Beyaz Bahar Trüfü (Tuber borchii)

Beyaz Bahar Türüfü- Tuber borchii

Taksonomi – Bilimsel Sınıflandırma

Alem:  Mantarlar- Fungi

Bölüm : Ascomycota

Sınıf: Pezizomycetes

Takım: Pezizales

Aile: Tuberaceae

Cins: Tuber

Tür: Tuber borchii

Dünyada White Spring Truffles (Beyaz Bahar Trüf mantarı), Beyazımsı Trüf (whitish truffle) veya Yer Mantarı (bianchetto) olarak bilinen Tuber borchii, mutfakta kullanım için mükemmel olan, küçük, yaygın bir yenilebilir trüf türüdür. Beyaz Bahar Trüfü-White Spring Truffles (Tuber borchii), lezzet olarak, ünlü Beyaz Kış Trüfüne çok benzer, ancak aroma ve tat bakımından biraz daha az güçlüdür. Diğer Trüf türlerinin aksine, Marzuolo veya Bianchetto Truffle (Beyazımsı Trüf) olarak da adlandırılan ve Orta İtalya’da çok tutulan, oldukça pürüzsüz, soluk bir kabuğa sahip bir mantardır.

Latince adı “ borchii’”Carlo Vittadini tarafından verilmiştir (1780’de türü ilk tanımlayan doğa bilimci Von der Borch’ın anısına).

.

Genel Özellikleri:Tuber Borchii- Beyaz Bahar Trüfü, İtalya’da Marzuolo veya Bianchetto (Beyazımsı) olarak da adlandırılan,özellikle Orta İtalya’da popüler olup rağbet gören bir mantardır. 1–3 cm (0,39–1,18 inç) boyutlarında ve yuvarlak, yumru benzeri bir görünümlü, oldukça pürüzsüz, soluk bir kabuğa sahiptir. Dış yüzey ilk bakışta hafif kadifemsi ve beyazdır ve olgunlaştığında kahverengi lekelerle pürüzsüz, kırmızımsı koyu sarı bir yüzeye sahiptir. Tuber borchii bölümlendiğinde iç kısmı gençken beyazımsı, yaşla birlikte açık koyu sarı veya pembemsi kahverengidir. İç kısımdan bir dizi beyaz, bükülmüş ve dallı damarlar geçer. Olgunluk durumuna ve bulunduğu araziye bağlı olarak koyu sarıdan kırmızımsı renge kadar renk değiştiren bir trüftür. Öte yandan kesit alındığında iç eti, birkaç büyük beyaz damarlı, açık ten rengi, kahverengiye dönüşme eğiliminde olur. Bu damarlar gençken beyazımsı, olgunlaştıkça daha kırmızımsıdır. Trüf mantarı kumlu alanlarda, bazen düzensiz, engebeli bir yüzeye sahip büyümüşse, şekli yuvarlak olma eğilimindedir.  Bu Trüf mantarının ortalama boyutu, bir fındık gibi oldukça küçük veya biraz daha büyüktür, ancak bir tavuk yumurtası kadar büyük de olabilir. Trüf mantarı, patates gibi yer altında ve ağaç köklerine – özellikle de meşe ve kestane ağaçlarının köklerine yakın yerlerde, toprağın 30-50 cm altında kadar derinlerde yetişebilir. Ağaç köklerine yakın yerler seçmesinin nedeni ise, kökleri emerek ihtiyacı olan şeker ve organik asitleri sağlamasındandır.

Koku: White Spring Truffles-Tuber borchii keskin bir tada ve çok güçlü aromaya sahiptir. Güçlü aroması sarımsağı andırır ve kesildikten birkaç dakika sonra kokusunu salar. Genç örnekler hoş bir koku yayarlar, ancak olgunlaştıklarında mutfak gazını andıran hoş olmayan bir koku yaydığı bilinir. Lezzeti bazıları tarafından sarmısağı, bazıları tarafından da fındığı anımsatttığı söylenir. Bu mantarının aroması, en basit malzemelerle bile uyum sağlayarak, onları kalıcı kokusuyla tamamlar ve her yemeği tadı büyüleyici bir şölene dönüştürür.  Alliaceous bitkileriyle kendine özgü aroması ve uzun süre kalıcı tadı, onu, değerli beyaz trüf mantarı gibi uzun süre pişirilmemesi koşuluyla, çeşitli yemekler için uygun bir çeşni haline getirir.

Spor Baskısı: Mikroskopla bakıldığında, sporlar elipsoitten yuvarlak şekle, 35–55 × 25–40 mikron boyutlarında ve spor rengi kahverengidir. Ascii oldukça yuvarlaktır ve 1 ila 4 spor içerir.

