Feslik Mantarı (Rheubarbariboletus armeniacus)

Rheubarbariboletus armeniacus – Feslik Mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Boletales

Aile: Boletaceae

Cins: Rheubarbariboletus

Tür: Rheubarbariboletus armeniacus

Rheubarbariboletus armeniacus, Türkiye’de de kaydı olan, Avrupa’ya özgü Boletaceae familyasından bir mantardır. Daha önce Boletus, Xerocomus ve Xerocomellus cinslerine yerleştirilmiş olan tür 2015 yılında Rheubarbariboletus cinsine geçtiğinde bugünkü adını almıştır.

“Rheubarbariboletus”, Latince reubarbărum’dan ve kelimenin tam anlamıyla “barbar kök” anlamına gelen Yunanca bir kelimeden gelmektedir. Spesifik sıfat “armeniacus” ise Prunus armeniacus yani bildiğimiz kayısı meyvesinin rengine bir göndermedir.

Türün sinonim yani eş anlamlı isimleri arasında; Boletus armeniacus (1884), Xerocomus armeniacus (1888) ve Xerocomellus armeniacus bulunur.

Şapka: Bu mantar, yarım küreden dışbükey görünüme sahip, 4–10 cm çapında bir şapkası ile tanınır; kütikül kuru, kadifemsi ve opaktır. Bazen yetişkin mantarlarda sarı gülden, kayısı gülüne ve somon pembesine kadar değişen renkler alır. Alttaki sarımsı eti vurgulayan çatlaklarla birliktedir. Kenar boşluğu kıvrılır ve sonra uzatılır.

Rheubarbariboletus armeniacus, adının kayısı (Prunus armeniacus) anlamına gelmesine rağmen, tipik renginden farklı tonlar alabilir. 

Tüpler ve Gözenekler: Tüpçükler ince, yapışık veya adnate, altın sarısı ila zeytin sarısı renktedir ve dokunulduğunda hafifçe mavimsi hale gelir.

Gözenekler büyüktür, yuvarlaktan köşeliye kadar, rengi altın sarısıdır, daha sonra zeytin rengine eğilimli koyu sarıdır; onlar da dokunulduğunda mavimsi bir hal alırlar.

Gövde-Sap: Gövde 6-8 x 1-2 cm, silindirik, tabanda inceltilmiş, hemen hemen köklenme, fibriloz, beyaz-sarı, şapkası ile aynı renk tonları vardır.Eti oldukça sert ve liflidir, ancak kısa sürede yumuşar. Turuncu nüanslarla sarı renktedir.

Koku: Tür, hafif meyvemsi bir kokuya ve tatlı bir tada sahiptir.

Spor Baskısı: Mikroskopta bakıldığında, kütle olarak, 10-14 x 4-6 µm boyutlarda, pürüzsüz, iğ şeklinde kahverengi-zeytin sporları kaydedilmiştir. Basidia klasik veya hafif klavat, 25-35 x 8-10 µm boyutlarında olup tetrasporiktir. Sistidya iğ şeklindedir ve 40-50 x 8-11 µm boyutlardadır.

Habitat: Macaristan’da beyaz kavak (Populus alba) ile ektomikorizal bir birliktelik oluşturduğu kaydedilmiştir. Rheubarbariboletus armeniacus, güney Avrupa’da, özellikle ılıman iklime sahip bölgelerde yaygın bir türdür; geniş yapraklı özellikle kestane ağaçlarının altında tek veya gruplar halinde yetişir.

Mevsim: İlkbahar sonundan sonbahar sonuna kadar olan dönemlerde büyürler.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Yenilebilirliği ile ilgili olarak, R. armeniacus’un çok lifli yapısı nedeniyle, sapının elimine edilmesi koşuluyla iyi bir yenilebilir olduğunu söyleyebiliriz.

Ek bilgiler: Rheubarbariboletus armeniacus benzer türlerle karıştırılabilir. Hortiboletus rubellus = Xerocomus rubellus ile ayrım, sapın tabanındaki ette tipik kırmızı havuç veya vermilyon noktalarının ikincisindeki mevcudiyetine dayanır. Rheubarbariboletus persicolor = Xerocomus persicolor, ağırlıklı olarak, özellikle Quercus altında termofilik bitki örtüsü ile ilişkili büyüme, yeşilimsi lekeli, eğer çürükse, özellikle genç örneklerde, sapın eti ravent veya safran alır. Xerocomellus ripariellus = Xerocomus ripariellus ile göllerin veya akarsuların çevresi gibi sulak alanlarda yetişir, kendine özgü bir özelliği, özellikle yetişkinlikte bazen uzunlamasına çizgili olarak mor alanlara doğru uzanan gövdesidir ve şarabımsı renkleri sapın tabanındaki etin menekşe tonları, borucuklarda ve gövdenin orta bölgesinde yoğun bir şekilde mavimsi bir renge döner. Xerocomellus dryophilus = Xerocomus dryophilus, Meşe (Quercus) altında büyümesi, nemli havalarda parlak kütikül ve viskoz türleri, gençlikte güzel zinober kırmızısının tüylü renkleri, gövdenin tepesinde krom sarısı ve tabanındaki koyu kırmızı ile ayırt edilir. Sapın tabanındaki et, siyahımsıya doğru eğilimli morumsu-kırmızı tonlar sunar, bölümün başka yerlerinde yavaş yavaş mavimsi bir hal alır.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.