Körpe Kirmit Mantarı (Russula sanguinaria)

Russula sanguinaria – Körpe Kirmit -Kuru Kirmit -Kanlı Kirmit

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Russulaceae

Cins: Russula

Tür: Russula sanguinaria

Russula sanguinaria (Schumach.) Rauschert 1989, yaygın olarak Bloody Brittlegill (Kanlı Kirmit) olarak bilinen R. sanguinaria (veya Russula sanguinea) Russula cinsinin çarpıcı parlak kırmızı renkli bir mantarıdır. Bloody Brittlegill – Kanlı gevrekgill ( ilk olarak 1803’te Heinrich Christian Friedrich Schumacher tarafından Agaricus sanguinarius olarak tanımlandı ve 1989’da mikolog Stephan Rauschert tarafından şu anki iki terimli adıyla yeniden tanımlandı. Agaricus sanguinea, Bulliard tarafından tanımlandı ve Elias Magnus Fries tarafından Russula sanguinea olarak yeniden adlandırıldı. Hem sanguinaria hem de sanguinea özel sıfatları, mantarın rengine atıfta bulunan Latince sanguis (‘kan’) kelimesinden türetilmiştir.1986’da David Arora’ya göre, bu Avrupa türünün, Amerikan türü Russula rosacea ile aynı olup olmadığı belirsizdi. 2012 alan kılavuzunda, bu türlerin aynı olduğu bildirilmiştir.

Sinonimleri (Eşanlamlı) arasında; Russula rosacea (Pers.) Gri 1821, Russula emtica var.  sardonia (Fr.) Quélet 1888, Russula luteotacta var.  rosacea (Pers.) Singer 1926, Russula sanguinea (Bull.) Fr. 1838, Russula sanguinea var.  rosacea (Pers.) J.E.  1940, Russula sanguinaria var.  confusa (Velen.) Bon 1994, Russula sulphurea Velen.  1920 bulunur.

Şapka: Sert ve sağlam bşr şapksı vardır. Şapka çapının 4 cm’den 10 cm kadar olabildiği bildirilmiştir. Mantarın şapkası ilk başta dışbükeydir, ancak daha sonra düzleşir. Şapka rengi, kan kırmızısı (ilk başta gül renginde) olup, yaşla birlikte hafifçe solgun bir görünüm arz eder. Şapka yüzeyinin zarı sadece kenarda soyulur. 

Eti beyaz olup, kırıldığında veya berelendiğinde renk değiştirmez

Lameller: Krem renginden soluk hardal rengine kadar değişebilen Körpe Kirmit Mantarı lamelleri hafif düzensiz, dar ve çatallıdır. 

Gövde-Sap: Sap yani gövdesi sağlamdır, bazen beyazdır, ancak daha yaygın olarak şapka rengine yakın veya aynı renktedir.  5-10 cm uzunluğunda, 1-2.5 cm kalınlığındadır. Sap yüzeyi pürüzsüz ve kurudur. Sap dikey olarak çizgilidir ve yaşla birlikte grimsi pembeye dönme eğilimindedir. 

Koku: Hafif ayırt edici olmayan bir kokusu, biberimsi acı bir tadı vardır.

Spor Baskısı: Spor baskısı rengi kremdir. Sporları 7,5-9,5 × 5,5-7 µm boyutlarında olup,

Habitat: Genelde iğne yapraklı ağaçların olduğu ormanlarda, özellikle çam türü (Pinus sp) ağaçların altında bulunurlar. Ancak, Picea excelsa – Batı Ladini ve Larix decidua – Avrupa Melez Çamı altından da toplandığı kayıtlara geçmiştir. Kuzey ılıman bölgelerde yaygındır ve çam başta olmak üzere yumuşak ağaçlarla mikorizal ilişki içindedir diye özetleyebiliriz.

Türkiye’de Karadeniz Bölgesi, Konya Bölümü ve Akdeniz Bölgesinde resmî kaydı mevcuttur.

Mevsim: R. sanguinaria yaz ve sonbaharda ortaya çıkar. 

Yenilebilirlik ve Toksisite: R. sanguinaria – Körpe Kirmit Mantarı zehirli bir mantardır ve gastrointestinal sendroma (Bağırsak bozukluğu) neden olur.

Ek bilgiler: Benzer türler vardır; Russula helodes makroskopik olarak aynıdır, ancak iğne yapraklı ormanlarda sphagnum yosununu tercih etme eğilimindedir ve çok daha nadir bulunan bir türdür. Russula emetica aynı habitatta yetişir ve parlak kırmızı bir şapkaya sahiptir.  Sap tamamen beyaz olup sapında renklenme nerdeyse hiç olmaz. Sap tebeşir gibi kırılgandır.

Bilinen diğer parlak kırmızı renkli Russula türlerinin çoğunun, yaprak döken ağaçlarla büyüdüğü bilgisi unutulmamalıdır.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.