Kızıl Pullu Mantar (Lepiota kuehneri)

Lepiota kuehneri -Kızıl pullu

Taksonomi – Sınıflandırma

Alem: Mantarlar – Fungi

Bölüm : Basidiomycota

Sınıf: Agaricomycetes

Takım: Agaricales

Aile: Agaricaceae

Cins: Lepiota

Tür: Lepiota kuehneri

Lepiota kuehneri, Agaricaceae ailesine ait, ölümcül zehirli bir mantar türüdür. Diğer Lepiota’lar gibi kireçli toprakları tercih ederek yaşayan saprotrofiklerdendir (çürükçül). Lepiota cinsindeki türlerin bazıları ölümcül olmak üzere, bir çoğu zehirlidir. Bu cinse ait kayıtlı 733 tür bulunmaktadır. Mantarlı yaşam ailesi olarak bu türü Türkiye Mantarları Listesi (Aralık 2020) kitabında kayıtlı olan, Kızıl pullu mantar ismi ile tanıtacağız.

Eş anlamlıları arasında Lepiota subgracilis, Lepiota wasseri, Lepiota clypeolaria var. gracilis bulunur.

Şapka: Başlangıçta pürüzsüz olan genç şapkalar, 5 ila 6 cm’ye kadar büyüyebilirler. Düz dışbükey olup, mamelonlu (tırtıklı) değildir. Üzerinde kırmızımsı kahverengi renkler bulunur ve Macrolepiota’lardan ayırt edici özellik olarak bilinir. Ortası biraz kavisli ve pembe, kenarları pembe, pürüzsüzdür. Kütikül merkezde keçeleşmiş ve kenarlara doğru pullu, merkez pullu, beyazımsı-kahverengi renktedir. 

Lameller: Serbest ve çok sık olmayan L.kuehneri lamelleri, başlangıçta beyaz olup, sonrasında krem rengine dönüşürler.

Gövde-Sap: L.kuehneri sapı, silindirik ve pürüzsüz olup, başlangıçta beyazımsı ve olgunlukta krem rengidir. Lameller ile benzer renkte olan sap, pul pul liflerle kaplıdır.  Gövde üzerinde iz bırakan ince zarlı, kısmi bir yüzük bulunur. Ama bu yüzük gövdede hareket etmez, sabittir. Eti beyazımsı- kahverengimsi renklerde olup, kırılgandır.

Koku: Hafif bir mantar kokusu ve tadı vardır.

Spor Baskısı: Pürüzsüz, eliptik-amigdaliform, kalın duvarlı, 10-14 x 6-7 µm boyutlarındadır. Spor baskısı ise beyazdır.            

Habitat:  Kızıl pullu mantar, özellikle yol kenarındaki enkaz ve molozlar arasında çok sık görünürler. Kozalaklı ağaçlar (İskoç çamı), kayın, meşe, çayır, çimenli açıklıklarda bulunurlar. Türkiye’de Adana bölümünde resmi kaydı vardır.

Mevsim: Sonbahar. (Özellikle Ekim, Kasım)

Yenilebilirlik ve Toksisite: Ölümcül zehirlidir. Çeşitli kaynaklarda, yakın zamana kadar sadece toksik (zehirli) olarak geçen bu tür, son zamanlarda yapılan araştırmalardan sonra, bulundurduğu amatoksinler nedeniyle ölümcül zehirli olarak kaydedilmiştir (yakından ilişkili diğer Lepiota’lar ile birlikte). Lepiota helveola, Lepiota pseudohelveola, Lepiota josserandii, Lepiota cristata ve diğer Lepiota türleri de bu listeye dahil edilmiştir.

Dip not: Sitemizde yazılanlar, sadece ve sadece BİLGİLENDİRME amaçlıdır. Mantar toplamak ve tanımlamak kesinlikle uzmanlık gerektiren bir konudur. Sitemizdeki bilgilere göre mantar toplamamanız ve tüketmemeniz önemle duyurulur! Diğer yazılarıma göz atmak için tıklayınız.

GALERİ

Güzel mantar görselleri ve bilgiler için Mantarlı Yaşam- Mantar Avcıları Facebook Grubumuzu da ziyaret edebilirsiniz.