı. Çam ve köknar ağaç fidelerinin hayatta kalma ve büyüme performansını arttırdığı gözlemlenmiştir. Pek çok Rhizopogon türü yenilebilir olarak tanımlanmış olup Rhizopogon roseolus türü ise Japonya’da bir incelik olarak kabul edilir.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.