Eğri Kirmit (Russula paludosa)

Russula paludosa – Eğri Kirmit Mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Russulales

Aile: Russulaceae

Cins: Russula

Tür: Russula paludosa

Russula paludosa, kırılgan mantarlardandır. Türkiye’de ki ismi “Eğri Kirmit” olan mantar (Türkiye Mantarları Listesi- Aralık 2020), zehirli olmayan bir Russula türüdür! Lakin diğer zehirli Russula türlerinden ayırt edilmeleri oldukça zordur.

Bu kırılgan Kirmit mantarı, ilk kez 1890 yılında, şu anda kabul edilen bilimsel adı Russula paludosa’yı kuran Alman mikolog Max Britzelmayr (1839 – 1909) tarafından tanımlanmıştır.

Russula paludosa sinonimleri (eş anlamlıları) arasında Russula elatior, Russula fragaria, Russula integra var.  paludosa ve Russula olgae bulunur.

Cins adı olan Russula, kırmızı veya kırmızımsı anlamına gelir ve aslında kırılgan Russula türlerinin çoğunun kırmızı bir şapkası vardır (şapkası kırmızı olmayan birçok Russula türü de mevcuttur). Özel sıfat paludosa ise, bataklık ve benzeri sulak alanlar anlamına gelir, bu renkli kırılgan mantarların en sık bulunduğu nemli, yosunlu iğne yapraklı ağaçların olduğu ormanlık habitatlara bir referanstır.

Şapka: Dışbükey ila basık görünümlü olan Eğri Kirmit mantarı şapkası, ayırt edici bir kan kırmızısı, pembe, koyu kırmızı veya mor renklerde olabilir. Bazen merkezde sarımsı veya turuncu bir renk tonu gösterebilir. Şapka çapı 6 ila 20 cm arasındadır. Et, hafif bir tada sahip ve kokusuz beyazdır;  hızla yumuşak ve süngerimsi ve ayrıca grimsi hale gelir.

Lameller: Yoğun ve sık olan lamelleri gençken krem ​​rengindedir ve yaşlandıkça sararır. Lameller adnexed (sapa bitişik) olup, genellikle incedirler. Kenarları bazen kırmızımsı olabilir. 

Gövde-Sap: Beyaz ve silindirik sap, bazen ortası şişkin veya hafif klavat tabanlıdır. Sap, 4 ila 15 cm uzunluğunda (bir Russula için bu boyut, şapka çapına göre son derece uzundur) ve 1 ila 3 cm çapındadır.

Koku: Ayırt edici değildir.

Spor Baskısı: 8–10 x 7–10 μm boyutlarındaki amiloid ve geniş ölçüde elipsoidal sporlar, koyu kremdir.

Habitat: Karışık ve iğne yapraklı ağaçların bulunduğu ormanlar habitatıdır. R. paludosa mikorhizaldir ve Avrupa ve Kuzey Amerika’nın kozalaklı ormanlık alanlarında ve bataklıklarında bulunur; özellikle tercihen mikoriza oluşturduğu çam ağaçlarının altında büyürler.

Türkiye’de Karadeniz Bölgesinde resmi kaydı vardır.

Mevsim: Yaz – Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Eğri Kirmit Mantarı – Russula paludosa, ladin ormanlarının çok yaygın olduğu İskandinav ülkelerinde (özellikle Finlandiya’da) popüler yenilebilir bir mantardır.

Ek bilgiler: Aynı habitatlarda (iğne yapraklı ağaçların büyüdüğü ormanlarda) büyüyen zehirli tür Ağulu Kirmit mantarı ( The Sickener) ile yani Russula emetica ile çok kolay karıştırılır. Ayrıca, zehirli Russula nobilis – Çengel Kirmit Mantarı ile de çok benzerlik gösterir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.