Hydnellum concrescens – Kabukağlayan Mantarı
Taksonomi – Sınıflandırma
Alem: Mantarlar – Fungi
Bölüm: Basidiomycota
Sınıf: Agaricomycetes
Takım: Thelephorales
Aile: Bankeraceae
Cins: Hydnellum
Tür: Hydnellum concrescens
Hydnellum concrescens, yaygın olarak zonlu hydnellum (the zoned hydnellum) veya zonlu diş mantarı (zoned tooth fungus) olarak bilinen, yenilmeyen bir mantardır. Tür Thelephorales takımının Bankeraceae familyasında yer alır.. Mantarın bilinen diğer İngilizce isimleri arasında Blue-Gray Hydnellum, Bluish Hydnellum, Blue Spine, Blue Tooth ve Bluish Tooth bulunmaktadır. Türkiye Mantarları Listesinde (Aralık 2020), akademisyenlerimizin bu mantara verdikleri Türkçe isim “Kabukağlayan” mantarıdır. Bizde bu enteresan türü sizlere bu isim ile anlatacağız.
Tür ilk kez 1796 yılında Christiaan Hendrik Persoon tarafından tanımlanmış ve Hydnum concrescens iki terimli adını verilmiştir. Bu mantarın şu anda kabul edilen bilimsel adını, Amerikalı mikolog Howard James Banker (1866 – 1940) vermiş ve tür 1906 Hydnellum cinsine aktarılmıştır.
Sinonimleri arasında, Hydnellum scrobiculatum var. zonatum, Hydnellum zonatum, Hydnellum fasciatum, Hydnellum queletii ve Hydnellum vespertilio bulunmaktadır.
Şapka: Bireysel şapkalar tamamen olgunlaştığında 2 ila 5 cm arasında değişir. Şapka yüzeyi karakteristik eşmerkezli renk bölgelerine sahip olup, hafif huni şeklindedir. Başlık aynı zamanda merkezden kenarlara doğru uzanan radyal çıkıntılara da sahip olabilir. Bazen yuvarlak, ancak çoğunlukla oval veya çok lobludur. Başlangıçta sığ kubbeli veya düz tepeli, ancak ince kadifemsi inişli çıkışlı bir yüzeye sahip, sonra hafif huni görünümlü olur; eşmerkezli olarak bölgelenmiş, kenarlara doğru beyaz veya çok soluk pembemsi-devetüyü, kararmadan ve çürümeden önce merkezden kırmızımsı kahverengiye dönüşüyor. Şapkanın eti sert ve liflidir. Yerden yüksekliği 3 – 6 cm kadardır.
Dişler: 1 ila 5 mm uzunluğunda (şapka kenarına yakın en kısa) ve çapı 1 mm’den az olan dişler (dikenler), kalabalık ve düzensizdir. Dikenlerin rengi başlangıçta pembemsi olup, mantar ve sporlar olgunlaştıkça koyulaşır ve kahverengiye döner.
Gövde-Sap: Bazen sadece 1 cm, bazen de 3 veya 4 cm kadar uzun olabilir. Ancak, gövdenin büyük kısmı toprak altındadır. Sap çapı 0.7 ila 2 cm kadar olup, tabana doğru sivrilir.
Koku: Ayırt edici olmamakla birlikte, hafif unsu bir kokusunun ve acı tadının olduğu bildirilmiştir.
Spor Baskısı: Spor baskısı rengi soluk kahverengidir. Sporlar, düzensiz, yarı küresel, siğiller hariç 4.5-6 x 3.5-4.5 µm boyutlarında olup, kaba siğillerle süslenmiştir ve amiloiddir.
Habitat: Sert ağaçlarla (özellikle meşe ve kayın) mikorizal olan, yalnız veya toplu halde bulunabilen bir mantardır. Bazen, çam ve ladin gibi kozalaklı, iğne yapraklı ağaçlarla da görülürler. Türkiye’de Doğu Karadeniz Bölümü ile Akdeniz Bölgesinde resmi kaydı vardır.
Mevsim: Yaz – Sonbahar.
Yenilebilirlik ve Toksisite: Kabukağlayan Mantarı tüketilmeyen mantarlardandır.
Ek bilgiler: Benzer türler vardır; Hydnellum scrobiculatum ile çok benzerler, ancak çam ağaçlarının altında bulunur ve biraz daha küçük sporları vardır.
Hydnum rufescens ile benzerler, ancak H. rufescens, eşmerkezli bölgeleri yani zonları olmayan, ten renginde bir mantardır, dikenleri de sapa doğru akan değil, gövdeye bitişiktir.
Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.
GALERİ
Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.
