Acı Çilek Mantarı (Tricholomopsis rutilans)

Tricholomopsis rutilans – Acı Çilek Mantarı – Morsarı Mantarı

Taksonomi – Bilimsel Sınıflandırma

Alem: Mantarlar- Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales 

Aile: Tricholomataceae

Cins: Tricholomopsis

Tür: Tricholomopsis rutilans

Tricholomopsis rutilans -Acı Çilek Mantarı, ülkemizde sıkça karşılaşılan, kalitesiz ve aşırıcı acı tadı nedeniyle tüketilmeyen, ancak güzel renkleri itibariyle doğa fotoğrafçılarının karşılaşmayı istedikleri bir mantardır. Bu görkemli mantarlara rastlamak benim için her zaman bir zevktir. Saprobik, kozalaklı kütüklerde, özellikle Ladin ve Çamda görülürken, bazı durumlarda köke yakın toprak üzerinde de karşılaşılabilir. İngilizce olarak Plums (Mürdüm eriği), Custard (Muhallebi) ve Strawberry Mushroom (çilek mantarı) olarak adlandırılırken ülkemizde yöresel olarak herhangi bir isimle anılmamaktadır. Sadece Türkiye Mantarları Listesi (Aralık 2020) kitabında Morsarı Mantar olarak geçmektedir. Gelin hep beraber bu güzel görünüşlü türü detaylı olarak inceleyelim;

Şapka: Tricholomopsis rutilans – Acı Çilek Mantarının şapka çapı, değişik evrelerde 4-12 cm olarak gözlemlenebilir. Başlangıçta, çan şeklinde kırmızıya yakın koyu pembemsi veya mora yakın yapıdayken , büyüme evresinde dışbükey olarak açılır ve iç etindeki sarı renkler baskınlaşırken pembe-mor tonları soluklaşır. Ergenlik evresinde ise sarı- pembe-mor çatlaklı yapı merkeze doğru yoğunlaşır

Lameller: Dikey ve orta aralıklı lamellere sahiptir. Lamel rengi şapka etiyle aynı, sarı renklerindedir. Lameller sapa bitişik konumda olup, görüntü olarak düzenlidir. Yaşla beraber dışbukey olarak açılmasıyla lamel aralıkları genişleyebilir.

Gövde – Sap: Uzunluk 4-10 cm olarak görülürken, sap çapı 1-2 cm olarak gözlemlenir. Genelde mantarın çıktığı kütük veya gövdeden uzağa doğru kıvrılır. Gövde eti soluk sarı renkli olup sap ile lamellerin birleşme noktasında soluk sarı renkleri görülürken köke indikçe morlaşma yoğunlaşır. İlk başlarda, sap eti dolu ve sert iken, yaşla beraber boşluklu ve kırılgan yapıya bürünür. Sap, tek parça olup, üzerinde yüzük bulundurmaz, volvası yoktur.

Koku: Baskın bir kokusu yoktur. Koku ve tat ayırt edici özellik değildir.

Spor Baskısı: Şapka eti sarı olmasına rağmen sporlar beyaz renktedir.

Habitat: Çam-Ladin ormanlarında sıkça karşılaşılır. Kozalaklı ağaç kütüklerinde, özellikle ladin ve çamda rastlanılırken, geniş yapraklı kütüklerde çok daha az sıklıkta görülür. Ülkemizde bu türün kaydı yapıldığı bölgeler şunlardır; Çatalca- Kocaeli Bölümü, Batı ve Doğu Karadeniz Bölümleri ve Adana Bölümü.

Mevsim: Ülkemizde hem İlkbahar hem sonbaharda karşılaşılmasına rağmen, Avrupa’da ilkbahar türü olarak kayıtlara geçmiştir.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Acı Çilek Mantarının güzel ve etli görüntüsüne rağmen, çiğ tadı aşırı acıdır. Mutfak değeri olarak çok kalitesiz olarak nitelendirilen bu mantar, haşlansa dahi acılığını korur bu sebeple tüketilmemesi gereken türler arasındadır.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri için  Türkiye’nin Mantar Avcıları Facebook sitemizi de ziyaret edebilirsiniz. Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.