Connect with us

Lyophyllaceae

Akkızmantarı (Tricholomella constricta) 

Published

on

Tricholomella constricta – Akkızmantarı


Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Lyophyllaceae

Cins: Tricholomella

Tür: Tricholomella constricta

Tricholomella constricta, bilinen diğer iki ismi ile Tricholomella zerova (1979) ve Echinosporella contu (1992) Lyophyllaceae familyasına mensup yenilebilir bir mantardır. Mantarlı Yaşam ekibi olarak bu mantarı sizlere Türkiye Mantarları Listesindeki (Aralık 2020) ismi olan “Akkızmantarı” olarak anlatacağız.

Tricholomella, Lyophylaceae familyasından bir mantar cinsidir. Cins monotipiktir ve 1979’da Ukraynalı mikolog Mariya Yakovlevna Zerova tarafından bilimde yeni olarak tanımlanan Tricholomella constricta tek türünü içerir. Zerova’nın orijinal yayını geçersizdi ve daha sonra 1992’de Kuulo Kalamaees tarafından geçerli bir şekilde yeniden yayınlandı. Mantar Avrupa ve Asya’da bulunur.

Türkiye’de son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar ile bu türün ülkemizde 2 bölgede resmi kaydı yapılmıştır; Tür, Kars ilimizin Sarıkamış ilçesi sınırlarında yer alan Allahuekber Dağları Milli Parkı’ndan Türkiye mikobiyotası için yeni kayıt olarak verilmiştir. Bu çalışma Asst. Prof Dr Mustafa Emre Akçay tarafından 2014 yılında toplanan örnekler üzerinde yapılmış ve bu çalışma 2019 yılında yayımlanmıştır. Diğer lokasyon ise İstanbul Halkalı’dır. Bu çalışma ise sayın hocamız Prof Dr Ertuğrul Sesli ve Eralp Aytaç tarafından 2018 yılı Aralık ayı ve 2019 yılı Ocak ayında toplanan örneklerle yapılmıştır. Hocalarımıza ve tüm emeği geçenlere çok teşekkür ediyoruz. “Akkızmantarı – Tricholomella constricta için, Türkiye’de henüz pek bilinmeyen yenilebilir bir mantar türüdür” diyebiliriz.

Şapka: T. constricta şapkası, 2- 6cm çapındadır. Şapka, bazen geniş bir umbo ile dışbükeyden yarım küreye görünür. Merkezde ipeksi beyaz renkli olabilen şapka yüzeyi, hafif kahverengimsi, sarımsı veya grimsi renklerde de olabilmektedir. Yüzey gayet pürüzsüz, eti beyaz ve dolgundur.

Tricholomella constricta
Tricholomella constricta

Lameller: Akkızmantarı lamelleri ismi üstünde beyazdır, fakat bazen pembemsi renk tonlarında olabilmektedir. Lamellleri sık ve neredeyse serbest yani saptan bağımsızdır.

Tricholomella constricta
T. constricta

Gövde-Sap: Sap, 2-5.5 x 1-1.5 cm boyutlarında olup, sap rengi şapkası ile aynı ve beyazdır. Mantar gençken hafif flokoz, sonra fibrilloz, pürüzsüz, silindirik veya tabanda hafifçe konik görünümlüdür.

Tricholomella constricta
T. constricta

Koku: Unumsu (Mealy) güçlü bir kokusu olduğu bildirilmiştir.

Spor Baskısı: Spor baskısı beyazdır. Sporları 7-10 x 5-6 μm boyutlarında, hiyalin, elipsoid ila oval, belirgin bir şekilde ekinülattır. Basidia 25-35 x 6-8 μm boyutlarında ince klavat ve 4 sterigmata bulundurur.

Habitat: Yazdan sonbahara kadar ormanlarda ve çayırlarda bulunana, toprakta büyüyen saprofit (çürükçül) bir mantardır diye bildirilmiştir. Türkiye’de rastlanılan örnekler KARS, Sarıkamış, Boyali köy çevresinde, Pinus sylvestris ağaçları altından toplanmıştır.

Mevsim: Yaz ve Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Yenilebilir bir mantar türü olduğu bildirilmiştir.

Ek bilgiler: Bilinen diğer sinonim isimleri; Agaricus constrictus, Agaricus leucocephalus, Armillaria constricta, Calocybe constricta, Calocybe leucocephala, Calocybe leucocephala var. latispora, Collybia leucocephala, Cortinellus leucocephalus, Gyrophila constricta, Lepiota constricta, Lepiota erminea var. constricta, Lyophyllum constrictum, Lyophyllum leucocephalum, Mastoleucomyces constrictus, Melanoleuca constricta, Tricholoma constrictum, Tricholoma leucocephalum, Tricholoma leucocephalum var. caldarium, Tricholomella leucocephala ve Tricholomella leucocephala var. latispora olarak sıralanabilir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.

