Bolbitius reticulatus – Çizgili Gübremantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Agaricales
Aile: Bolbitiaceae
Cins: Bolbitius
Tür: Bolbitius reticulatus
Bolbitius reticulatus, Gübremantarıgiller (Bolbitiaceae) familyasına mensup tüketilmeyen saprotrofik yani çürükçül bir mantardır. İngilizce ismi “Netted Fieldcap” olan, henüz bilinen veya resmi bir Türkçe adı olmayan bu mantarı sizlere “Çizgili Gübremantarı” olarak anlatacağız!
Bu türün ilk Türkiye kaydı, 2022 yılı Aralık ayında değerli hocamız Oğuzhan Kaygusuz tarafından, Doğu Karadeniz Bölgemizin güzel ili Artvin’in, Borçka ilçesinden, Ekim 2015’te toplanan örnekler ile yapılmıştır.
Bolbitius aleuriatus ile sinonim yani eş anlamlıdır.
Şapka: 1-3 cm çapındaki şapkası başlangıçya dışbükey veya geniş koniktir. Olgunlaşma evresinde geniş çan şeklinde veya geniş dışbükey olur. En son evrede nerdeyse düz hale gelir. Kırılgan bir yapısı olan şapka, ilk başta gri ila mor-gri veya mordur. Genellikle daha koyu bir merkezle grimsi bronz ila gri veya leylak grisi olur; taze olduğunda vizkoz, yapışkanımsı ve pürüzsüzdür.
Şapka yüzeyi belirgin bir şekilde damarlı-retiküle görün-mü ile karakterizedir. Bu sebepten tür ismi için “reticulatum” düşünülmüş ve de konulmuştur.
Lameller: Saptan bağımsız veya ona çok dar bir şekilde bağlı olan lameller, yakın, kısa ve sıktır. Mantar ilk başta beyazımsı veya hafif pembemsi ila kahverengimsidir, daha sonra tarçın kahverengi olur.
Gövde-Sap: Sap 1.5–4 cm uzunluğunda ve 1-3 mm kalınlığındadır. Her bölgesi eşit kalınlıkta olup, oldukça kırılgan, içi boş, ince pullu ila tozlu veya az ya da çok pürüzsüzdür. Sap rengi beyaz ila sarımsı veya sarıdır. Sap üzerinde yüzük bulunmaz.
Mantarın dokusu yani eti beyazımsı olup, kesildiğinde berelendiğinde rengi değişmez.
Koku: Koku ve tat ayırt edici değildir.
Spor Baskısı: Spor baskısı rengi kahverengi ila donuk kırmızımsı-kahverengidir. Sporlar 8.5-11.0 x 4.5-6 µm boyutlarında olup, geniş elipsoid, pürüzsüz, küçük gözenekli ve nispeten kalın duvarlıdır. KOH’da kahverengidir. Basidia ise klavat ve 4 sporludur.
Habitat: Saprotrofik bir mantardır. Çoğunlukla sert ağaçların ölü odunlarında, ormanlık alanlarda çürüyen kütükler üzerinde ve kentsel ortamlardaki odun yongalarında, tek başına veya dağınık olarak büyürler.
Mevsim: Yaz ve Sonbahar. Ilıman iklimlerde kış mevsimi bitene kadar görmek mümkündür.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Tüketilmez.
Ek bilgiler: Bolbitius reticulatus büyük olasılıkla, kendisi gibi çizgili bir kenarı olan ve aynı habitatlarda büyüyen diğer bir saprotrofik tür Pluteus longistriatus ile karıştırılır; Ancak, tipik olarak kahverengi, viskoz olmayan bir şapkası, olgunlukta pembemsi olan saptan bağımsız lamelleri ve kahverengimsi ila kırmızımsı-kahverengi spor baskısı ile ayırt edilebilir.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
