Cantharellus amethysteus – Morkızmantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Cantharellales
Aile: Cantharellaceae
Cins: Cantharellus
Tür: Cantharellus amethysteus
Cantharellus amethysteus, The Amethyst Chantrelle İngilizce ismi ile bilinen bu mantar Türkiye’de “Morkızmantarı” olarak bilinir.
Cantharellus amethysteus, beyaz olan dokusu (eti) yaşlandıkça sararan Chanharellus cinsine mensup tüketilebilir güzel bir mantardır.
Tür ilk olarak Fransız mikolog Lucien Quélet tarafından Cantharellus cibarius var. amethysteus ismi verilerek bilimsel olarak tanımlanmıştır. 1887′ yılında ise İtalyan mikolog Pier Andrea Saccardo tarafından şu anda kabul edilen bilimsel adı verilmiştir.
Şapka: Şapka çapı 5-10 cm’e kadar olabilmektedir. Başlangıçta düz, ancak daha sonra olgunlaştıkça genellikle merkezi olarak bastırılır ve genellikle düzensiz dalgalı bir kenar geliştirir. Arka plan rengi açık sarıdan koyu yumurta sarısı sarısına kadar değişir, ancak üstte morumsu veya ametist rengi pullu bir tabaka bulunur.
Lameller: Şapka altında, diğer Cantharellus türlerinde olduğu gibi gerçek lameller bulunmaz. Lamel yerine damarlı yapılar bulunmaktadır. Bu sarı buruşuk damarlar verimli (spor üreten) yüzeyi oluşturur. Damarlar çok kalın ve akıntılıdır, gövdeden aşağı doğru uzanır ve gövdeye yakın kısımlarda daha düzdürler. Şapka kenarına yakın ise çatallanma görülür ve şapka kenarına doğru daha fazla kıvrımlıdırlar.
Gövde-Sap: Sap genellikle şapkasından biraz daha soluktur ve de 1 – 2 cm çapındadır, genellikle 2 cm’den uzun değildir.
Koku: Genç ve taze örnekler yakın akrabası Sarıkız Mantarı-Cantharellus cibarius gibi kayısı veya meyvemsi kokar.
Spor Baskısı: Spor baskısı rengi beyazımsı veya soluk sarıdır (bazen hafif pembemsi bir renk tonu ile). Sporlar, silindirik ila uzun elipsoid, olup, 8-10 x 5.5-6 μm boyutlarında, pürüzsüz ve inamoloiddir.
Habitat: Ektomikorizal (bitki veya ağaç köklerinin dış yüzeyini sarar, içine girmez) bir tür olan Morkızmantarı, genellikle sert ağaçların, özellikle de meşe ağaçlarının (ve de Kayın ve Huş ağaçlarının) altında büyürler. Çok nadirende olsa çam ağaçlarının altında veya yakınında da bulunurlar. Avrupa’da İskandinav ülkelerinden Akdeniz’e kadar her yerde bulunur. Ancak, Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde daha yaygın olduğu bildirilmiştir. Türkiye’de de resmi kaydırılan türe Istranca Bölümünde rastlanmıştır (Aralık 2020-TML).
Mevsim: Yaz- Sonbahar.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Popüler yenilebilir mantar olan Sarıkız Mantarı (Cantharellus cibarius) ile çok yakından ilişkili olan Morkız Mantarı en az onun kadar lezzetli ve aranan bir mantardır.
Ek bilgiler: Sarıkız Mantarı-Cantharellus cibarius ile benzerlik gösterir. Ama, Sarıkız Mantarında morumsu renkler olmaz, daha sarı veya altın sarısı renklerdedir.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
