Yaban Balaban Mantarı (Sarcodon leucopus)

Sarcodon leucopus

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Thelephorales

Aile: Bankeraceae

Cins: Sarcodon

Tür: Sarcodon leucopus

Sarcodon leucopus, Bankeraceae ailesindeki dişli mantar türleri arasındadır. Mantar ilk olarak 1825 yılında Christian Hendrik Persoon tarafından bilimsel olarak tanımlanmıştır. Asya ve Avrupa kıtalarında bulunan bu mantarın nesli tükenmekte olduğu bildirilmiş ve bir çok bölgede kırmızı listeye alınmıştır. Bu yenilmeyen mantar türünü doğal ortamında bırakmak en doğru uygulamadır diye düşünüyoruz. Mantarlı Yaşam ailesi olarak bizler, bilimsel adı S. leucopus olan bu mantarı Türkiye Mantarları Listesindeki ismi ile yani Yaban Balaban Mantarı olarak sizlere analatacağız.

Şapka: Kahverengi, grimsi renkteki şapka 8-20 cm çapa kadar ulaşabilir. Kalın kenar boşluğu, kavisli, loblu ve girintilidir. Düzensiz şekilde içbükey olan şapkasının üzeri tüysüz kadifemsi bir yapıdadır. Şapka üzeri yaşla birlikte çatlama eğiliminde olur ve renk sarı kahverengi, gri kahverengi ve mor siyahımsı renklerde görülebilir.

Lameller: Yaban Balaban Mantarında Bankeraceae ailesindeki diğer türlerde olduğu gibi lamel bulunmaz, diş diye tabir ettiğimiz bu yapı, ilk evrelerde beyazımsı ve yaşla birlikte kahverengi, gri renktedir. 10-15 mm uzunluğunda, şapka kenarlarına doğru kısa, az eğimli, ince 1 mm çapında yoğun şekilde sık, esnek ve kırılgan olmayan bir yapıdadır.

Gövde-Sap: Yaban Balaban Mantarı sapı ilk evrelerde beyaz, kahverengi renkte, 4-8 cm uzunlukta ve 2-4 cm çapındadır. Gövde eksantrik veya yanal, genellikle kavisli, taban kısmında biraz daha kalınlaşmış, sıkıştırılmış, sert ve tozlu çukurlu tüysüz şapkadan daha soluktur.

Koku:  Baharatlı çok hoş olmayan bir kokusu vardır.

Spor Baskısı: Spor baskısı rengi açık kahverengidir.

Habitat:  İğne yapraklı kozalak döken ağaçlar altında ve genellikle kireçli topraklarda görülmektedir.

Mevsim: Yaz başlangıcından sonbahar aylarına kadar görülebilir.

Yenilebilirlik ve Toksisite:  Yaban Balaban Mantarı sert yapısından dolayı YENMEZ. Bu koruma altındaki mantarı koparmadan bulunduğu ortamda bırakmamız gerekmektedir.

Ek bilgiler: Sarcodon leucopus kendi ailesindeki birçok Sarcodon cinsindeki mantarlara benzer, özellikle acemi mantar avcıları tarafından yenilebilir olan Balaban Mantarı – Sarcodon imbricatus ile karıştırabilir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.