Bahçeboleti (Hortiboletus bubalinus)

Hortiboletus bubalinus – Bahçeboleti

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Boletales

Aile: Boletaceae

Cins: Hortiboletus

Tür: Hortiboletus bubalinus

Hortiboletus bubalinus, Boletaceae familyasına ait yenilebilir bir bolet mantarı türüdür. Ascot hat ve Poplar Bolete (Kavak Boleti) olarak da bilinir. Türkiye Mantarları Listesinde bu mantar için uygun görülen isim “Bahçeboleti” olmuştur. Biz de Mantarlı Yaşam olarak bu türü sizlere Bahçeboleti ismi ile anlatacağız.

Cins adı olan Hortiboletus, latince “hortus” kelimesinden gelir ve “bahçe” demektir. H. bubalinus mantarının, genellikle kavak, ıhlamur ve misket limonu gibi bahçe ağaçlarıyla ilişkili olmasıyla açıklanabilir.

Tür, ilk kez 1991 yılında Boletus bubalinus olarak tanımlanmıştır. 1993 yılında ise Xerocomus cinsine aktarılmıştır. 2014 yılında Xerocomellus cimsine konuşmıştur. 2015 yılında türü Hortiboletus cinsine aktaran ve Hortiboletus bubalonus olarak yeniden isimlendiren Bálint Dima olmuştur. Eşanlamlıları yani Sinonimler arasında, Boletus bubalinus, Xerocomus bubalinus ve Xerocomellus bubalinus bulunur.

Şapka: Ortalama 5-12 cm çapında olan şapkası, ilk başlarda yarım küre şeklinde olup, daha sonra dışbükey ila nerdeyse düz görünüm kazanır. Şapka rengi koyu sarı, kayısı tonları, devetüyü rengi, soluk kahverengi, kırmızımsı- kahverengi, sarı-kahverengi ila bakırımsı kahverengi olabilir. Genellikle şapkas kenarlarına doğru daha soluk renkler alır. Yüzey ilk zamanlar kuru ve kadifemsi olup, daha sonra pürüzsüz veya çok ince çatlaklı olabilir.

Eti şapkada beyazımsı, şapka kütikülünün (zarının) altında belirgin pembemsi, sapta sarımsı ve sap tabanında turuncu-kahverengidir. 

Tüpler ve Gözenekler: Tüpler zeytin renginde olup, soluk sarıdan sarıya olabilir. Kesildiğinde ve berelendiğinde maviye döner. Gözenekler de tüpleri ile aynı renktedir, onlar da zedelendiğinde maviye döner. 

Gövde-Sap: Mantarın sapı yani gövde, silindirik, ventrikoz veya yumru şeklindedir. Sap üzeri sarımsı ve genellikle baştan sona çok ince kırmızı granüllerle kaplıdır. Mantarın yaşla birlikte rengi biraz değişir, kesildiğinde veya berelendiğinde ise maviye döner

Koku: Koku ve tat ayırt edici değildir.

Spor Baskısı:  Spor baskısı rengi kahverengi olup, sporlar 11–15 × 4.5–5 μm boyutlarında, pürüzsüz, silindirik veya yuvarlaktır. Spor Baskı Kahverengi.        

Habitat: Kentsel alanlarda, parklarda, çimlerde, ve bahçelerde bulunurlar. Özellikle kavak (Populus) veya ıhlamur (Tilia) ağaçları ile ilişkili olduğu bildirilmiştir. Literatürlerde mikorizal konakçı yelpazesinin muhtemelen daha geniş olduğu ve huş ağacı (Betula), kayın (Fagus) ve ladin (Picea) ağaçları ile de mikorizal olabileceği bildirilmiştir. Dağılımı henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Bulgaristan, Fransa, Macaristan, İtalya, Hollanda, Norveç, İsveç ve İngiltere ve Türkiye’den bildirilmiştir.

Türkiye’de de resmi kaydı olan türe, Asıl Ege Bölümünde rastlanmıştır.

Mevsim: Yaz – Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Yenilebilir bir bolet türü olduğu bildirilmiştir.

Ek bilgiler: Bu mantarın Türkiye kaydı, ilk kez 2019 yılında Doç Dr Hakan ALLI, İsmail ŞEN ve Gülçin TEVLİM tarafından  yapılmıştır. Bu bilimsel çalışmada Muğla’dan toplanan örnekler kullanılmıştır. Mantarın Türkiye kaydında çalışan tüm hocalarımıza teşekkür ediyoruz.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.