Ebe Garı Mantarı (Hebeloma crustuliniforme)

Ebe garı mantarı (Hebeloma crustuliniforme)

Taksonomi – Bilimsel Sınıflandırma

Alem:  Mantarlar- Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Hymenogastraceae

Cins: Hebeloma

Tür: Hebeloma crustuliniforme

Genellikle, zehirli turta (poison pie) veya Peri pastası -Peri keki (fairy cake) mantarı olarak bilinen Ebe garı mantarı-Hebeloma crustuliniforme, Avrupa ve Kuzey Amerika’da bulunan Hebeloma cinsinin lamelli bir mantarıdır. Özel adı, Latince krustulum veya küçük bisküviden türemiştir. Ciddiye alınması gereken zehirli bir mantardır. Geniş yapraklı veya iğne yapraklı ormanlık alanda ara sıra peri halkaları oluşturan bu zehirli mantar, Karadeniz de halk tarafından bilinçsizce toplanıp tüketilir. Hatta pazarlarda mevsimine göre bulmak mümkündür. Biz de bu mantarı halk dilinde bilindiği ismi ile Ebe garı mantarı olarak işleyeceğiz.

Şapka: Poison pie -Zehirli tura mantarı şapka çapı 3-10 cm boyutlarındadır. Başlangıçta dışbükey olup ilerki evrelerde daha düz bir şapka meydana gelir. Genellikle şapka merkezinde geniş bir umbo (çıkıntı) bulunur. Şapka merkezinde renk krem rengi , saman sarısı veya kırmızımsı tonlarda olur. Şapka yapısı nemli hafif yağlı ve merkezde daha fazla sümüksü bir yapı vardır.

Lameller: Genç örneklerde şapka ile uyumlu renkte olan mantar, sporlar olgunlaştıkça kahverengi, ve yaşlı evrelerde kuruyarak daha koyu kahverengi renk alır. Lamellerin üzerini kaplayan siyah su damlacıkları meydana gelir ki, bu da tanımlamada önemli rol oynar.

Gövde-Sap: Sap rengi beyaz veya çok soluk sarı; tepeye doğru etli ve silindirik; 5 ila 9 cm uzunluğunda, 1 ila 2 cm çapında; bazen tabanda sap daha şişkin haldedir.

Koku: Turp kokusunu andırır. Acı tadı vardır.

Spor Baskısı: Kırmızımsı kahverengi.

Habitat: Ülkemizde yaygın şekilde görünen bu mantar, geniş yapraklı ve iğne yapraklı ağaçların altında; bazen tek başına, ancak daha sık çizi halinde cadı halkalarında, orman içi yaprak döken ağaçların çayırlık olan bölümlerinde kümeler halinde görülür.

Mevsim: Sonbahar aylarından kış aylarına kadar.

Yenilebilirlik ve Toksisite:  Hebeloma crustuliniforme – Ebe garı mantarı ☠️zehirlidir☠️. Kesinlikle tüketilmesi tavsiye edilmez. Bu mantarın semptomları şiddetli gastrointestinal yapıda olanlar, yani tüketildikten bir kaç saat sonra kusma ishal ve kolik karın ağrısıdır. Toksinlerin kimliği belirsizdir, sadece birkaç Hebeloma türü analiz edilmiştir. Hebeloba sinapizans, hücreler için toksik olan bir triterpen içerir bu şaşırtıcı şekilde bir çok hebeloma cinsinde görülmektedir. Hiç bir mantar sağlığımızdan daha önemli değildir.

Ek bilgiler: Hebeloma crustuliniforme Ebe garı mantarı; Aynı aileden kendi gibi olan zehirli Hebeloma sinapizans’a benzetilir. Genel olarak Hebeloma türü mantarlardan uzak durmakta fayda vardır.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur!

Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.