Gri Sap Örgübacak (Leccinum cyaneobasileucum)

Leccinum cyaneobasileucum – Gri Sap Örgübacak Mantarı

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm: Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Boletales

Aile: Boletaceae

Cins: Leccinum

Tür: Leccinum cyaneobasileucum

Leccinum cyaneobasileucum, dünya mantar literatüründe “Greyshank Bolete” (Gri Sap Boleti) ismi ile tanınan Leccinum cinsine mensup, zehirli olmayan bir mantar türüdür. Tür ilk kez 1991 yılında Lannoy & Estadès tarafından tanımlanmıştır. Sinonimleri arasında Leccinum brunneogriseolum ve Leccinum brunneogriseolum f. chlorinum bulunur.

Genel adı olan Leccinum, mantar anlamına gelen eski İtalyanca bir kelimeden gelir. Spesifik sıfat cyaneobasileucum ise, kesildiğinde veya başka bir şekilde hasar gördüğünde sap tabanındaki mavileşmeye bir referanstır.

Şapka: L. cyaneobasileucum şapkası, genellikle gri kahverenginin çeşitli tonlarındadır. Ancak, çok nadir bulunan bir albino formu da vardır. Leccinum şapka genellikle daireseldir ve yalnızca ara sıra hafifçe şekilsizdir. Kenarları ise biraz dalgalıdır.

Şapka yüzeyi çok ince ve iri yapılı (kadife gibi) olup, genç örneklerinin sapları ince tabakanın kenarı tüplerden çok az dışarı taşar. Başlangıçta yarı küresel olan ve daha sonra dışbükey hale gelen, ancak tamamen düzleşmeyen şapkalarının çapı, tamamen geliştiğinde 4 ila 8 cm arasında değişir.

Tüpler ve Gözenekler: Çapı tipik olarak 0,5 mm olan dairesel tüpleri, geniş ölçüde sapa bitişiktir. 1 ila 1,5 cm uzunluğunda, kirli beyaz ve gri-kahverengi renktedirler.

Tüpler, benzer renkli gözeneklerde sonlanır. Çürükler oluştuğunda gözenekler hızlı bir renk değişimine uğramaz, ancak yavaş yavaş biraz kahverengiye döner.

Gövde-Sap: Çok soluk gri ila grimsi kahverengi arasında değişen ve yaşlandıkça daha da grileşen aynı renkli pullarla kaplı olan L.cyaneobasileucum’un sapları 1 – 2.5 cm çapında ve genellikle 7 – 14 cm yüksekliğindedir.Olgunlaşmamış örneklerin genellikle fıçı şeklinde gövdeleri vardır; Olgunlukta gövdelerin çapı daha düzenli hale gelir, genellikle hafifçe klavikasyonlu ve tepeye doğru sivrilir.

Sapın eti beyazdır ancak bazen kesildiğinde veya kırıldığında tepeye yakın yerde hafif pembeye döner ve tabanda her zaman maviye döner (ancak çoğu zaman sadece çok sınırlı bir bölgede). Sap tabanının dış kısmı genellikle sümüklü böceklerin, salyangozların veya böceklerin yüzeyine zarar verdiği yerlerde en çok fark edilen mavi bir renk tonuna sahiptir. Bu, çok önemli ve faydalı bir tanımlama özelliğidir.

Koku: Koku ve tat ayırt edici değildir.

Spor Baskısı: Spor baskısı rengi soluk kahverengidir. Sporlar iğ şeklinde olup, 13-19 x 4-6,5 µm boyutlarındadır. Basidia genellikle 4 sporludur, ancak nadir de olsa 2 sporlu da olabilir.

Habitat: Tüm Leccinum türleri gibi L. cyaneobasileucum türü de ektomikorizaldir ve çoğu yalnızca bir ağaç cinsinde bulunur. L. cyaneobasileucum yalnızca huş ağaçları ile (Betula spp.) mikorizadır.

Mevsim: Yaz -Sonbahar.

Yenilebilirlik ve Toksisite: L. cyaneobasileucum genellikle iyi yenilebilir bir mantar olarak kabul edilir.

Ek bilgiler: Benzer türler vardır; Leccinum scabrum kesildiğinde veya berelendiğinde sap tabanında mavileşmez; genellikle L. cyaneobasileucum’dan oldukça büyüktür ve yüzeysel olarak birbirine çok benzeyen bu iki boleti ayıran mikroskobik karakterlerde önemli farklılıklar vardır. Leccinum versipelle’in şapkası çok daha turuncudur ve sap tabanında mavi-yeşil renkte morlukları vardır.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarımıza göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz. Web Sitemizde emeği olan herkese çok teşekkür ederiz.