Echinoderma asperum – Siğillibaş Mantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Agaricales
Aile: Agaricaceae
Cins: Echinoderma
Tür: Echinoderma asperum
Echinoderma asperum, “Freckled Dapperling “ (Çilli dapperling) İngilizce ismi ile bilinir. Bizdeki ismi ise “Siğillibaş” mantarıdır. Tür, siğilli, pullu bir şapkası ve büyük, kahverengimsi, beyaz lamelleri olan bir mantardır. Bu mantar genellikle ormanlık alanda veya parklarda ve bahçelerde ağaç kabuğu yongaları üzerinde yaşar.
En yaygın bilinen sinonimleri arasında Lepiota aspera (1886), Lepiota friesii (1872), Lepiota acutesquamosa (1871), Lepiota acutesquamosa var. furcata (1936) ve Cystolepiota aspera (1978) bulunur.
Şapka: Echinoderma asperum-Siğillibaş mantarı şapkası başlangıçta oval olup, olgunlaştıkça dışbükey veya kampanül bir görünüm kazanır. Merkezde düzgün kırmızımsı/kahverengi veya kahverengidir. Şapka çapı 10 cm ye kadar büyüyebilir.
Lameller: Lameller serbest yani saptan bağımsızdır olup çatallanma eğilimindedir. Oldukça sık ve beyazdır. Eti yani dokusu beyazdır..
Gövde-Sap: Siğillibaş mantarı sapı daha soluk, yaklaşık 10 cm uzunluğundadır ve halkanın altında seyrek kahverengi pullara sahiptir. Yüzüğü oldukça büyük, sarkık ve pamuksudur.
Koku: Yer mantarları veya yer topları olarak da bilinen Scleroderma citrinum gibi veya Lepiota cristata gibi koktuğu bildirilmiştir.
Spor Baskısı: Beyaz spor izi bırakır.
Habitat: Saprotrofik yani çürükcül bir mantardır, çoğunlukla yaprak döken ormanlık alanlarda, parklarda veya bahçelerde odun yongalarında büyürler.
Avrupa, Kuzey Afrika, Kuzey Amerika, Japonya, Avustralya ve Yeni Zelanda’dan bildirilmiştir.
Türkiye’de Güney Marmara Bölümünde, Batı ve Doğu Karadeniz Bölümlerinde, Asıl Ege Bölümünde ve Orta Kızılırmak Bölümünde resmi kaydı olan bir türdür.
Mevsim: Sonbahar.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Bazı kaynaklarda yenilebilir olduğu yazsa da, bu mantarın alkol intoleransina neden olduğu ve zehirli olabileceği bildirilmiştir. Ayrıca bazı ölümcül türleri de içeren Amanita cinsinin, bazı türleri ile karıştırılma olasılığı vardır.
Ek bilgiler: Benzer türler vardır ve bu türler aynı cinse mensupturlar; şapkasındaki ve sapının alt kısmındaki kahverengimsi pullar ve beyaz lamelleri Echinoderma cinsini oldukça ayırt edici kılar, ancak E. asperum, E. calcicola (arka planla ayni renkte siğillere ve daha az sıklıkta olan çatallanmayan lamellere sahiptir) ve nadir görülen E. hystrix (daha koyu lamel kenarları olan) gibi diğer üyelerle karıştırılabilir. Karıştırma olasılığı yüksek olan diğer nit mantarda Amanita rubescens yani Kizaran Gelin mantarıdır.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
