Boztrüf mantarı-Gri Trüf (Tuber nitidum)

Tuber nitidum – Boztrüf mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar- Fungi

Bölüm : Ascomycota

Sınıf: Pezizomycetes

Takım: Pezizales

Aile: Tuberaceae

Cins: Tuber

Tür: Tuber nitidum

Tuberaceae familyasına mensup Tuber nitidum, ülkemizde Boztrüf mantarı olarak kayıtlara geçmiştir (Türkiye Mantarları Listesi – Aralık 2020). Türkiye’de Burdur’un Bucak ilçesinde ve Denizli’nin Serinhisar ve Yatağan ilçelerinde, Kastamonu’nun Küre ve Yaralıgöz ilçelerinde ve Osmaniye’nin Zorkun yaylasında örneklerine rastlanılmıştır. Türkiye’de ki kayıtları ilk olarak Türkoğlu ve Castello tarafından 2013 yılında yapılmıştır.

Sinonimleri, Tuber malacodermum, Tuber Requienii, Tuber rufum Pico subsp.  nitidum, Tuber vacini, Tuber candidum, Oogaster nitidus ve Tuber rufum f. nitidum’dur.

Genel Özellikleri:

Ascomata: Hipoje (toprak altında), subglobose (küremsi) veya düzensiz formda, genellikle çok sıkı bir taban boşluğu, oluk şeklinde, 1-3,5 cm boyutlarındadır.

Gleba: İlk başta sert, katı ve beyazımsı, sonraları açık kahverengi, olgunlaştığında daha koyu, iki tür çok sayıda ince ve dallanan damarlı mermerimsi görünümlüdür.

T.nitidum – Boztrüf konusunda çok az kaynak vardır. Türkçe kaynak ise nerdeyse hiç yoktur. Bunun en önemli sebeplerinden biri belki de tek sebep, bu trüfün ayrı bir trüf olmadığı ve hala Tuber rufum olarak tanımlanmasıdır. Bu itilafın daha uzun yıllar süreceği kanısındayız.

Koku: Kuvvetli bir sarmısak kokusu hakimdir. Trüf mantarı köpekleri, yer mantarı böceği (Leiodes cinnamomea) ve trüf mantarı sinekleri (Suillia spp.) tarafından kolayca tespit edilebilirler.

Spor Baskısı: 

Asci: subglobose ila geniş klavat veya piriform, uzun veya kısa saplı, 50-85 x 45-65 µm, sap hariç, 1-4 (Max 5) sporludur. 

Ascospores: 20-30 (37) x 16-22 (26) µm, süs hariç, boydaki spor sayısına bağlı olarak değişken, Q aralığı = 1,15-1,40, geniş elipsoid ila oval elipsoid, sarı aşı boyası, yarı saydam, konik dikenlerle süslenmiş, ayrı, 2-3 µm uzunluğundadır.

Peridyum: 300-400 µm kalınlığında, iç içe örülmüş hiflerden oluşur.

Habitat: Tuber austivum ve Tuber panniferum ile benzer habitat- yaşam alanlarını paylaşırlar. Yaprak döken ağaçlar (Özellikle Meşe) ve kozalaklı ağaçlarla ilişkilidir. Kireçli kalkerli toprakları severler. Tuber rufum’dan daha güneşli ve kuru yerlerde bulmak mümkündür.

2016 yılı kayıtlarına göre, Türkiye’de resmi kaydı olan illerimiz arasında Denizli, Burdur, Osmaniye ve Kastamonu bulunur.

Mevsim: Boztrüfler yıl boyunca görülmesine rağmen, genellikle ilkbaharın sonlarında olgunlaşır ve hasat edilirler.

Yenilebilirlik ve Toksisite:  Boztrüf – T.nitidum, her ne kadar ağır kokusu sebebiyle tüketilmez denilse de, araştırmalarımıza göre yenilebilir trüfler arasındadır.

Ek bilgiler: T.nitidum – Boztrüf, onu bir Tuber rufum çeşidi veya formu olarak birçok yazar ve araştırmacı tarafından ayrı bir tür olarak kabul edilmemektedir. T.nitidum, Tuber rufum’un siğil ve areolat peridyumundan farklı olarak, pürüzsüz bir peridyuma sahip olmasına rağmen, iki tür arasında mikroskobik inceleme ve karakterlerde pek bir fark yoktur.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.