Cantharellus minor – Cücekız Mantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Cantharellales
Aile: Cantharellaceae
Cins: Cantharellus
Tür: Cantharellus minor
Cantharellus minor, Türkiye kaydı yeni yapılmış (Ocak 2025) yenilebilir bir Cantharellus türüdür. Tür, ilk kez Rize’de bulunan örnekler kullanılarak, değerli akademisyenlerimiz Prof Dr İbrahim Türkekul ve Doç Dr Ali Keleş tarafından kayıt altına alınmıştır. Akademisyen hocalarımıza çok teşekkür ediyor ve başarılarının daim olmasını diliyoruz.
Bu mantar, Cantharellus cinsinin en küçüklerinden biridir. Bu sebeple ve de Latince “minor” isminden de esinlenerek tür için “Cücekız Mantarı” geçici isim olarak uygun gördük. Cantharellus minor türünü sizlere “Cücekız Mantarı” Türkçe ismi ile anlatacağız.
Şapka: Şapka (pileus) çapı 5-25 mm kadardır. Mantar gençken genişçe konveks, zamanla düz-konveks veya hafifçe içe çöküktür. Şapka kenarları içe kıvrıktır ve dalgalı görünüm arz eder, ortada bazen delik gelişebilir. Şapka yüzeyi kuru veya hafif nemli olabilir. Şapkası bazen huni görünümlü olabilmektedir. Şapka, parlak sarıdan sarımsı-turuncuya renklerdedir.
Lameller: Cantharellus minor lamelleri çok dar, seyrek, az dallanmış, sap boyunca aşağıya doğru inen, şapkayla aynı renkte yani sarımsı lamelleri, olgunlukta sarımsı beyaz olmaktadır.
Gövde-Sap: Sap, silindirik yapıda, yüzeyi düzgün ve şapka ile aynı renkte, 2–5 cm boyunda ve 1-6 mm kalınlığındadır. Sap tabana doğru incelme gösterir ve pürüzsüzdür.
Dokusu, zayıf yapılı olup, sarımsı ile turuncumsu tonlar arasında renklerdedir.
Koku: Kokusu ayırt edici olmamakla birlikte, hoş aromatik bir tada sahiptir.
Spor Baskısı: Türün spor baskısı rengi sarı veya sarı tonlardadır. Bazidyosporlar, 8-10 x 5-6,5 µm (mikrometre) boyutlarında, yumurta şeklinde-oval ve yüzeyleri pürüzsüzdür. Bazidyumlar ise 2-6 sterigmalı olup, 55-75 µm boyutlarındadır.
Habitat: Meşe ve diğer sert ağaçlarla mikorizal ilişki kurar. Zaman zaman yosunlar arasında toplu şekilde büyürler.
ABD’nin doğu bölgelerine özgü bir mantardır. Rocky Dağları’nın doğusunda yaygın olarak bulunur. İllinois, Indiana ve Québec bölgelerinden toplanmış örnekler üzerinden tanımlanmış ve görselleştirilmiştir (Bhatt ve ark., 2016). Türkiye’de ise sedefe Rize elimizden bildirilmiştir.
Mevsim: ilkbahar sonundan Sonbahar bitimine kadar.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Cinsin diğer üyelerine nazaran daha küçük olmalarına rağmen, en az onlar kadar yenilebilir olduğu bilinmektedir.
Ek bilgiler: Benzer türler arasında C. tabernensis, Craterellus ignicolor ve çok dairesel bir kenar, oldukça düz gövde ve çatallanmayan lamellere sahip olan Gloioxanthomyces nitidus bulunur.
Bu tür halk arasında genellikle “Small Chantrelle (Küçük Kanterel)” olarak adlandırılır. Yerel köylüler bu mantarı Sarıkız – Kazayağı mantarı olarak bildiğimiz, Cantharellus cibarius ile sıkça ve kolayca karıştırabilir: Her iki türü aynı mantarmış gibi birlikte toplarlar. C. cibarius ise halk arasında genellikle “Golden Chantrelle (Altın Kanterel)” olarak bilinir. Yerel köylüler, bu mantarı huni şeklindeki yapısı ve yumurta sarısı rengi ile kolaylıkla tanıyabilirler.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
