Bohçalı mantar (Cudonia circinans)

Cudonia circinans – Bohçalı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Ascomycota

Sınıf: Leotiomycetes

Takım: Helotiales

Aile: Cudoniaceae

Cins: Cudonia

Tür: Cudonia circinans

Cudonia circinans, Redleg jellybaby (kırmızı bacaklı jel bebek) olarakda bilinir. Ladin ve kozalaklı ağaçların nemli yerlerini tercih eder, fazlaca çürümüş ağaç üzerinde veya orman çöpleri içinde sürü halinde veya kümeler halinde dağınık olarak gelişir; yaz sonu ve sonbahar aylarında görülebilir. Bu mantarın ölümcül bir tür olduğu bazı kaynaklarda belirtilmiştir. Türkiye’de de kayıt altına alınan (Doğu Karadeniz Bölümü) bu türü Türkiye Mantarları Listesi (Aralık 2020) kitabımızdaki ismi ile yani “Bohçalı mantar” olarak tanımlayacağız.

Şapka: 10–20 mm çapında, kenarları kıvrımlı, yastık şeklinden düzensiz dışbükeye, üst yüzey pürüzsüz, bazen biraz kırışık, kuru, kremsi ila soluk pembemsi bronz bir şapkası vardır. Şapka alt yüzeyi üst yüzeye benzer.

Gövde: Sap 1.5–3 cm uzunluğunda ve 2–5 mm kalınlıktadır. Kuru, toprağa yakın kısımlarda pürüzsüz veya çok ince tüylü olan sap genellikle şapkanın alt yüzeyine uzanabilen uzunlamasına oluklar veya çıkıntılar bulundurur. Sap rengi kahverengi ila morumsudur.

Et: İnce, önemsiz ve jelatinli değildir.

Koku: Ayırt edici bir kokusu yoktur.

Spor Baskısı: Asiküler sporlar, hafif kavisli, pürüzsüz ve hiyalindir. Sporlar 45 × 2-3 μm boyutlarda ve çapraz bölmelidir.           

Habitat: Ladin ve kozalaklı ağaçların nemli yerlerini tercih eder, fazlaca çürümüş ağaç üzerinde veya orman çöpleri arasında sürü halinde veya kümeler halinde dağınık olarak gelişir.

Mevsim: Yaz sonu ve sonbahar aylarında görülmektedir.

Yenilebilirlik ve Toksisite: C.circinans zehirli bir türdür; ölümcül türlerde bulunanlarla aynı potansiyele sahip toksik maddeler içerdiği bildirilmiştir. Gyromitra esculenta  dan daha küçük miktarlarda olsa bile, C.circinans tüketimi uzun süreli gyromitra sendromunu tetikleyebilir. Mantar zehirlenmeleri hakkındaki yazımızı okuyunuz.

Ek bilgiler: C.circinans’a benzer türler; Leotia lubrica, daha yaygındır, çok daha büyük boyutlara ulaşır, jelatinimsi bir kıvama sahiptir, sarı-yeşilimsi şapka, sarı gövde ve tamamen farklı sporlar ile tanınır.

Sarcoleotia globosa daha koyu, siyahımsı-kahverengi bir şapkası ve farklı mikroskopisi vardır;

Mitrula paludosa  daha düzensiz, uzun veya neredeyse küresel bir şapkaya sahiptir, turuncu-sarı, beyazımsı bir gövdeye sahiptir ve çok farklı bir habitatta, çok nemli yerlerde, suyla kesişen, ıslanmış veya daldırılmış odunsu döküntülerde büyür.

Vibrissea truncorum ölü ve ıslanmış ağaçlarda bulunur ve ayrıca sarı bir şapkaya ve kararmış bir gövdeye sahiptir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.