Bakırsarısı Bolet (Imperator luteocupreus)

Imperator luteocupreus – Bakırsarısı Bolet

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Boletales

Aile: Boletaceae

Cins: Imperator

Tür: Imperator luteocupreus

Imperator luteocupreus, Boletaceae familyasından zehirli bir bolet mantarı türüdür. Güney Avrupa’ya özgüdür ve kestane (Castanea) ve meşe ağaçları (Quercus) altında bulunur. Başlangıçta Boletus cinsinde Boletus luteocupreus  olarak tanımlanmış olmasına rağmen, filogenetik çıkarımlara dayanarak 2015 yılında, Bulgar mikolog Boris Assyov ve arkadaşlarınca oluşturulan, yeni “Imperator” cinsine yerleştirilmiştir. Bu Imperator cinsine ait türü sizlere “Bakırsarısı Bolet Mantarı” olarak analtacağız.

Şapka: 12 cm çapa kadar büyüyebilen şapkası, önce yarım küre, daha sonra dışbükeydir. Yüzey dokusu biraz kadifemsi başlar ve yaşla birlikte daha pürüzsüz hale gelir. Şapka rengi pastel sarı ve uçuk sarıdan uçuk turuncuya değişebilir, benekli açık turuncu, koyu turuncu veya kırmızımsı turuncu da olabilir.  

Sap (Gövde): Stipe yani sap şişkin, pastel sarı ve açık sarıdan canlı parlak sarıya, yoğun çok ince turuncu kırmızı veya kırmızı ağ ile kaplıdır. Sap yüzeyi en ufak bir dokunuşta dahi güçlü bir şekilde mavileşir. 

Meyve eti sert ve çok yoğudur. Sap limon sarısı, bazen sap tabanında kırmızıdır. Havayla temas ettiğinde (berelendiğinde veya kesildiğinde) anında mavileşir, yarım saat içinde solar ve ardından soluk turuncu kırmızıya dönüşür.  

Gözenekler ve Tüpler: Şapka altında yer alan gözenekler kırmızıdır, soğanlı şerit sarı belirgin kırmızı ağ benzeri bir desenle kaplanır ve 9 cm yüksekliğe ve 5 cm kalınlığa sahiptirler. Tüpler, sarı, havaya maruz kaldığında mavileşir. Gözenekler parlak kırmızı, nadiren şapka kenarına yakın yerlerde turuncu kırmızıdır, morardığında ise mavi-siyah renkte olur..

Mantarın tüm kısımları kesildiğinde veya berelendiğinde koyu mavi renkte boyanır.

Koku: Ayırt edici değildir. Asidik bir tadı olduğu bildirilmiştir.

Spor Baskısı: Spor baskısı rengi Zeytin kahverengisi (Olivaceous brown) olup, sporları 12–18.5 × 5.5 μm boyutlarındadır. 

Habitat: I. luteocupreus Kanarya Adaları, Menorca, Kıbrıs, Sırbistan, Kuzey Makedonya, Moldova, Sicilya, Korsika, Fransa, Almanya, ve İtalya’dan bildirilmiştir. Nadir olduğu İspanya ve Bulgaristan’da da resmi kaydı vardır. Yunanistan ve İsviçre’de de bulunabilir. Özellikle yaprak döken ormanlardaki meşe ağaçları (Quercus) altında yetişir. Bulgaristan’da tatlı kestane (Castanea sativa) altında yetiştiği gözlemlenmiştir.

Mevsim: Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: Alttaki çizelgede isimleri geçen Imperator cinsine mensup 3 türünde kesin olmamakla birlikte, zehirli olduğu (reputedly poisonous) bildirilmiştir. Mantarlı Yaşam olarak bu 3 türden de uzak durulmasını tavsiye ediyoruz.

Ek bilgiler: Benzer türler vardır; Farklı renkte bir şapkaya sahip olan yakın akrabası Imperator rhodopurpureus’a benzer. Ayrıca, Imperator torosus ile karıştırılabilir, ancak daha sonraları az ya da çok gelişmiş olivalı (zeytinimsi) renk tonu ve sarı gözenekleri olan bir şapkaya sahiptir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Bulgar Mikolog Boris Assyov hocamıza, güzel fotosu ile destek olan Bora Çakır kardeşimize ve web sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.