Ala Süngermantarı (Suillus variegatus)

Suillus variegatus – Ala Süngermantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Boletales

Aile: Suillaceae

Cins: Suillus

Tür: Suillus variegatus

Suillus variegatus, mikoloji dünyasında yaygın olarak kadife bolet (Velvet Bolete) veya alacalı bolet (variegated bolete) isimleri ile tanınan Suillaceae familyasına mensup yenilebilir bir mantar türüdür.

Şapka: 6-10 cm (max 13 cm) çapımda bir şapkaya sahiptir. Sarımsı koyu sarıdan sarımsı kahverengiye kadar değişen,bir renk hakimdir. Şapka yüzeyi neredeyse her zaman kurudur (yağmurlu havalar hariç), ince kadifemsi veya ince pullu olan şapkası olgunlaştıktan sonra dahi hafif dışbükey kalır.

Şapkanın eti soluk sarı ve yumuşaktır; şapkası kesildiğinde tüp katmanının üzerinde fark edilir derecede maviye döner – bu, normalde oldukça donuk ve kolay ayırt edilemeyen boletin ayırt edici bir özelliğidir.

Tüpler ve Gözenekler: Boletales takımındaki tüm mantarlar gibi bu türde de, şapka altında lamellerin yerine tüpler ve gözenekler vardır. Gözenekler hardal rengindedir, ancak dıştaki uçlar daha koyu turuncu/kahverengi olabilmektedir. Düzensiz, bazen bileşik ve hafif köşeli tüpler sığ ve koyu devetüyü ila tarçın veya hardal renginde olan bu gözenekler, mantar tamamen olgunlaştığında zeytin kahverengisi veya koyu sarı olarak ömürlerini tamamlarlar.

Gövde-Sap: 6-10 cm uzunluğunda, 1.5-2 cm çapında olan mantarın sapı, şapkası ile aynı renklidir (saman sarısı). Genellikle biraz daha hafif, silindirik, ancak bazen biraz daha soğanımsı şişmiş bir tabana sahiptir. Sap üzerinde bir yüzüğü veya yüzük bölgesi (kalıntı veya iz) yoktur.

Soluk sarı sap eti (dokusu) kesildiğinde önemli ölçüde renk değiştirmez.

Koku: Koku ayırt edici değildir, tadı ise oldukça asidiktir.

Spor Baskısı: Spor baskısı rengi koyu sarı veya sienna-kahverengidir. Sporlar iğ şeklinde, pürüzsüz olup, ortalama 8-11 x 3-4μm boyutlarındadır.

Habitat: Mantar, çam ile mikorizal bir birliktelik oluşturur. İğne yapraklı ağaçlardan özellikle sarıçam ağaçlarının altında bulunurlar.

Kuzey Amerika ve Avrasya’da yaygın olarak görülür.

Türkiye’de Batı ve Doğu Karadeniz Bölümlerinde resmi kaydı vardır.

Mevsim: Yaz ve Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Yenilebilir bir bolet mantarıdır. Ancak, yeneilebilir kaliteli boletlerden biri değildir çünkü pişirildiğinde metalik bir tada ve hoş olmayan bir kokuya sahip olduğu bildirilmektedir. Suillus cinsine ait mantarlarının bazı insanlarda mide rahatsızlıklarına neden olduğunu da unutmamak gerekir. Tüketilecekse şapkalarının üzerindeki zarın soyulması, tüp katmanının çıkarılması ve iyice pişirilmesi tavsiye edilir. İlk kez denediğiniz herhangi bir yenilebilir mantar türünde olduğu gibi, herhangi bir olumsuz reaksiyonla karşılaşmadığınızdan emin olana kadar sadece çok küçük porsiyonlar tüketmeniz de tavsiye edilir.

Ek bilgiler: Karaçam Kaypak Mantarı – Suillus grevillei ile karıştırılabilir. S.grevillei yani Karaçam Kaypak Mantarının da benzer bir şapkası vardır, ancak S.grevillei’nin sapı üzerindeki belirgin bir halka bölgesi olması ile ve de, gözeneklerinin çok daha büyük ve köşeli olması ile ayırt edilirler.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.

Makalenin görseller bölümündeki harika fotoğrafları bize gönderen ve kullanmamızda bir sakınca görmeyen Emekli Uzman Dr Ömer Yağlıdere hocamıza da ayrıca çok teşekkür ederiz.