Continue Reading
Click to comment

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Cortinariaceae2 gün ago

Akça Örümcekmantarı (Cortinarius variegatus)

Agaricaceae3 gün ago

Sarıçalan Mantarı (Agaricus iodosmus)

Bankeraceae3 gün ago

Turuncuağlayan Mantar (Hydnellum aurantiacum)

Boletaceae7 gün ago

Bahçeboleti (Hortiboletus bubalinus)

Genel1 hafta ago

GDPR Gizlilik Politikası

Mantar Türleri2 hafta ago

Gevrek Süngermantarı (Suillus spraguei)

Abortiporus2 hafta ago

Karanfilmantarı (Abortiporus biennis)

Mantar Türleri3 hafta ago

Yer yumurtamantarı (Volvariella surrecta)

Mantar Türleri3 hafta ago

Aslan Çıtkırdı Mantarı (Pluteus leoninus)

Asterophora3 hafta ago

Mantareniği (Asterophora parasitica)

Bondarzewia4 hafta ago

Yanıktere Mantarı (Bondarzewia mesenterica)

Boletaceae1 ay ago

Tapa Bolet Mantarı (Boletus barrowsii)

Mantar Türleri1 ay ago

Gölgeli Çıtkırdı Mantarı (Pluteus umbrosus)

Inocybaceae1 ay ago

Utangaçmantar (Inocybe godeyi)

Agaricaceae1 ay ago

Pullu Kızıl Mantarı (Agaricus impudicus)

Amanita1 ay ago

Keseli Peri Mantarı (Amanita alseides)

Lactarius1 ay ago

Kanayan Kanlıca (Lactarius rubrilacteus)

Inocybaceae1 ay ago

Terskümbet Mantarı (Inocybe mixtilis)

Boletaceae1 ay ago

Elma Şekeri Boleti (Exsudoporus frostii)

Mantar Türleri2 ay ago

Orakkarakız Mantarı (Tricholoma focale)

Mantar Türleri2 ay ago

Esmer Bolet (Porphyrellus porphyrosporus)

Mantar Türleri2 ay ago

Beyaz Trappe Trüfü (Tuber oligospermum)

Agaricaceae2 ay ago

Saklı Etlice Mantarı (Leucoagaricus nympharum)

Mantar Türleri2 ay ago

Sapısulu Mantarı (Roridomyces roridus)

Boletaceae2 ay ago

Sarıkızıl Bolet (Neoboletus flavosanguineus)

Cantharellaceae2 ay ago

Düzsarıkız Mantarı (Cantharellus lateritius)

Amanita2 ay ago

Sarkıkkese Mantarı (Amanita decipiens)

Agaricaceae2 ay ago

Kısaşalvarlı Mantar (Leucocoprinus cepistipes)

Agaricaceae2 ay ago

Belkızılı Mantarı (Agaricus bernardii)

Amanita2 ay ago

Gizlikese Mantarı(Amanita abscondita)

Amanita2 ay ago

Yamalıgelin Mantarı (Amanita nivalis)

Boletaceae2 ay ago

Pestifal Mantarı (Tylopilus felleus)

Mantar Türleri2 ay ago

Kızıl Domalan Mantarı (Terfezia claveryi)

Basında Mantar2 ay ago

Mantar nasıl saklanmalı?

Bolbitiaceae2 ay ago

Kor Tersçanı Mantarı (Panaeolus cinctulus)

Caloscypha2 ay ago

Portakalçanak Mantarı (Caloscypha fulgens)

Mantar Türleri3 ay ago

Anadolu Karasüngeri (Melanogaster anatolicus)

Amanita3 ay ago

Dikenlikese Mantarı (Amanita echinocephala)

Basında Mantar3 ay ago

Kanlıca ve Sahte Kanlıca Mantarı

Basında Mantar3 ay ago

Yeni bir mantar daha keşfedildi (Melanogaster anatolicus – Anadolu Karasüngeri)

Basında Mantar3 ay ago

Yeni Bir Amanita türü keşfedildi

Mantar Türleri3 ay ago

Eksiketek Mantarı (Rickenella fibula)

Lactarius3 ay ago

Kuşaksütlüsü Mantarı (Lactarius zonarius)

Boletaceae3 ay ago

Feslik Mantarı (Rheubarbariboletus armeniacus)