Hortiboletus engelii – Soluk Şarap Boleti
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Boletales
Aile: Boletaceae
Cins: Hortiboletus
Tür: Hortiboletus engelii
Hortiboletus engelii, için “yalnızca enine kesitleri ve mikroskobik karakterleri inceleyerek güvenle tanımlanabilen ve diğer benzer tür ve cins mantarlardan ayrılabilen, birkaç kırmızı saplı çörek mantarından biridir” diye yazar bazı kaynaklar. Boletus edulis – Porçini – Hakiki Çörek mantarı ile lezzetini bir tutan kaynaklar da mevcuttur. Hortiboletus cinsi mantarlarına Türkiye Mantarları Listesinin uygun gördüğü isim, Şarap Boletidir. Biz de bu türü sizlere Soluk Şarap Boleti olarak anlatacağız.
Sinonimleri arasında; Boletus declivitatum, Boletus engelii, Boletus subtomentosus subsp. declivitatum, Xerocomellus engelii, Xerocomus declivitatum ve Xerocomus engelii bulunur.
Şapka: H.engelii şapkası kahverenginin çeşitli tonları olur, ancak kenarlara doğru belirgin şekilde pembemsidir. Şapka çapı 3 -7 cm arasında değişir, geniş dışbükey ve sonra düzleşen; yüzey kuru ve ince tüylüdür, genellikle küçük pullar halinde çatlar ve çatlaklarda soluk et görülür.
Şapka eti, kütikülün hemen altında kırmızımsı mor bir çizgi ile yumuşak ve çok soluk sarıdır. Şapka kütikülü, yoğun şekilde kabuklanmış hiflerden oluşan bir palisadodermdir (eski zamanlarda şehir savunması olarak kullanılan çitler veya hizalanmış sivri ahşap kazıklardan oluşan duvarlar gibi).
Tüpler ve Gözenekler: Tüpler donuk sarıdır ve yaşla birlikte yeşilimsi ve sonunda turuncu-kahverengi hale gelen parlak sarı gözeneklerde son bulur. Gövde bağlantısına borular, gövdenin yanında bir çentik veya diş ile süslüdür. Bireysel tüpler birbirine birleştirilir ve tüpler yırtılmadan ayrılamaz. Hortiboletus engelii’nin köşeli gözenekleri berelendiğinde yavaşça maviye döner.
Gövde-Sap: H. engelii, 3 – 7 cm uzunluğunda ve 4 – 8 mm çapında bir sapa sahiptir. Sap, silindirik, tepede parlak sarı ve orta bölgede küçük kırmızı noktalar veya uzunlamasına kozadan çizgilerle kaplıdır. Tabana doğru beyazımsı veya sarımsıdır. Gövde eti, apeksin yakınında soluk sarıdır, daha koyu bir sarıya dönüşür ve gövde tabanının yakınında küçük turuncu noktalar bulunur. Sap üzerinde herhangi bir mavileşme genellikle çok hafiftir ve gövde tepesiyle sınırlıdır.
Koku: Ayırt edici değildir.
Spor Baskısı: Spor baskısı kırmızımsı kahverengidir. Pürüzsüz olan sporlar 10-13 x 5-6µm boyutlarındadır.
Habitat: Hortioletus engelii, ektomikorizal bir mantardır ve genellikle meşe (Quercus sp) ve ara sıra kayın (Fagus sp) altında büyürler.
Mevsim: Yaz – Sonbahar.
Yenilebilirlik ve Toksisite: H. engelii kurtçuk istilasına çok yatkın bir mantar türüdür. Bazı kaynaklarda iyi yenilebilir olduğu bildirilmiştir..
Ek bilgiler: Tür, yalnızca mikroskobik analizlerle ayrılabilen, benzer türlerden oluşan bir kompleksten biridir (ve o zaman bile belirleme kesin olmaktan uzak olabilir). En çok, yakın akrabası Şarapboleti – Hortiboletus rubellus‘a (genç ve tazeyken çok daha kırmızı bir şapkaya sahiptir) benzer. Yine kırmızımsı bir şapkaya sahip olan ancak üzerinde kırmızı renkten yoksun olan nadir bir tür olan Rheubarbariboletus armeniacus ile karıştırılabilir
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel fotoğrafları için İtalyan Mikolog Luca Astory üstadımıza çok teşekkür ederiz. Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.