Volvariella volvacea – Yumurtamantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Agaricales
Aile: Pluteaceae
Cins: Volvariella
Tür: Volvariella volvacea
Volvariella volvacea, paddy straw mushroom veya straw mushroom (çeltik – saman mantarı veya saman mantarı) olarak da bilinir. Asya’da (Özellikle Doğu ve Güneydoğu Asya’da) yetiştirilen ve Asya mutfaklarında çok yaygın olarak kullanılan yenilebilir bir mantar türüdür. Türkiye’de “Yumurtamantarı” olarak bilinmektedir (TML- Aralık 2020). Dünyada en çok yetiştiriciliği yapılan 10 mantardan biridir. Yetiştirildikleri bölgelerde genellikle taze olarak tüketilirler. Mantar, taze tüketimi yanında konserve veya kurutulmuş olarakta saklanıp, ticareti yapılan bir türdür. Straw mushroom yani Yumurtamantarının, dünya çapında en çok tüketilen üçüncü mantar olduğu bildirilmiştir.
Sinonimleri (Eşanlamlı isimler), Agaricus volvaceus (1786), Amanita virgata (1797), Vajina virgata (1821), Volvaria volvacea (1871) olarak sıralanabilir.
Şapka: 5–12 cm çapında olan şapkalar genç örneklerde koniktir, sonra geniş konik hale gelir, geniş dışbükey veya çan şeklinde devam eder. Şapkası kuru, ipeksi tüylerle radyal çizgilidir. Mantar gençken gri ila kahverengimsi renklerde veya neredeyse siyahtır.
Lameller: Sık ve kısa olan lamelleri, mantar genç evrede iken beyazımsı pembe renklerdedir, olgunlaşma ile kahverengimsi pembeye döner.
Gövde-Sap: Sap üzerinde tabanda çorap veya çuval benzeri, 2-6cm boyutlarda kadifesi bir volvası vardır, ama yüzük yoktur. Sap, 6–12 cm uzunluğunda ve 1–1,5 cm kalınlığındadır. Sap lamellere doğru kademeli olarak sivrilir. Sap beyazımsı, gri veya açık kahverengimsi renklerde olabilir.
Eti beyazdır, berelendiğinde veya dilimlendiğinde renk değişmez.
Koku: Ayırt edici değildir.
Spor Baskısı: Spor baskısı rengi kahverengimsi pembe veya pembedir.
Habitat: Yumurtamantarı saprofit yani çürükçül beslenen bir mantardır. Tür, kalabalık gruplar veya kümeler halinde büyür. Genellikle talaşlarda, seralarda, bahçelerde, kompost yığınları ve benzeri yerlerde bulunur.
Türkiye’de, Orta Karadeniz Bölümü, Yukarı Murat – Van Bölümü ve Dicle Bölümünde resmi kaydı vardır (TML-Aralık 2020).
Mevsim: Özellikle yaz mevsiminde büyümelerine rağmen, iklime göre diğer mevsimlerde de bulmak mümkündür.
Yenilebilirlik ve Toksisite: İyi yenilebilir mantarlar arasındadır. Üretilen veya doğal habitatlarından toplanan V. volvacea mantarları yaygın olarak, tam olgunlaşmadan, yani düğme veya yumurta aşamasında ve perde yırtılmadan önce toplanır. Bilinmesi gereken önemli bir husus ise bu mantarın düğme aşamasında zehirli Amanita türleri ile karıştırılma riskinin olmasıdır.
Ek bilgiler: Yumurtamantarı (V. volvacea) düğme ve yumurta aşamasında, zehirli ve ölümcül zehirli Amanita türlerine benzer, ancak pembe spor izleri (Ölümcül Amanitalarda spor izleri beyazdır) dahil olmak üzere çeşitli mikolojik özelliklerle ile de ayırt edilebilirler.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.