Sırtıgökçe Mantarı (Russula cyanoxantha)
Taksonomi – Bilimsel Sınıflandırma
Alem: Mantarlar- Fungi
Bölüm : Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Russulales
Aile:Russulaceae
Cins: Russula
Tür: Russula cyanoxantha
Dünyada Yaygın olarak Charcoal burner (kömür yakıcı) olarak bilinen Russula xyanoxantha ile eşanlamlı olan Russula cyanoxantha, lamellerinin ayrılmaması, yumuşak ve esnek olmasıyla Russula cinsinin diğer üyelerinden ayrılan bir basidiomycete mantarıdır. Avrupa’daki en yaygın Russula türlerinden biridir. Yenilebilir bir mantardır. 1997 yılında Alman Mikoloji Derneği tarafından “Yılın Mantarı” seçilmiştir.
Sırtıgökçe Mantarı, şapka renkleri, tanımlama sürecinde çok az yardımcı olan birçok kırılgan mantardan biridir. Sırtıgökçe mantarı genellikle kırmızımsı-mor renkte olsalar da, daha yetişkin örneklerinde renkler tamamen yeşildir. Diğer yaygın şapka renkleri, menekşe, kahverengi, sarı, mavi, gri karışımlarıdır (odun kömürü yandığında görülen tüm tonlar). Bu yaygın mantar genellikle kayın ağaçlarında ve park alanındaki büyük yaşlı ağaçların altında bol miktarda bulunur.
Şapka: 5 ila 15 cm çapında , ilk evrelerde neredeyse küreseldir, dışbükey hale gelir’ yaşla birlikte merkez çukurlaşır ve düzensiz bir görünüş alırlar. Bu evrede mantarın kenarlarında yarılmalar olur. Genç mantarlar yeşilimsi kahverengi, sonra yer yer siyahlıklar meydana gelir yaşlı evrelerde mantar bütün renkler azalarak yeşil renge dönebilir. Nem yüksek olduğu zamanlarda mantarın üzeri yağlı olabilir.
Lameller: Çok kırılgandır, yaşlanmış mantarlarda şapka kenarından görülebilir. İlk evrelerde açık sarı, sonra limon sarısına, en son açık kahverengi renkte olabilir.
Gövde-Sap: Çap 2-3, uzunluk 4-6 cm, genç mantarlarda silindir şeklindedir, sonradan şekli bozulur. Sapın toprak içindeki kısmı sivridir. Genç mantarlarda sapın üzeri kırmızı, sonra kiremit kırmızısına döner. Çok gevrektir ve ve çok kolay şekilde dağılabilir
Koku: Mantarımsı bir kokusu vardır. Ama koku ayırt edici bir özellik değildir.
Spor Baskısı: Elipsoidal, 7-9 x 5-6μm boyutlarında (dikenler hariç); 0.5μm boyuna kadar kalın-sert izole siğillerle bezenmiştir. Spor rengi Beyazdır.
Habitat: Özellikle Meşe ve Kayın içeren geniş yapraklı ormanlık alanlarda yaygındır. Ancak iğne yapraklılarda da (Çam vb) bulunur. Russulaceae familyasının diğer üyelerinde olduğu gibi, Russula cyanoxantha bir ektomikorizal mantardır.
Mevsim: Bölgesel olarak yaz başlangıcından sonbahara kadar görülebilir.
Yenilebilirlik ve Toksisite: İyi yenilebilir mantarlar arasındadır. Çok aşırı güneş alan yerlerde yetişenlerinde hafif acılık olabilir .
Ek bilgiler: Ülkemizde Russula türü mantarların genelinde çok acı olmayanları tüketilebilir. Mantarı tanımlamak için, çok az miktarda mantarı, dilinizi değdirerek acı olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Russula cyanoxantha mantarına benzer mantarlar şapka üstü yeşilimsi tüm Russula türleri (Russula olivacea, Russula virescens, Russula adulterina, Russula aeruginea ve Russula heterophylla) gibi yenilebilir mantarlarla karıştırılabilir. Bütün mantarlarda olduğu gibi “MANTAR MANTARA BENZER” kavramını unutmayalım.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur!
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
Bir yanıt yazın