Habitat: Trüf mantarı yerin altında yetişen, ağaçlar ile (özellikle Çam ağacı) simbiyotik (ortakyaşama) ilişki içinde olan bir mantardır. Çoğu mantara göre bulunması hayli zordur. Bu nedenle çoğu, insanlar tarafından değil, domuz ve köpekler tarafından keşfedilip tüketilirler. Bu trüf mantarı, çam ormanlarında ve asidik kumlu zeminde yetişen kıyı ve deniz bölgelerinin yanı sıra, çamların ve tüylü meşe, kayın ve kavakların altında bulunabileceği deniz seviyesinden 1000 metre yüksekliğe kadar daha dağlık alanları tercih eder.

Mevsim: Beyaz bahar trüfü olgunlaşma dönemi yani hasat zamanı, Ocak – Nisan arası,yani kış sonu ve ilkbahardır. 

Yenilebilirlik ve Toksisite: İçerdiği aromalar bakımından muhteşem leziz bir tatlar sunan, nadir bulunup yenilebilir bir mantar çeşidi olan türüf mantarları, dünya mutfaklarının elmasları, pırlantaları olarak isimlendirilirler. Yüzeyi sert bir kabukla sarılı olan türüf mantarı, pişirilip servis edilmeden önce kabuğu soyularak yenilir, ancak genellikle aromasının pişirme esnasında kaybolmaması için bu aşamada kabuğu soyulmaz. Trüf mantarının yüzlerce türü olmasına rağmen sadece bazıları (genellikle yumru cinsleri) damak çatlatan tarifine uyacak kadar lezzetlidir. 

Ek bilgiler: Tuber borchii- Beyaz Bahar Trüfünün birçok benzer tür vardır. Bunlardan en çok benzeyenleri; Tuber asa (olgunlaşmamış, genç örneklerinin limon şeklini alan sporları olur), Tuber oligospermum ve Tuber puberulum (daha yuvarlak sporlara sahiptir).

Trüf Mantarlarının, mantarlar aleminde dünyanın pırlantaları, elmasları olarak bilinmesinin haklı sebepleri vardır. Bunlardan biri ve belkide en önemlisi ( en basit anlatımıyla), Tuber borchii- Beyaz Bahar Trüfünün 100 gramının Avrupa pazarındaki parakende değerinin 100 Euro olduğudur. “Bana şurdan 1 kg Trüf tartarmısınız” demenin baya bir zenginlik gerektiren bir durum olduğunu söylemek hatalı olmaz sanırız. Türkiye’de de kaydı olan Tuber borchii – Beyaz Bahar Trüfüne memleketimizin Kahramanmaraş, Muğla, Aydın, Denizli, Samsun, Tekirdağ illerinde rastlanılmıştır.

Trüf mantarı avcılığı insanlar için özellikle sezonu olan ilkbahar döneminde çok karlı bir kazanç kapısıdır. Kuzey Amerika’da genel olarak arama tekniği tırmıkla toprağı kazarak gözetlemedir. Avrupa’da, avcılar trüf domuzu ve özel olarak yetiştirilen eğitimli köpekleri kullanarak arama çalışmalarını gerçekleştirmektedirler. Dişi trüf domuzları, olgunlaşmış bir trüf mantarı kokusu duyduğunda uyarı verir. Çünkü trüf mantarının kokusu ile erkek domuz salyasının kokusu birbirine çok benzemektedir. Bu durumda dişi domuzu geride tutmak çok zor olsa da trüf mantarının yeri tespit edilir ve damak çatlatan bu lezzet topraktan alınmak için bulunmuş olur. Domuzların bu yeteneği keşfedildikten sonra köpekler de bu konuda eğitilmeye başlanmış ve avcılık faaliyetlerine katılmışlardır.

Özellikle İtalyan Breed “Lagotto Romagnolo” (GALERİ de fotosu var) cins köpeğin bu konuda yeteneği çok iyidir. Köpekler, Trüf mantarını yemek için domuzlar kadar çok hevesli olmadıklarından, trüf avcılığı faaliyetlerinde domuzlara göre daha çok tercih edilirler.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur!

GALERİ

Galerideki fotoğrafların birçoğu Türkiye’nin Mantar Avcıları Facebook sitesinden ve Mümin Aksu (Mantarları Tanıyalım sitesinden-Usta lakaplı) ağabeyimizden alınmıştır. Emeği geçen herkese çok teşekkür ederiz.

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.